معارف دينی در کلام امام رضا (عليه السلام) > اعتقادات > امامت > امامان معصوم > امام حسن مجتبی (عليه السلام) > همسر امام حسن (عليه السلام) (از ايران)
معارف دينی در کلام امام رضا (عليه السلام) > اعتقادات > امامت > امامان معصوم > امام حسين (عليه السلام) > مادر (شهربانو)
معارف دينی در کلام امام رضا (عليه السلام) > موضوعات متنوع و گوناگون > ويژگی های برخی مناطق و اقوام > فضيلت خراسانی ها

. حسين بن احمد بيهقی از سهل بن قاسم روايت کرده که حضرت رضا عليه السلام در خراسان به من فرمود:« ميان ما و شما يک خويشی وجود دارد.» عرض کردم: ای سرور من اين خويشاوندی کدام است؟ فرمود: هنگامی که عبدالله بن عامر بن کُرَيز خراسان را فتح کرد، دو تن از دختران يزدگرد، پادشاه سرزمين عجم ها را به عنوان اسير گرفت و به مدينه نزد عثمان بن عفّان فرستاد، و او يکی را به حسن بخشنده و ديگری را به حسين عليهما السلام، و هر دو اينان در حال نفاس از دنيا رفتند، و همسر حسين عليه السلام به علیّ بن الحسين عليهما السلام حامله شده بود، و چون در حال زايمان و نفاس از دنيا رفته بود، يکی از کنيزان – که امّ ولد يکی از فرزندانِ فرزند پدرش حسين بن علی عليهما السلام (ظاهراً مراد از اين فرزند، علی اکبر است) بود- مادری و کفالت او را به عهده گرفت (و زنی ديگر هم او را شير می داد) و حضرت بزرگ شد و مادری جز آن امّ ولد برای خود نمی شناخت، و بعداً فهميد که آن زن دايه و خدمتکار اوست، مردم نيز او را مادر وی می دانستند، و چون حضرت با وی ازدواج کرد، می پنداشتند مادر خود را به زوجيت گرفته است! پناه به خدا! بلکه اصل مسئله اين بود که اين زن در خانه علی بن الحسين عليهما السلام ماندگار بود. يک وقتی امام از همخوابگی با يکی از همسرانش فارغ شده بود و برای غسل کردن بيرون می آمد، آن زن وی را ديد، حضرت به او فرمود: «اگر تو هم آرزوی همسر داری، خدا را در نظر دار و از من پنهان نکن و بگو! زن گفت: آری، پس حضرت او را به همسری خود درآورد، و مردم چون فکر می کردند که آن زن مادر حضرت است، همه جا پخش کردند که علی بن الحسين با مادر خود ازدواج کرده است! و محمد بن يحيی صولی گويد: عون بن محمد گفت: سهل بن قاسم برای من نقل کرد که: همه فرزندان ابوطالب که اين حديث را از حضرت رضا عليه السلام راجع به اين قضيه از من شنيدند آن را يادداشت کردند.

. حسين بن احمد بيهقی از سهل بن قاسم روايت کرده که حضرت رضا عليه السلام در خراسان به من فرمود:« ميان ما و شما يک خويشی وجود دارد.» عرض کردم: ای سرور من اين خويشاوندی کدام است؟ فرمود: هنگامی که عبدالله بن عامر بن کُرَيز خراسان را فتح کرد، دو تن از دختران يزدگرد، پادشاه سرزمين عجم ها را به عنوان اسير گرفت و به مدينه نزد عثمان بن عفّان فرستاد، و او يکی را به حسن بخشنده و ديگری را به حسين عليهما السلام، و هر دو اينان در حال نفاس از دنيا رفتند، و همسر حسين عليه السلام به علیّ بن الحسين عليهما السلام حامله شده بود، و چون در حال زايمان و نفاس از دنيا رفته بود، يکی از کنيزان – که امّ ولد يکی از فرزندانِ فرزند پدرش حسين بن علی عليهما السلام (ظاهراً مراد از اين فرزند، علی اکبر است) بود- مادری و کفالت او را به عهده گرفت (و زنی ديگر هم او را شير می داد) و حضرت بزرگ شد و مادری جز آن امّ ولد برای خود نمی شناخت، و بعداً فهميد که آن زن دايه و خدمتکار اوست، مردم نيز او را مادر وی می دانستند، و چون حضرت با وی ازدواج کرد، می پنداشتند مادر خود را به زوجيت گرفته است! پناه به خدا! بلکه اصل مسئله اين بود که اين زن در خانه علی بن الحسين عليهما السلام ماندگار بود. يک وقتی امام از همخوابگی با يکی از همسرانش فارغ شده بود و برای غسل کردن بيرون می آمد، آن زن وی را ديد، حضرت به او فرمود: «اگر تو هم آرزوی همسر داری، خدا را در نظر دار و از من پنهان نکن و بگو! زن گفت: آری، پس حضرت او را به همسری خود درآورد، و مردم چون فکر می کردند که آن زن مادر حضرت است، همه جا پخش کردند که علی بن الحسين با مادر خود ازدواج کرده است! و محمد بن يحيی صولی گويد: عون بن محمد گفت: سهل بن قاسم برای من نقل کرد که: همه فرزندان ابوطالب که اين حديث را از حضرت رضا عليه السلام راجع به اين قضيه از من شنيدند آن را يادداشت کردند.

حَدَّثَنَا الْحَاکِمُ أَبُو عَلِیٍّ الْحُسَیْنُ بْنُ أَحْمَدَ الْبَیْهَقِیُّ قَالَ حَدَّثَنِی مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَی الصَّوْلِیُّ قَالَ حَدَّثَنَا عَوْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ الْکِنْدِیُّ قَالَ حَدَّثَنَا سَهْلُ بْنُ الْقَاسِمِ النُّوشْجَانِیُّ قَالَ‏ قَالَ لِیَ الرِّضَا ع بِخُرَاسَانَ إِنَّ بَیْنَنَا وَ بَیْنَکُمْ نَسَباً قُلْتُ وَ مَا هُوَ أَیُّهَا الْأَمِيرُ قَالَ إِنَّ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ عَامِرِ بْنِ کَرِيزٍ لَمَّا افْتَتَحَ خُرَاسَانَ أَصَابَ ابْنَتَیْنِ لِیَزْدَجَرْدِ بْنِ شَهْرِیَارَ مَلِکِ الْأَعَاجِمِ فَبَعَثَ بِهِمَا إِلَی عُثْمَانَ بْنِ عَفَّانَ فَوَهَبَ إِحْدَاهُمَا لِلْحَسَنِ وَ الْأُخْرَی لِلْحُسَیْنِ ع فَمَاتَتَا عِنْدَهُمَا نَفْسَاوَیْنِ وَ کَانَتْ صَاحِبَةُ الْحُسَیْنِ ع نَفِسَتْ بِعَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ ع فَکَفَلَ عَلِیّاً ع بَعْضُ أُمَّهَاتِ وُلْدِ أَبِيهِ فَنَشَأَ وَ هُوَ لَا یَعْرِفُ أُمّاً غَیْرَهَا ثُمَّ عَلِمَ أَنَّهَا مَوْلَاتُهُ فَکَانَ النَّاسُ یُسَمُّونَهَا أُمَّهُ وَ زَعَمُوا أَنَّهُ زَوَّجَ أُمَّهُ وَ مَعَاذَ اللَّهِ إِنَّمَا زَوَّجَ هَذِهِ عَلَی مَا ذَکَرْنَاهُ وَ کَانَ سَبَبُ ذَلِکَ أَنَّهُ وَاقَعَ بَعْضَ نِسَائِهِ ثُمَّ خَرَجَ یَغْتَسِلُ فَلَقِیَتْهُ أُمُّهُ هَذِهِ فَقَالَ لَهَا إِنْ کَانَ فِی نَفْسِکِ مِنْ هَذَا الْأَمْرِ شَیْ‏ءٌ فَاتَّقِی اللَّهَ وَ أَعْلِمِينِی فَقَالَتْ نَعَمْ فَزَوَّجَهَا فَقَالَ النَّاسُ زَوَّجَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ ع أُمَّهُ وَ قَالَ لِی عَوْنٌ قَالَ لِی سَهْلُ بْنُ الْقَاسِمِ مَا بَقِیَ طَالِبِیٌّ عِنْدَنَا إِلَّا کَتَبَ عَنِّی هَذَا الْحَدِيثَ عَنِ الرِّضَا ع‏

کارشناسان و صاحبنظران

کتاب معارفی