ضميمه > ارتباط مردم با امام رضا عليه السلام

امام رضا (ع) به خدمات ارشادی مردم مشغول بود مردم بسیاری از نقاط دور و نزدیک به محضر ایشان آمده و مسائل دینی و فقهی را از او جویا میشدند حیات امام رضا (ع) در بیان حقایق دین و تعلیم اسلام و احکام دینی مردم و نیز اصلاح فرهنگ مذهبی مردم میگذشت امام (ع) در سفر خراسان پس از هر نمازی مقابل مردم مینشست و ضمن موعظه و ارشاد به سؤالات آنها پاسخ میگفت. (۲) عیون اخبار الرضا، ج ۲ )

• پاسخ به سؤالات مردم امام رضا (ع) به خدمات ارشادی مردم مشغول بود مردم بسیاری از نقاط دور و نزدیک به محضر ایشان آمده و مسائل دینی و فقهی را از او جویا میشدند حیات امام رضا (ع) در بیان حقایق دین و تعلیم اسلام و احکام دینی مردم و نیز اصلاح فرهنگ مذهبی مردم میگذشت امام (ع) در سفر خراسان پس از هر نمازی مقابل مردم مینشست و ضمن موعظه و ارشاد به سؤالات آنها پاسخ میگفت. (۲) عیون اخبار الرضا، ج ۲ ) در نقلی آمده که یکی از تجار فارس ضمن نامه ای به امام رضا (ع) درباره ی احکام خمس سؤال کرد. (۱) الکافی، ج ۱، ص ۵۴۵؛ التهذيب، ج ۴، ص ۱۳۹ ) امام (ع) در مسیر حرکت به سوی خراسان نیز باب معارفه ای را به روی مردم گشود و آنان را با حقایقی آشنا کرد. رجاء بن ابی ضحاک گوید مردم در مسیر حرکت امام (ع) اجتماع کردند و یا سؤالاتی را مطرح مینمودند و او از قول پدرانش به آن سؤالات جواب میگفت. (۲) ۲- عیون اخبار الرضا، ج ۲، ص ۱۸۰ ) امام رضا (ع) به بخشی از سؤالات کتباً پاسخ می داد. نامه هایی از قبیل: - تبیین جایگاه اهل بیت در کتاب و سنت (۳) عیون اخبار الرضا، ج ۱، ص ۱۶ ) - برخی از مسائل کلامی (۴) الکافی، ج ۱، ص ۲۲۳؛ بحار الانوار، ج ۲۳، ص ۳۳۶ ) - مسائل اختلافی میان شیعه و سنی مانند مسأله ی ایمان ابوطالب (۵) معدن الحكمة، ج ۲، ص ۱۷۶ ) - توضیح مصداق شیعه (۶) ع قرب الاسناد، ص ۲۰۳؛ به نقل از تاریخ تشیع در ایران، ص ۲۲۴ ) - توضیح مصداق صحابی (۷) عيون اخبار الرضا، ج ۲، ص ۸۷ ) - معناى اولى الأمر (۸) و ... (تفسير العياشي، ج ۱، ص ۳۶۰؛ بحار الانوار، ج ۲۳، ص ۲۹۶ ) این پاسخ ها آموزه هایی بود که برای ایرانیان به عنوان دیدگاه قطعی پذیرفته می شد. امام رضا (ع) درباره ی آیه ی تا شما را بیازماید که کدام یک نیکوتر عمل می کنید (۹) ۹ سوره ی ملک قسمتی از آیه ی ۲ ) فرمود: خدای عزوجل خلق خود را آفرید تا با گذاشتن تکلیف طاعت و عبادت خود بر دوش آنان ایشان را بیازماید؛ نه آن که بخواهد برای خود امتحان و تجربه کند؛ چون او همواره به همه چیز آگاه بوده و هست.(۱) 1- الإمام الرضا (ع) في قَوْلِهِ تَعَالَى: «لِيَبْلُوَكُمْ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً: إِنَّهُ عَزَّوَجَلَّ خَلَقَ خَلَقَهُ لِيَبْلُوَهُمْ بِتَكْلِيفِ طَاعَتِهِ وَ عِبَادَتِهِ لا عَلَى سَبِيلِ الْإِمْتِحَانِ وَالتَّجْرُبَةِ لِأَنَّهُ لَمْ يَزَلْ عَلِيماً بِكُلِّ شَيْءٍ. (بحار الانوار، ج ۴، ص ۸۰؛ هم چنین آن حضرت (ع) در پاسخ به سؤال از مشیت و اراده، فرمود: «مشیت» عبارت از خواستن چیز است و «اراده» به انجام رساندن آن (۲)میزان الحکمه، ج ۶، ص ۲۷۴۸) - الإمام الرضا (ع) لَمَّا سُئِلَ عَنِ الْمَشِيَّةِ وَالْإِزادَةِ : «الْمَشِيَّةُ الْإِهْتِمَامُ بِالشَّيْءِ، وَالْإِرَادَةُ إِثْمَامُ ذَلِكَ الشَّيْءِ. (بحار الانوار، ج ۷۸، ص ۳۵۵)

جوان ، میانسال

سخنرانی ، کتاب معارفی