سيره امام رضا (عليه السلام) > سيره سياسی > ولايتعهدی > قبول با اکراه
سيره امام رضا (عليه السلام) > سيره سياسی > ولايتعهدی > اعتراض ديگران به قبول ولايتعهدی و جواب امام رضا (عليه السلام)
معارف دينی در کلام امام رضا (عليه السلام) > اعتقادات > نبوت > پيامبران و انبيای قبل از رسول خدا صلی الله > يوسف (عليه السلام)

احمد بن زياد همدانی رضی الله عنه از علی بن ابراهيم از پدرش از ریّان بن صلت روايت کرده که گفت: خدمت علی بن موسی عليهما السلام رسيدم و عرضه داشتم: ای فرزند رسول خدا! مردم می گويند: شما از يک سو اظهار زهد به دنيا و پارسايی داريد و از سويی ديگر ولايتعهدی مأمون را پذيرفته ايد؟ آن بزرگوار فرمود: «خدا خود می داند که من تا چه حدّ اين کار را نمی پسندم، ولی وقتی که بين قبول اين امر و کشته شدن، يکی را می توانستم انتخاب کنم، ولايتعهدی را بر قتل نفس برگزيدم، وای بر ايشان! آيا نمی دانند که يوسف، پيامبر بود و چون ضرورت اقتضا کرد به پادشاه مصر گفت: (مرا سرپرست خزائن سرزمين (مصر) قرار ده، که نگهدارنده و آگاهم!) (سوره مبارکه يوسف، آيه 55) ضرورت و ناچاری به رغم خواست قبلی ام مرا مجبور و وادار به پذيرش اين امر نمود و پس از اينکه احتمال کشته شدن من می رفت، اين امر را با اکراه و خلاف رضايت قبلی ام پذيرفتم، و در اين امر مانند کسی که از آن خارج شده باشد، وارد شدم و شکايت را به خدا می برم و از او ياری می جويم.

احمد بن زياد همدانی رضی الله عنه از علی بن ابراهيم از پدرش از ریّان بن صلت روايت کرده که گفت: خدمت علی بن موسی عليهما السلام رسيدم و عرضه داشتم: ای فرزند رسول خدا! مردم می گويند: شما از يک سو اظهار زهد به دنيا و پارسايی داريد و از سويی ديگر ولايتعهدی مأمون را پذيرفته ايد؟ آن بزرگوار فرمود: «خدا خود می داند که من تا چه حدّ اين کار را نمی پسندم، ولی وقتی که بين قبول اين امر و کشته شدن، يکی را می توانستم انتخاب کنم، ولايتعهدی را بر قتل نفس برگزيدم، وای بر ايشان! آيا نمی دانند که يوسف، پيامبر بود و چون ضرورت اقتضا کرد به پادشاه مصر گفت: (مرا سرپرست خزائن سرزمين (مصر) قرار ده، که نگهدارنده و آگاهم!) (سوره مبارکه يوسف، آيه 55) ضرورت و ناچاری به رغم خواست قبلی ام مرا مجبور و وادار به پذيرش اين امر نمود و پس از اينکه احتمال کشته شدن من می رفت، اين امر را با اکراه و خلاف رضايت قبلی ام پذيرفتم، و در اين امر مانند کسی که از آن خارج شده باشد، وارد شدم و شکايت را به خدا می برم و از او ياری می جويم.

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ زِیَادِ بْنِ جَعْفَرٍ الْهَمَدَانِیُّ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الرَّیَّانِ بْنِ الصَّلْتِ قَالَ‏ دَخَلْتُ عَلَی عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا ع فَقُلْتُ لَهُ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ النَّاسُ یَقُولُونَ إِنَّكَ قَبِلْتَ وِلَایَةَ الْعَهْدِ مَعَ إِظْهَارِكَ الزُّهْدَ فِی الدُّنْیَا فَقَالَ ع قَدْ عَلِمَ اللَّهُ كَرَاهَتِی لِذَلِكَ فَلَمَّا خُیِّرْتُ بَیْنَ قَبُولِ ذَلِكَ وَ بَیْنَ الْقَتْلِ اخْتَرْتُ الْقَبُولَ عَلَی الْقَتْلِ وَیْحَهُمْ أَ مَا عَلِمُوا أَنَّ یُوسُفَ ع كَانَ نَبِیّاً وَ رَسُولًا فَلَمَّا دَفَعَتْهُ الضَّرُورَةُ إِلَی تَوَلِّی خَزَائِنِ الْعَزِيزِ قالَ اجْعَلْنِی عَلی‏ خَزائِنِ الْأَرْضِ إِنِّی حَفِيظٌ عَلِيمٌ‏ وَ دَفَعَتْنِی الضَّرُورَةُ إِلَی قَبُولِ ذَلِكَ عَلَی إِكْرَاهٍ وَ إِجْبَارٍ بَعْدَ الْإِشْرَافِ عَلَی الْهَلَاكِ عَلَی أَنِّی مَا دَخَلْتُ فِی هَذَا الْأَمْرِ إِلَّا دُخُولَ خَارِجٍ مِنْهُ فَإِلَی اللَّهِ الْمُشْتَكَی وَ هُوَ الْمُسْتَعَانُ‏

جوان ، میانسال ، کارشناسان و صاحبنظران

سخنرانی ، کارگاه آموزشی ، کتاب داستان كوتاه ، کتاب داستان بلند و رمان ، کتاب معارفی