معارف دينی در کلام امام رضا (عليه السلام) > احکام > نماز > فلسفه تکبير (الله اکبر)

و فضل بن شاذان گويد: حضرت رضا عليه السّلام در اين باره علّت ديگری نقل کرده و آن اينست که: فرمود: همانا تکبيرات در اوّل نماز هفت تکبير است بدان جهت که اصل نماز واجب بر مردمان دو رکعت بود و ابتدای افعال آن در هفت موضع است: اوّل تکبيرة الاحرام، دوّم، تکبير رفتن برکوع، سوّم و چهارم تکبير برای رفتن به دو سجده، و پنجم تکبير رکوع رکعت دوّم، و ششم و هفتم دو تکبير رفتن به سجده‏های رکعت دوّم (پس مجموعا هفت تکبير می‏شود) حال اگر شخصی در اوّل نماز هفت تکبير را با هم بگويد آنگاه در نماز تکبيری را فراموش و يا سهو کند نقصی از اين جهت متوجّه نماز او نمی‏شود. و اين علتهای گوناگون که ذکر شد همگی درست و صحيح است، و علّت بسيار که برای امری ذکر می‏کنند بجهت افزايش تأکيد در آنست و داخل در تناقض گوئی نيست، و البتّه يک تکبير هم در افتتاح هر نماز کافی است.

و فضل بن شاذان گويد: حضرت رضا عليه السّلام در اين باره علّت ديگری نقل کرده و آن اينست که: فرمود: همانا تکبيرات در اوّل نماز هفت تکبير است بدان جهت که اصل نماز واجب بر مردمان دو رکعت بود و ابتدای افعال آن در هفت موضع است: اوّل تکبيرة الاحرام، دوّم، تکبير رفتن برکوع، سوّم و چهارم تکبير برای رفتن به دو سجده، و پنجم تکبير رکوع رکعت دوّم، و ششم و هفتم دو تکبير رفتن به سجده‏های رکعت دوّم (پس مجموعا هفت تکبير می‏شود) حال اگر شخصی در اوّل نماز هفت تکبير را با هم بگويد آنگاه در نماز تکبيری را فراموش و يا سهو کند نقصی از اين جهت متوجّه نماز او نمی‏شود. و اين علتهای گوناگون که ذکر شد همگی درست و صحيح است، و علّت بسيار که برای امری ذکر می‏کنند بجهت افزايش تأکيد در آنست و داخل در تناقض گوئی نيست، و البتّه يک تکبير هم در افتتاح هر نماز کافی است.

وَ ذَكَرَ الْفَضْلُ بْنُ شَاذَانَ عَنِ الرِّضَا ع‏ عِلَّةً أُخْرَی وَ هِیَ أَنَّهُ إِنَّمَا صَارَتِ التَّكْبِيرَاتُ فِی أَوَّلِ الصَّلَاةِ سَبْعاً لِأَنَّ أَصْلَ الصَّلَاةِ رَكْعَتَانِ وَ اسْتِفْتَاحَهُمَا بِسَبْعِ تَكْبِيرَاتٍ تَكْبِيرَةِ الِافْتِتَاحِ وَ تَكْبِيرَةِ الرُّكُوعِ وَ تَكْبِيرَتَیِ السَّجْدَتَیْنِ وَ تَكْبِيرَةِ الرُّكُوعِ فِی الثَّانِیَةِ وَ تَكْبِيرَتَیِ السَّجْدَتَیْنِ فَإِذَا كَبَّرَ الْإِنْسَانُ فِی أَوَّلِ صَلَاةٍ سَبْعَ‏ تَكْبِيرَاتٍ ثُمَّ نَسِیَ شَیْئاً مِنْ تَكْبِيرَاتِ الِافْتِتَاحِ مِنْ بَعْدُ أَوْ سَهَا عَنْهَا لَمْ یَدْخُلْ عَلَیْهِ نَقْصٌ فِی صَلَاتِهِ‏ وَ هَذِهِ الْعِلَلُ كُلُّهَا صَحِيحَةٌ وَ كَثْرَةُ الْعِلَلِ لِلشَّیْ‏ءِ تَزِيدُهُ تَأْكِيداً وَ لَا یَدْخُلُ هَذَا فِی التَّنَاقُضِ وَ قَدْ یُجْزِی فِی الِافْتِتَاحِ تَكْبِيرَةٌ وَاحِدَة