· دعوت مأمون از امام رضا (ع) به خراسان
مأمون در ابتدا از امام به صورتی محترمانه و ملتمسانه دعوت به عمل آورد که همراه با بزرگان آل علی (ع) به مرکز خلافت بیاید امام از قبول دعوت مأمون خودداری ورزید ولی از سوی مأمون اصرار فراوانی صورت گرفت و مراسلات و نامه های متعددی رد و بدل شد تا سرانجام امام همراه با جمعی از اصحاب به طرف مرو حرکت نمود. (۱) لیکن به رغم آن که مأمون از امام خواسته بود که از خانواده اش هر که را میخواهد همراه خویش به مرو بیاورد ولی امام با خود هیچ کس حتی فرزند دلبندش محمد جواد را هم نیاورد.
مأمون به رجاء بن ابی ضحاک که مأمور آوردن امام رضا (ع) و همراهی کاروان حضرت شده بود دستور داده بود که به هیچ وجه از حرمت و تکریم به کاروانیان و على الخصوص امام رضا (ع) خودداری نورزد اما امام (ع) برای آگاهی مردم آشکارا از سفر به نزد مأمون اظهار ناخشنودی می نمود.
روزی که میخواست از مدینه حرکت کند خاندان خود را گرد آورد و از آنان خواست برای او گریه کنند و فرمود من دیگر به میان شما بر نخواهم گشت. (۱) بحار الانوار ، ج ۴۹، ص ۱۱۷)
آن گاه وارد مسجد رسول الله (ص) شد تا با پیامبر (ص) وداع کند. حضرت چندین بار وداع کرد و باز به سوی قبر پیامبر بازگشت و با صدای بلند گریست.
مخول سیستانی میگوید در این حال خدمت حضرت شرفیاب شدم و سلام کردم و سفر به خیر گفتم فرمود مخول مرا خوب بنگر من از کنار جدم دور میشوم و در غربت جان میسپارم و در کنار هارون دفن می شوم. (۲) - همان مأخذ)