عیون اخبارالرضا (علیه آلاف تحیه و ثنا) ( ج2، ص 196 ) شمارهی 1658
موضوعات
سيره امام رضا (عليه السلام) > سيره علمی و فرهنگی امام > سيره علمی > احاطه حضرت به موضوعات گوناگون
سيره امام رضا (عليه السلام) > سيره علمی و فرهنگی امام > سيره علمی > تسلط کامل بر قرآن
خلاصه
ابوعلی بيهقی از ابراهيم بن عباس نقل کرده که گفت: ديدم هر سؤالی که از حضرت علی بن موسی عليهما السلام می شد، حضرت عليه السلام، پاسخ آن را می دانست، و از وی با اطلاع تر در تاريخ از ابتدای زمان تا روزگار و عصر خودش احدی را نديدم، و مأمون با سؤال از هر چيز، او را مرتب امتحان می کرد و او پاسخ درست می داد، و تمام گفتار و جواب ها و شواهدی که می آورد؛ همه را از قرآن بيرون آورده بود،
متن فارسی
ابوعلی بيهقی از ابراهيم بن عباس نقل کرده که گفت: ديدم هر سؤالی که از حضرت علی بن موسی عليهما السلام می شد، حضرت عليه السلام، پاسخ آن را می دانست، و از وی با اطلاع تر در تاريخ از ابتدای زمان تا روزگار و عصر خودش احدی را نديدم، و مأمون با سؤال از هر چيز، او را مرتب امتحان می کرد و او پاسخ درست می داد، و تمام گفتار و جواب ها و شواهدی که می آورد؛ همه را از قرآن بيرون آورده بود، و هر سه شبانه روز يک قرآن ختم می کرد، و می فرمود: اگر بخواهم به کمتر از اين زمان هم ختم کنم، می توانم، لکن به هر ايه ای که می گذرم در آن می انديشم که مراد چيست و در چه موردی نازل شده و زمان نزولش چه وقتی بوده، و از اين جهت است که سه شبانه روز طول می کشد.
و يکی از کلمات مشهور آن حضرت عليه السلام اين است که فرموده: گناهان صغيره راه ورود به ارتکاب گناه کبيره است و هر کس در گناه کوچکی از خدا نترسد در گناهان بزرگ هم از خدا نخواهد ترسيد، و اگر خداوند مردم را به بهشت نمی خواند و از دوزخ هم نمی ترسانيد باز هم واجب بود از او اطاعت کنند و از نافرمانی او بر حذر باشند، به جها تفضّل و نيکی و لطفی که در حق ايشان نموده است و نعمت وجودی که به ايشان ارزانی داشت و آنان را از نيستی به هستی آورده که استحقاق آن را نداشتند.
متن عربی
حَدَّثَنَا الْحَاكِمُ أَبُو عَلِیٍّ الْحُسَیْنُ بْنُ أَحْمَدَ الْبَیْهَقِیُّ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَی الصَّوْلِیُّ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو ذَكْوَانَ قَالَ سَمِعْتُ إِبْرَاهِيمَ بْنَ الْعَبَّاسِ یَقُولُ مَا رَأَیْتُ الرِّضَا ع یُسْأَلُ عَنْ شَیْءٍ قَطُّ إِلَّا عَلِمَ وَ لَا رَأَیْتُ أَعْلَمَ مِنْهُ بِمَا كَانَ فِی الزَّمَانِ الْأَوَّلِ إِلَی وَقْتِهِ وَ عَصْرِهِ وَ كَانَ الْمَأْمُونُ یَمْتَحِنُهُ بِالسُّؤَالِ عَنْ كُلِّ شَیْءٍ فَیُجِيبُ فِيهِ وَ كَانَ كَلَامُهُ كُلُّهُ وَ جَوَابُهُ وَ تَمَثُّلُهُ انْتِزَاعَاتٍ مِنَ الْقُرْآنِ وَ كَانَ یَخْتِمُهُ فِی كُلِّ ثَلَاثَةٍ وَ یَقُولُ لَوْ أَرَدْتُ أَنْ أَخْتِمَهُ فِی أَقْرَبَ مِنْ ثَلَاثَةٍ تَخَتَّمْتُ وَ لَكِنِّی مَا مَرَرْتُ بِآیَةٍ قَطُّ إِلَّا فَكَّرْتُ فِيهَا وَ فِی أَیِّ شَیْءٍ أُنْزِلَتْ وَ فِی أَیِّ وَقْتٍ فَلِذَلِكَ صِرْتُ أَخْتِمُ فِی كُلِّ ثَلَاثَةِ أَیَّامٍ- وَ مِنْ كَلَامِهِ ع الْمَشْهُورِ قَوْلُهُ الصَّغَائِرُ مِنَ الذُّنُوبِ طُرُقٌ إِلَی الْكَبَائِرِ وَ مَنْ لَمْ یَخَفِ اللَّهَ فِی الْقَلِيلِ لَمْ تخفه [یَخَفْهُ] فِی الْكَثِيرِ وَ لَوْ لَمْ یُخَوِّفِ اللَّهُ النَّاسَ بِجَنَّةٍ وَ نَارٍ لَكَانَ الْوَاجِبَ أَنْ یُطِيعُوهُ وَ لَا یَعْصُوهُ لِتَفَضُّلِهِ عَلَیْهِمْ وَ إِحْسَانِهِ إِلَیْهِمْ وَ مَا بَدَأَهُمْ بِهِ مِنْ إِنْعَامِهِ الَّذِی مَا اسْتَحَقُّوهُ
مخاطب
نوجوان ، جوان ، میانسال ، کارشناسان و صاحبنظران
قالب
سخنرانی ، کارگاه آموزشی ، کتاب معارفی