بخش دوم: 

دعاهای امام رضا علیه السلام

51

بسم الله الرحمن الرحیم

۱ - در فضیلت دعاء

شیخ صدوق به سند خود از حضرت رضا علیه السلام روایت می کند که رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمودند: دعا سلاح مؤمن و ستون دین و روشنائی آسمانها و زمین می باشد.

۲ - صلوات بر رسول خدا صلى الله عليه وآله

حمیری گوید به حضرت رضا علیه السلام عرض کردم در تعقیب نمازهای واجب چگونه باید بر رسول خدا صلى الله عليه وآله صلوات فرستاد و چگونه باید به او سلام نمود؟ امام رضا علیه السلام فرمودند: بعد از نمازهای واجب بگوئید

السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُهُ السَّلَامُ عَلَيْكَ

52

يا مُحَمَّدَ بْنَ عَبْدِ اللهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا خِيَرَةَ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يا حبيب الله السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا صَفْوَةَ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَمِينَ الله أَشْهَدُ أَنَّكَ رَسُولُ اللهِ وَأَشْهَدُ أَنَّكَ مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ وَأَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ نَصَحَتَ لِأُمَتِكَ وَجَاهَدْتَ فِي سَبِيلِ رَبِّكَ وَعَبَدْتَهُ حَتَّى اتيك الْيَقِينَ فَجَزَاكَ اللهُ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَفْضَلَ مَا جَرَى نَبِيَّاً عَنْ أُمَّتِهِ اللَّهُمْ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ أَفْضَلَ مَا صَلَّيْتَ عَلَى إِبْرَاهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ .

شیخ صدوق به سند خود از این فضال روایت می کند که حضرت رضا علیه السلام فرمودند هر کس توانائی ندارد کفاره گناهان خود را انجام دهد باید بر رسول خدا صلى الله عليه وآله زیاد صلوات بفرستد زیرا صلوات بر آن حضرت گناهان را از هم فرو می ریزد و بعد از آن فرمود صلوات بر محمد و آل او در نزد خداوند متعال معادل تسبیح و تهلیل و تکبیر می باشد.

عبدالله بن مغیره گوید: از حضرت رضا علیه السلام شنیدم، فرمودند: هر کس بعد از نماز صبح و مغرب قبل از این که از جای خود برخیزد و یا با کسی سخن گوید این کلمات را بخواند، خداوند صد حاجت در دنیا و سی حاجت در آخرت به او می دهد و آن کلمات عبارتند از:

إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِي يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا

53

صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلَّمُوا تَسْلِيماً اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ النَّبِي وَذُرِّيَّتِهِ .

بعد از آن فرمودند: صلوات خداوند عبارت است از رحمت خداوند بر آن حضرت و صلوات فرشتگان مدح و ستایش و پاک دانستن او و صلوات مؤمنان دعا برای آن جناب می باشد و این صلوات از اسرار محمد و آل محمد علیه السلام است.

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ فِي الْأَوَّلِينَ وَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ فِي الآخِرِينَ وَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ فِي الملأ الأعلى وَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ فِي الْمُرْسَلِينَ . اللَّهُمَ أعْطِ مُحَمَّداً وَآلَ مُحَمَّدٍ الْوَسِيلَةَ وَالشَّرَفَ وَالْفَضِيلَةَ وَالدَّرَجَةَ الكبيرة اللهم إني ا آمَنْتُ بِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَلَمْ أَرَهُ فَلَا تَحْرِمْنِي يَوْمَ الْقِيَامَةِ رُؤْيَتَهُ وَارْزُقْنِي صُحْبَتَهُ وَتَوَفَّنِي عَلَى مِلَّتِهِ وَاسْقِني مِنْ حَوْضِهِ مَشْرَباً رَويّاً سائغاً هَنيئاً لا أَطْمَا بَعَدَهُ أَبَداً إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ .

اللَّهُمَ كَمَا آمَنْتُ بِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَلَمْ أَرَهُ فَعَرَفْني في الْجَنانِ وَجْهَهُ اللَّهُمَ بَلِغْ رُوحَ مُحَمَّدٍ عَنِّي تَحَيَّةً كَثِيرَةً وسلاماً .

هر کس این صلوات را قراءت کند گناهانش فرو می ریزند

54

و لغزشهایش محو میگردد و خوشحالی او را در بر می گیرد و دعاهایش مورد اجابت واقع می شود و به آرزوهای خود می رسد و روزیش زیاد میگردد و بر دشمنانش پیروز می شود و کارهای خیر برایش مهیا می گردد و در بهشت با رسول خدا صلى الله عليه وآله همنشین میشود و این صلوات را سه بار هنگام صبح و شب بخوانید. 

عبدالله بن مغیره از امام رضا علیه السلام روایت میکند که آن جناب فرمودند این صلوات را بخوانید

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ فِي الْأَوَّلِينَ وَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ فِي الْآخِرِينَ وَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ فِي المَلَأُ الْأَعْلَى وَصَلِّ علَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ فِي النَّبِيِّينَ وَالْمُرْسَلِينَ اللَّهم اعْطِ مُحَمَّداً صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ الْوَسِيلَةَ وَالشَّرفَ وَالْفَضِيلَةَ وَالدَّرَجَةَ الْكَبِيرَةَ .

بعد از این هر چه به نظرت رسید برای خود دعا کن و هر چه از خداوند می خواهی طلب نما و بعد سر بر زمین گذار و خدا را سجده کن و در سجود این دعا را بخوان

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ يَا سَامِعَ كُلَّ صَوْتٍ وَيَا بَارِي ءَ النُّفُوسِ بَعْدَ الْمَوْتِ وَيا مَنْ لا تَغْشَاهُ الظُّلُمَاتُ وَلا تَتَشَابَهُ عَلَيْهِ الأَصْواتُ وَلَا تَغْلُطُهُ الْحَاجَاتُ يَا مَنْ لا يَنْسى شَيْئاً لِشَيْءٍ وَلَا يَشْغَلُهُ شَيْءٌ عَنْ شَيْءٍ اِعْطِ مُحَمَّداً وَآلَ مُحَمَّدٍ صَلَواتُكَ عَلَيْهِ وَعَلَيْهِمْ أَفْضَلَ مَا ستلُوا وَخَيْرَ مَا سَتَلُوكَ وَخَيْرَ مَا سُئلتَ لَهُمْ وَخَيْرَ مَا سَأَلْتُكَ وَخَيْرَ

55

ما أَنْتَ مَسْئُولٌ لَهُمْ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ .

در فضیلت شب و روز جمعه

احمد بن محمد بن ابونصر بزنطی گوید: امام رضا علیه السلام فرمودند روز جمعه بر همه روزهای هفته سیادت و شرافت دارد خداوند در آن روز به کارهای نیک پاداش چند برابر می دهد و گناهان را محو می کند و مقام نیکوکاران را بالا می برد و دعاها را مستجاب می گرداند و اندوه ها را برطرف می کند و حاجت های بزرگ را روا می سازد.

در آن روز خداوند افراد زیادی را از آتش دوزخ رها می کند و آزادشان می نماید هر کسی در آن روز دعائی بکند، در صورتی که احترام و مقام روز جمعه را نگهداشته باشد، بر خداوند است که او را از آتش دوزخ نجات دهد اگر در آن روز درگذشت شهید مرده و هر کس حرمت روز جمعه را نگهداری نکند بر خداوند است که او را وارد دوزخ سازد مگر این که تو به نماید.

محمد بن اسماعیل گوید به حضرت رضا علیه السلام عرض کردم اطلاع پیدا نمودم که روز جمعه کوتاه ترین روزها می باشد. فرمودند: مطلب همان است که شما گفتید، گوید: عرض کردم چرا روزهای جمعه از سایر روزها کوتاه تر میباشد؟

56

فرمودند: خداوند متعال ارواح مشرکان را زیر چشمه آفتاب جمع می کند هنگامی که آفتاب بالای سر قرار گرفت و ساکن شد، خداوند در این هنگام ارواح مشرکان را عذاب می کند، و این عذاب چند لحظه ادامه دارد ولی روز جمعه آفتاب سکونی ندارد و از این جهت در آن روز برای مشرکان عذابی نخواهد بود. 

حمیری به سند خود از امام رضا علیه السلام روایت می کند که فرمودند شب جمعه در نماز سوره جمعه و سبح اسم ربگ را قراءت کنید و در صبح روز جمعه سوره جمعه و قل هو الله احد را بخوانید و در نماز جمعه سوره جمعه و منافقون را قراءت نمائید و در رکعت اول قنوت را قبل از رکوع بجای آورید.

عبدالعظیم حسنی از ابراهیم بن ابی محمود روایت می کند که به حضرت رضا علیه السلام عرض کردم یابن رسول الله حدیثی از حضرت رسول صلی الله علیه وآله روایت می کنند که آن جناب فرمودند: خداوند در شبهای جمعه به آسمان دنیا فرود می آید. نظر شما در این باره چیست؟

امام رضا علیه السلام فرمودند: خداوند لعنت کند کسانی را که سخنان را جابجا میکنند و در آن دخل و تصرف می نمایند به خداوند سوگند رسول خدا صلى الله عليه وآله چنین نفرموده اند بلکه رسول اکرم فرمودند: خداوند در ثلث آخر هر شب فرشته ای را بر زمین می فرستد و در شب جمعه این فرشته در اول شب فرود می آید خداوند به این فرشته امر میکند فریاد بزند آیا کسی هست که از من چیزی

57

بخواهد تا به او بدهم؟ آیا کسی هست که از گناهانش توبه کند تا گناهان او را بیامرزم؟ ای کسی که طالب کارهای نیک هستی بطرف ما بیا و ای کسی که دنبال کارهای بد را گرفته ای از کارهای زشت دست بازدار

آن فرشته به فرمان خداوند همچنان مردم را به کارهای نیک دعوت می کند و از اعمال زشت و ارتکاب گناه مردم را باز می دارد تا آن گاه که سپیده دم ظاهر گردد و هنگامی که افق روشن شد به محل خود در عالم ملکوت باز می گردد. امام رضا علیه السلام فرمودند این حدیث را پدرم از پدرانش از رسول خدا علیهم السلام روایت می کند.

در فضيلت لا اله الا الله

احمد بن عبدالله جویباری از حضرت رضا و او از پدرانش عليهم السلام روایت میکند که رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمودند: لا إله إلا الله كلمه بزرگی است و در نزد خداوند مقام ارجمندی دارد هر کس از روی اخلاص آن را بر زبان جاری سازد بهشت برای او واجب میگردد و هر کس بدروغ و بدون اعتقاد آن را اظهار نمود مال و جانش درامان است ولی سرانجام وارد دوزخ می گردد.

58

راوی مذکور در حدیث دیگری روایت می کند که رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمودند هر کس در شب و یا روز کلمه لا اله الا الله را بر زبان جاری کند گناهانش از صحیفه اعمال او پاک می شود.

در حدیث دیگری از حضرت رضا علیه السلام وارد شده که رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: خداوند ستونی از یاقوت سرخ دارد سر ستون زیر عرش قرار دارد و پایین آن زیر زمین هفتم می باشد هنگامی که بنده ای کلمه لا اله الا الله را بر زبان جاری کند عرش تکان میخورد و با تکان عرش آن ستون هم تکان می خورد. 

در این هنگام خداوند متعال به عرش فرمان می دهد تا از حرکت باز ماند و سکون داشته باشد عرش می گوید چگونه من از حرکت خودداری کنم در حالی که تو هنوز گوینده لا اله الا الله را نیا مرزیده ای در اینجا خداوند می فرماید ای ساکنان آسمان گواهی دهید که من گوینده لا اله الا الله را آمرزیدم. 

حضرت رضا علیه السلام گوید: رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمودند: هر کس هنگام ورود به بازار بگوید:

سُبْحانَ الله وَالْحَمْدُ لِلَّهِ وَلَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ يُحيي وَيُمِيتُ وَهُوَ حَيٌّ لَا يَمُوتُ بِيَدِهِ الْخَيْرُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ .

خداوند باندازه عدد مخلوقات تا روز قیامت به او پاداش می دهد.

59

حضرت رضا علیه السلام از پدرانش علیهم السلام روایت می کند که رسول خدا صلى الله علیه وآله فرمودند: هر کس هر روز صد مرتبه بگوید لا اله الا الله المَلِكُ الحَقُّ المبین روزی او زياد می گرد و فقر از او دور می شود در دوزخ بر وی بسته شده و در بهشت به روی او گشوده خواهد شد.

در فضيلت لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّه

امام رضا عليه السلام از پدرانش علیهم السلام روایت می کند که رسول خدا صلی الله علیه وآله فرمودند هر کس از طرف خداوند به نعمتی رسید باید او را سپاس گوید و هر کس روزیش به تأخیر افتاد باید از خداوند طلب آمرزش نماید و هر کس اندوهگین شد باید بگوید: لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ إِلَّا بِاللهِ

حضرت رضا علیه السلام فرمودند پدرم می فرمودند: هر کس بگوید: لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ الاّ بِالله خداوند نودونه بلاء را از او دور می کند که آسانترین آنها خفه شدن است.

اسماعیل بن همام از حضرت رضا علیه السلام روایت می کند که امیرالمؤمنین سلام الله علیه فرمودند هر کسی هفت بار بلافاصله بعد از نماز مغرب و صبح بگوید: بسم الله الرحمن الرحيم لا حَوْلَ ولا قُوَّةَ إِلَّا بِالله العلي العظيم خداوند هفتاد نوع بلاء را از وی دور

60

می کند که نازلترین آن بیماری جذام و برص و سلطان و شیطان می باشند.

در فضیلت ماه رجب

حضرت رضا علیه السلام فرمود: رسول اکرم صلى الله عليه وآله فرمودند: رجب ماه خداوند است در آن ماه رحمت خدا بر بندگانش فرود می آید در ماه شعبان خیرات و نیکی ها همه جا پخش می گردند در اول ماه رمضان شیاطین زندانی می شوند.

در هر یک از شبهای رمضان هفتاد هزار نفر آمرزیده می شوند و در شب قدر خداوند به اندازه ای که در ماه رجب و شعبان و رمضان آمرزیده است می آمرزد کسانی از این رحمت محروم می باشند که بین او و برادر مؤمنش دشمنی باشد، خداوند می فرماید اینها را مهلت دهید تا با هم صلح کنند.

بزنطی گوید: از امام رضا علیه السلام سئوال کردم در کدام یک از ماهها امام حسین علیه السلام را زیارت نمائیم ؟ فرمودند: در

نیمه ماه رجب و نیمه ماه شعبان و مستحب است در آن روز غسل هم بکنند و نیز مستحب میباشد که در آن روز دعاء ام داوود را هم

بخوانند.

هر کسی خواست این عمل را انجام دهد باید روز سیزدهم و

61

چهاردهم و پانزدهم را روزه بگیرد و روز پانزدهم هنگام ظهر غسل کند، بعد از این که ظهر شد نماز ظهر و عصر را بخواند و رکوع و سجود آن را نیکو انجام دهد و باید در جای خلوتی قرار بگیرد و با کسی هم سخن نگوید.

پس از این که از نماز فارغ شد رو به قبله قرار گیرد، نخست صدبار سوره حمد و صدبار سوره اخلاص و ده بار آیة الکرسی بخواند و بعد از آن سوره انعام، بنی اسرائیل کهف، لقمان، پس، صافات حم سجده، حم عسق ، حم دخان فتح واقعه، ملک، ن، و اذا لسماء انشقت و بعد تا آخر قرآن را تلاوت نماید و بعد از فراغت از قراءت قرآن رو به قبله قرار گیرد و دعای ذیل را بخواند:

صَدَقَ اللهُ الْعَظِيمُ الذي لا إلَهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ ذُو الْجَلالِ وَالْإِكْرَامِ الرَّحْمَنُ الرَّحِيمُ الحَلِيمُ الْكَرِيمُ الَّذِي لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْءٌ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ الْبَصِيرُ الْخَبِيرُ شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لَا إلهَ إِلَّا هُوَ وَالْمَلائِكَةُ وَأُولُوا الْعِلْمِ قَائِمًا بِالْقِسْطِ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ وَتَلَّغَتْ رُسُلُهُ الْكِرَامُ وَأَنَا عَلَى ذَلِكَ مِنَ الشاهدين . اللَّهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ وَلَكَ الْمَجْدُ وَلَكَ الْعِزُّ وَلَكَ الْقَهْرُ وَلَكَ النِّعْمَةُ وَلَكَ الْعَظَمَةُ وَلَكَ الرَّحْمَةُ وَلَكَ الْمَهَابَةُ وَلَكَ السُّلْطَانُ وَلَكَ الْبَهَاءُ وَلَكَ الْاِمْتِنَانُ وَلَكَ التَّسْبِيحُ وَلَكَ التَّقْدِيسُ وَلَكَ التَّهْلِيلُ

62

وَلَكَ التَّكْبِيرُ وَلَكَ ما يُرى وَلَكَ ما لا يُرَى وَلَكَ مَا فَوْقَ السَّمَواتِ الْعُلى وَلَكَ مَا تَحْتَ الثَّرَى وَلَكَ الأَرَضُونَ السُّفْلَى وَلَكَ الْآخِرَةُ والأولى وَلَكَ مَا تَرْضَى بِهِ مِنَ الثَّناءِ وَالْحَمْدِ وَالشَّكْرِ وَالنَّعْمَاءِ . 

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى جَبْرَئِيلَ أَمِينِكَ عَلَى وَحْيِكِ وَالْقَوِيِّ عَلَى أَمْرِكَ وَالْمُطَاعِ فِي سَمَواتِكَ وَمَحَالِ كَرَامَاتِكَ النَّاصِرِ لِأَنْبِيَائِكَ الْمُدَمِرِ لأَعْدائِكَ .

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى ميكائيلَ مَلَكِ رَحْمَتِكَ وَالْمَخْلُوقِ لِرَأْفَتِكَ وَالْمُسْتَغْفِرِ الْمُعِينِ لِأَهْلِ طَاعَتِكَ .

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى إِسْرَافِيلَ حَامِلٍ عَرْشِكَ وَصَاحِبِ الصُّورِ الْمُنْتَظِرِ لِأَمْرِكَ وَ الْوَجِلِ الْمُشْفِقِ مِنْ خِيفَتِكَ .

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى حَمَلَةِ الْعَرْشِ الطَّاهِرِينَ وَعَلَى السَّفَرَةِ الْكِرَامِ الْبَرَرَةِ الطَّيِّبِينَ وَعَلَى مَلَائِكَتِكَ الْكِرَامِ الْكَاتِبِينَ وَعَلَى مَلَائِكَةِ الجنانِ وَخَزَنَةِ النِّيرَانِ وَمَلَكِ الْمَوْتِ وَالْأَعْوانِ بِأَذَا الْجَلَالِ والإكرام . 

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى أَبِينَا آدَمَ بَدِيعِ فِطْرَتِكَ الَّذِي أَكْرَمْتَهُ بِسُجُودِ مَلَائِكَتِكَ وَأَبَحْتَهُ جَنَّتَكَ .

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى أُمِّنَا حَوَّاءَ الْمُطَهَّرَةِ مِنَ الرِّجْسِ الْمُصَفَاةِ مِنَ الدَّنَسِ الْمُفَضَّلَةِ مِنَ الْأَنْسِ الْمُتَرَدِّدَةِ بَيْنَ مَحَالِ الْقُدُسِ .

63

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى هابيلَ وَشِيتَ وَإِدْرِيسَ وَنُوحٍ وَهُودٍ وَصَالِحٍ وَابْرَهُيمَ وَاسْمُعِيلَ وَاسْحَقَ وَيَعْقُوبَ وَيُوسُفَ وَالْأَسْبَاطِ وَلُوطٍ وَشُعَيْبٍ وَأَيُّوبَ وَمُوسَى وَهَرُونَ وَيُوشَعَ وَمَيْشًا وَالْخَضِرِ وَذِي الْقَرْنَيْنِ وَيُونُسَ وَالْيَاسَ وَالْيَسَعَ وَذِي الْكِفْلِ وَطَالُوتَ وَدَاوُدَ وَسُلَيْمَانَ وَزَكَرِنَا وَشَعْيَا وَيَحْيَى وَتُورَخَ وَمَتَّى وَارْمِيَا وَحَيْنُونَ وَدَانِيَاتٍ وَعُزَيْدٍ وَعِيسَى وَشَمْعُونَ وَجِرْجِيسَ وَالْحَوَارِتِينَ وَالْأَتْبَاعِ وَخَالِدٍ وَحَنْظَلَةَ .

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَارْحَمْ مُحَمَّداً وَآلَ مُحَمَّدٍ وَبَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ كَمَا صَلَّيْتَ وَتَرَكَّمْتَ وَبَارَكْتَ عَلَى إِبْرَاهِيمَ وَآلِ إِبْرَاهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ .

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى الْأَوْصِيَاءِ وَالسُّعَدَاءِ وَالشُّهَدَاءِ وَأَئِمَّةِ الهدى .

اللَّهُمَّ صَلَّ عَلَى الْأَبْدَالِ وَالأَوْتَادِ وَالسُّيَّاحِ وَالْعُبَادِ وَالْمُخْلِصِينَ وَالرُّهَادِ وَأَهْلِ الْجِدِ وَالْإِجْتِهَادِ وَاخْصُصْ مُحَمَّداً وَأَهْلَ بَيْتِهِ بِأَفْضَلِ صَلَواتِكَ وَأَجْزَلِ كَرَامَانَكَ وَبَلَّغْ رُوحَهُ وَجَسَدَهُ مِنِّي تَحِيَّةً وَسَلَامًا وَزِدْهُ فَضْلاً وَشَرَفًا وَكَرَمَا حَتَّى تُبَلِّغَهُ أَعْلَى دَرَجَاتِ أَهْلِ الشَّرَفِ مِنَ النَّبِيِّينَ وَالْمُرْسَلِينَ وَالْأَفَاضِلِ الْمُقَرَّبِينَ .

اللَّهُمَّ وَصَلِّ عَلَى مَنْ سَمَّيْتُ وَمَنْ لَمْ أُسَمٌ مِنْ مَلَائِكَتِكَ

64

وَأَنْبِيَائِكَ وَرُسُلِكَ وَأَهْلِ طَاعَتِكَ وَأَوْصِلْ صَلَواتِي إِلَيْهِمْ وَإِلَى أَرْوَاحِهِمْ وَاجْعَلْهُمْ إِخْوَانِي فِيكَ وَأَعْوانِي عَلَى دُعَائِكَ . 

اللَّهُمَّ إِنِّي اسْتَشْفِعُ بِكَ إِلَيْكَ وَبِكَرَمِكَ إِلَى كَرَمِكَ وَبِجُودِكَ إلَى جُودِكَ وَبِرَحْمَتِكَ إِلَى رَحْمَتِكَ وَبِأَهْلِ طَاعَتِكَ إِلَيْكَ وَأَسْأَلُكَ اللَّهُمَّ بِكُلِّ مَا سَأَلَكَ بِهِ أَحَدٌ مِنْهُمْ مِنْ مَسْتَلَةٍ شَرِيفَةٍ غَيْرِ مَرْدُودَةٍ وَبِمَا دَعَوْكَ بِهِ مِنْ دَعْوَةٍ مُجابَةٍ غَيْرِ مُخَيَّبَةٍ . 

يَا اللَّهُ يَا رَحْمَنُ يَا رَحِيمُ يَا حَلِيمُ يَا كَرِيمُ يَا عَظِيمُ يَا جَلِيلُ يَا مُنِيلُ يا جميل يا كفيل يا وكيل يا مقيل يا مُجيرُ يَا خَبِيرٌ يا منيرُ يَا مُبيرُ يا منيع يا مديل يا مجيل يا كبير يا قديرُ يابَصِيرُ يَا شَكُورُ يَا بَرُّ يَا ظُهْرُ يَا طَاهِرُ يَا قَاهِرُ يَا ظَاهِرُ يا باطِنُ يا ساتر يا محيط يا مُقْتَدِرُ يَا حَفِيظٌ يَا مُجِيرُ يا مُتَجَبِّرُ يَا قَريبُ يَا وَدُودُ يَا حَميدُ يَا مَجِيدُ يَا مُبْدِيعُ يَا مُعِيدُ يَا شَهِيدُ يا مُحْسِنُ يَا مُجْمِلُ يَا مُنْعِمُ يَا مُفْضِلُ يَا قَابِضُ يَا بَاسِطُ يَا هَادِي يَا مُرْسِلُ يا مُرْشِدُ يَا مُسَدِّدُ يَا مُعْطي يا مانع يا دافع يا رافع يا باقي يا واقي يَا خَلاقُ يَا وَهَّابُ يَا تَوَابُ يَا فَتاحُ يَا نَفَاحُ يَا مُرْتَاحُ يَا مَنْ بِيَدِهِ كُلُّ مِفْتَاحٍ يَا نَقَاعُ يَارَؤُكَ يَا عَطُوفُ يَا كَافِي ياشافي يا مُعَا فِي يَا وَفِيُّ يَا مُهَيْمِنُ يَا عَزِيزُ يَا جَبَّارُ يَا مُتَكَبِّرُ . 

يَا سَلَامُ يَا مُؤْمِنُ يَا أَحَدُ يَا صَمَدُ يَا نُورُ يَا مُدَبَرُ يَا فَرْدُ يَا وِتْرُ یا قَدُّوسُ يا ناصِرُ يَا مُونِسُ يا باعث يا وارِثُ يَا عَالِمُ يا حاكم يا بادِي يَا مُتَعَالِي يَا مُصَوِّرُ يا مُسَلِّمُ يَا مُسْتَجِيبُ يَا قَائِمُ يادائمُ يَا عَلِيمُ يَا حَكِيمُ يَا جَوَادُ يَا بَارِيءُ

65

یا بار يا سارُ يَا عَدْلُ يَا فَاضِلُ يَا دَيَّانُ يَا حَنَّانُ يَا مَنَّانُ يَاسَمِيعُ يَا خَفِيرُ يا مُغَيِّرُ يَا مُعين .

يا نَاشِرُ يَا غَافِرُ يَا مُسَهْلُ يَا مُيَسِرُ يَا مُمِيتُ يا مُحْيِي يا نافع يا رازق يا مُقَدِرُ يَا مُسَبِّبُ يا مُغِيتُ يا مُغْني يا مُقْني يا خالق يا راصد يا واحِد يا حاضر يا جابر يا حافظ يَا شَدِيدُ يَا غِياتُ يا عائد يا قَابِضُ يَا مَنْ عَلَا فَاسْتَعْلَى فَكَانَ بِالْمَنْظَرِ الْأَعْلَى يَا مَنْ قَرُبَ فَدَنَا وَبَعُدَ فَنَأَى وَعَلِمَ السرَّ وَاخْفَى يَا مَنْ إِلَيْهِ التَّدْبِيرُ وَلَهُ الْمَقَادِيرُ وَتَا مَنِ الْعَسِيرُ عَلَيْهِ يَسِيرٌ يَا مَنْ هُوَ عَلَى مَا يَشَاءُ قَدِيرٌ .

يا مُرسل الرِّياحِ يَا فَالَقَ الْإِصْباح ياباعِثَ الْأَرْواحِ ياذَا الْجُودِ وَالسَّمَاحِ يارادَّ ما قَدْ فَاتَ يا ناشِرَ الْأَمْوَاتِ يَا جَامِعَ الشَّتَاتِ يا رازق مَنْ يَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ وَفَاعِلَ مَا يَشَاءُ كَيْفَ يَشَاءُ وَبَاذَا الْجَلَالِ وَالْإِكْرَامِ يَا حَيُّ يَا قَيُّومُ يَا حَيُّ حِينَ لَا حَيَّ يَا مُحْيِيَ الْمَوْتَى يَا حَيُّ لا إلهَ إِلَّا أَنْتَ بَدِيعُ السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضِ .

يا الهي وَسَيِّدِي صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَارْحَمْ مُحَمَّداً وَآلَ مُحَمَّدٍ وَبَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ كَمَا صَلَّيْتَ وَبَارَكْتَ وَرَحِمْتَ وَتَرَحَمْتَ عَلَى إِبْرَاهِيمَ وَآلِ إِبْرَاهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ وَارْحَمْ ذلّي وَفَاقَتِي وَفَقْرِي وَانْفِرَادِي وَوَحْدَتي وَخُضُوعِي بَيْنَ يَدَيْكَ وَاعْتِمَادِي عَلَيْكَ وَتَضَرُّعي إِلَيْكَ اَدْعُوكَ دُعَاءَ الْحَاضِعِ الذليلِ الْخاشِعِ الْخَائِفِ الْمُشْفِقِ البَائِسِ الْمَهِينِ الْحَقِيرِ الْجائع

66

الفقيرِ الْعَائِدِ الْمُسْتَجِيرِ الْمُقِرِّ بِذَنْبِهِ الْمُسْتَغْفِرِ مِنْهُ المُسْتَكِينِ لِرَبِّهِ دُعاءَ مَنْ أَسْلَمْتَهُ ثِقَتُهُ وَرَفَضَتْهُ أَحِبَّتُهُ وَعَظُمَتْ فَجِيعَتُهُ دُعاءَ حَرِقٍ حَزِينٍ ضَعيف مهينٍ بَائِسٍ مُسْتَكِينٍ بِكَ مُسْتَجِيرٍ . 

اللَّهُمَّ وَاسْتَلُكَ بِأَنَّكَ مَلِيكَ وَأَنَّكَ مَا تَشَاءُ مِنْ أَمْرٍ يَكُونُ وَأَنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ وَأَسْأَلُكَ بِحُرْمَةِ هَذَا الشَّهْرِ الْحَرَامِ وَالبَيْتِ الْحَرَامِ وَالبَلَدِ الْحَرَامِ وَالرُّكْنِ وَالْمَقَامِ وَالْمَشْعَرِ الْحَرَامِ وَبِحَقِّ نَبِّيكَ مُحَمَّدٍ عَلَيْهِ وَالِهِ السَّلَامُ يَا مَنْ وَهَبَ لِآدَمَ شَيئً وَلِإِبْرَاهِيمَ اسْمُعِيلَ وَإِسْحَقَ وَيَا مَنْ رَدَّ يُوسُفَ عَلَى يَعْقُوبَ وَيَا مَنْ كَشَفَ بَعْدَ الْبَلَاءِ ضُرَّ أَيُّوبَ .

يارادَّ مُوسى عَلَى أُمِّه وَزَائِدَ الخَضْرِ فِي عِلْمِهِ وَيَا مَنْ وَهَبَ لداوُدَ سُلَيْمَانَ وَلِزَكَرِيَّا يَحْيِي وَلِمَرْيَمَ عيسى يا حافِظَ بِنْتِ شُعَيْبٍ وَمَا كَافِلَ وَلَدِ أُمِّ مُوسى .

اسْتَلُكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَغْفِرَ لِي ذُنُوبِي كلها وَتُجِيرَتي مِنْ عَذَابِكَ وَتُوجِبَ لِي رِضْوَانَكَ وَأَمَانَكَ وَاحْسَانَكَ وَغُفْرَانَكَ وَجَنَانَكَ وَاسْتَلُكَ أَنْ تَفُكَ عَلَى كُلَّ خَلْقَةِ بَيْنِي وَبَيْنَ مَنْ يُؤْذِينِي وَتَفْتَحَ لِي كُلَّ بَابٍ وَتُلَيِّنَ لِي كُلَّ صَعْبٍ وَتُسَهِّلَ لِي كُلَّ عَسِيرٍ وَتُخْرِسَ عَنِّي كُلَّ نَاطِقَ بِشَرٍ وَنَكُفَ عَنِّي كُلَّ باغ وَتَكْبِتَ عَنِّي كُلَّ عَدُةٍ لِي وَحَاسِدٍ وَتَمْنَعَ مِنِّي كُلَّ ظَالِمٍ وَتَكْفِيني كُلَّ عَائِقَ يَحُولُ بَيْنِي وَبَيْنَ حَاجَتِي وَيُحاوِلُ أَنْ يُفَرِّقَ

67

بَيْنِي وَبَيْنَ طَاعَتِكَ وَيُثَبِّطَنِي عَنْ عِبَادَتِكَ يَا مَنْ الْجَمَ الْجِنَّ الْمُتَمَرِّدِينَ وَقَهَرَ عُنَاةَ الشَّيَاطِينِ وَأَذَلَّ رِقَابَ الْمُتَجَبِّرِينَ وَرَدَّ كَيْدَ الْمُتَسَلِّطينَ عَنِ الْمُسْتَضْعَفِينَ أَسْأَلُكَ بِقُدْرَتِكَ عَلَى مَا تَشَاءُ وَتَسْهِيلِكَ لِمَا تَشَاءُ أَنْ تَجْعَلَ فَضَاءَ حَاجَتِي فِيمَا تَشَاءُ .

بعد از این سجده کن و گونه ها را بر زمین بگذار و بگو

اللَّهُمَّ لَكَ سَجَدْتُ وَبِكَ امَنْتُ فَارْحَمْ ذَلِّي وَفَاقَتِي وَاجْتِهَادِي وَتَضَرُّعِي وَمَسْكَنَتِي وَفَقْرِي إِلَيْكَ يَا رَبِّ .

بعد از خواندن دعا همچنان که در سجده هستی کوشش کن که از دیدگانت اشک جاری شود ولو به اندازه سرمگسی باشد و این اشک ریختن علامت اجابت دعا می باشد.

در فضیلت ماه شعبان

ابن فضال از حضرت رضا علیه السلام روایت می کند که فرمود: هر کسی خداوند تبارک و تعالی را در ماه شعبان هفتاد بار استغفار کند خداوند گناهان او را می آمرزد ولو به عدد ستارگان باشد.

ابن فضال گوید: از حضرت رضا علیه السلام سئوال کردم از

68

فضیلت شب نیمه شعبان برای من سخن بگوئید. فرمودند: شب نیمه شعبان خداوند گروهی را از آتش دوزخ نجات می دهد و گناهان بزرگ را می آمرزد.

راوی گوید عرض کردم آیا در شب نیمه شعبان نمازی غیر از نمازهای معمولی هم میباشد؟ فرمودند آن شب نماز بخصوصی ندارد و اگر خواستی کارهای مستحبی انجام دهی نماز جعفر بن ابی طالب را بخوان و به استغفار و دعا و ذکر خدا مشغول باش، پدرم می فرمودند دعا در شب نیمه شعبان مستجاب می باشد، گوید: عرض کردم مردم میگویند در شب نیمه شعبان روزیها تقسیم می شوند سهم هر کس معین میگردد. فرمود: آن شب قدر است که در ماه رمضان میباشد و در آن شب مقدرات مردم معین می شود. 

سعد بن سعد گوید حضرت رضا علیه السلام فرمودند: امیر المؤمنين سلام الله علیه سه شب در سال بیدار بودند و آنها عبارتند از شب بیست و سوم ماه رمضان و شب فطر و نیمه شعبان در این شب ها روزیها تقسیم میشوند و مرگ و میر مردم معین می گردد و حوادث سال تعیین می شوند.

ابوصلت هروی گوید: روز جمعه آخر ماه شعبان حضور امام رضا علیه السلام رسیدم امام علیه السلام به من فرمودند: ای ابوصلت اینک بیشتر ماه شعبان سپری شده و اکنون روز جمعه آخر ماه شعبان می باشد اینک هنوز فرصت باقی است و از ماه شعبان استفاده کن و غفلت های گذشته را جبران نما

69

از آنچه به سود دنیا و آخرت شما می باشد استفاده کن و بسیار دعا بخوان و استغفار نما و به تلاوت قرآن اشتغال داشته باش و از گناهانت تو به کن تا با دلی پاک و قلبی روشن و با اخلاص وارد ماه رمضان شوی.

اگر در گردنت امانتی هست آن را به صاحبش برگردان و اگر کینه مؤمن در دل داری او را از خود راضی کن و کینه او را در دل نگیر اگر به گناه و فسادی آلوده می باشی، دست از آن گناه بکش از خداوند بترس و تقوا پیشه نما و در کارهای نهان و آشکارت به خداوند توکل داشته باش

هر کس به خداوند توکل کند و کارهای خود را به او واگذارد خداوند خواسته او را انجام میدهد و مشکلات را برای او برطرف می سازد خداوند برای هر چیزی اندازه ای معین کرده و حدود و ثغوری برای آن مقرر ساخته است اینک که آخر ماه شعبان به پایان می رسد این دعا را زیاد بخوان

اللَّهُمَّ إِنْ لَمْ تَكُنْ غَفَرْتَ لَنا فيما مَضَى مِنْ شَعْبَانَ فَاغْفِرْ لَنَا فيما بَقِيَ مِنْهُ .

در فضیلت ماه رمضان

ابن فضال و ابن ابی قره در کتاب خود از ایوب بن یقطین

70

روایت میکنند که او گفت برای حضرت رضا علیه السلام نوشتم این دعا را برای من تصحیح نمایند و آن را مورد تأیید قرار دهند، امام علیه السلام در پاسخ من نوشتند آری این دعای امام باقر علیه السلام است که در سحرهای ماه رمضان می خواندند.

پدرم فرمودند امام باقر سلام الله علیه می فرمودند: اگر مردم می دانستند که این سئوالات در نزد خداوند چه اندازه بزرگ و با اهمیت میباشد و خواسته ها را به سرعت به اجابت می رساند آنها برای بدست آوردن آن دعا با یکدیگر به جنگ می پرداختند و روی هم شمشیر میکشیدند خداوند هر کس را بخواهد به رحمت خود اختصاص می دهد.

امام باقر سلام الله علیه فرمودند: از روی صدق سوگند یاد می کنم که اسم اعظم خداوند در این دعا می باشد و در کلمات و جملات آن جای دارد هرگاه این دعا را خواندید در خواسته های خود کوشش نمائید که آن دعا از علوم خفیه میباشد آن را از نا اهلان دور نگه دارید، منافقان دروغگویان و منکران اهل این دعا نمی باشند و دعاء مباهله همین دعاء است.

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ بَهَائِكَ بِأَبْهَاهُ وَكُلُّ بَهَائِكَ بَهِيُّ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِبَهَائِكَ كُلِّهِ . 

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ جَمَالِكَ بِأَجْمَلِهِ وَكُلُّ جَمَالِكَ جَمِيلٌ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِجَمَالِكَ كُلِّهِ .

71

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ جَلَالِكَ بِأَجَلِهِ وَكُلُّ جَلَالِكَ جَلِيلُ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِجَلَالِكَ كُلِّهِ .

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ عَظَمَتِكَ بِأَعْظَمِهَا وَكُلُّ عَظَمَتِكَ عَظِيمَةٌ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِعَظَمَتِكَ كُلِّهَا . 

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ نُورِكَ بِأَنْوَرِهِ وَكُلُّ نُورِكَ نَيْرُ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِنُورِكَ كُلِّهِ .

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ رَحْمَتِكَ بِأَوْسَعِهَا وَكُلُّ رَحْمَتِكَ وَاسِعَةٌ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِرَحْمَتِكَ كُلِّهَا .

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ كَلِمَاتِكَ بِأَتَمِّهَا وَكُلُّ كَلِمَاتِكَ تَامَّةٌ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِكَلِمَاتِكَ كُلِّهَا .

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْتَلُكَ مِنْ كَمَالِكَ بِأَكْمَلِهِ وَكُلٌّ كَمَالِكَ كَامِلٌ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِكَمَالِكَ كُلِّهِ . 

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ أَسْمَائِكَ بِأَكْبَرِهَا وَكُلُّ أَسْمَائِكَ كَبِيرَةٌ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِأَسْمَائِكَ كُلِّهَا .

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ عِزَّتِكَ بِأَعَزَهَا وَكُلُّ عِزَّتِكَ عَزِيزَةُ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِعِزَّتِكَ كُلَّها .

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ مَشِيَّتِكَ بِأَمْضَاهَا وَكُلُّ مَشِيَّتِكَ مَاضِيَةٌ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِمَشِيَّتِكَ كُلِّها . 

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْتَلُكَ مِنْ قَدْرَتِكَ بِالْقُدْرَةِ الَّتِي اسْتَطَلْتَ بِهَا عَلَى

72

كُلِّ شَيْءٍ وَكُلُّ قُدْرَتِكَ مُسْتَطِيلَهُ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِقُدْرَتِكَ كلها . 

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ عِلْمِكَ بِأَنْفَذِهِ وَكُلُّ عِلْمِكَ نَافِذُ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِعِلْمِكَ كُلِّهِ .

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ قَوْلِكَ بِأَرْضَاهُ وَكُلُّ قَوْلِكَ رَضِيٌّ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِقَوْلِكَ كُلِّهِ .

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ مَسَائِلِكَ بِأَحَتِهَا وَكُلُّ مَسَائِلِكَ إِلَيْكَ حَبيبَهُ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِمَسائِلِكَ كُلّها .

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْتَلُكَ مِنْ شَرَفِكَ بِأَشْرَفِهِ وَكُلُّ شَرَفِكَ شَرِيفٌ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِشَرَفِكَ كُلِّهِ .

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ سُلْطَانِكَ بِأَدْوَمِهِ وَكُلُّ سُلْطَانِكَ دَائِمٌ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِسُلْطَانِكَ كُلِّهِ .

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْتَلُكَ مِنْ مُلْكِكَ بِأَفْخَرِهِ وَكُلُّ مُلْكِكَ فَاخِرٌ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِمُلْكِكَ كُلِّهِ .

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ عُلُوكَ بِأَعْلَاهُ وَكُلُّ عُلُوكَ عَالَ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِعُلُوكَ كُلِّهِ .

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ مَتِكَ بِأَقْدَمِهِ وَكُلُّ مَتِكَ قَدِيمُ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِمَتِكَ كُلِّهِ . 

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْتَلُكَ مِنْ آيَاتِكَ بِأَكْرَمِهَا وَكُلُّ آيَاتِكَ كَرِيمَةٌ

73

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِآيَاتِكَ كُلَّها . 

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِمَا أَنْتَ فِيهِ مِنَ الشَّأْنِ وَالْجَبَرُوتِ وَاسْتَلُكَ بِكُلِّ شَأْنٍ وَحْدَهُ وَجَبَرُوتٍ وَحْدَهَا . 

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِمَا تُجِيبُني بِهِ حِينَ أَسْأَلُكَ فَاجِبْني يا الله .

در فضیلت روز غدیر

حضرت رضا علیه السلام فرمودند: هنگامی که روز قیامت فرا رسد چهار روز را برای حضور در پیشگاه خداوند متعال آرایش می دهند همانگونه که عروس را برای ورود به حجله آرایش می کنند سئوال شد آن چهار روز کدام روزها هستند؟ فرمودند: روز عید قربان روز عید فطر روز جمعه و روز غدیر

روز عید غدیر بین روزهای عید قربان و عید فطر و جمعه مانند ماه تابان در میان ستارگان میدرخشد و روز غدیر همان روزی می باشد که ابراهیم خلیل از آتش نمرود رهائی پیدا کرد ابراهیم برای شکرگزاری از این لطف و عنایت خداوند آن روز را روزه گرفت.

روز عید غدیر خداوند دین خود را کامل گردانید، در آن روز رسول اکرم صلى الله عليه وآله على عليه السلام را به عنوان خلافت

74

برگزید و او را به مردم به عنوان امام و رهبر معرفی فرمود و وصی خود قرار داد و فضیلت او را آشکار ساخت رسول اکرم صلى الله عليه وآله آن روز را روزه میگرفت و آن روز روز کمال بشمار می رود. 

روز غدیر شیطان سرکوب میشود و دماغش به خاک آلوده می گردد، در آن روز اعمال شیعیان و دوستان آل محمد عليهم السلام مورد پذیرش قرار میگیرد و اعمال مخالفان در آن روز در پیشگاه خداوند مورد قبول قرار نمی گیرد در آن روز خداوند به جبرئیل امر می کند تا در کنار بیت المعمور کرسی نصب کند و جبرئیل بالای آن کرسی می رود و در حضور فرشتگان برای شیعیان امیرالمؤمنین علیه السلام و دوستان او استغفار می کند. 

در آن روز هرگاه به یکدیگر برخورد کردید و مؤمنان هنگام رو برو شدن با هم بگویند:

الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي جَعَلْنَا مِنَ الْمُتَمَسِّكِينَ بِوِلايَةِ أميرِ الْمُؤْمِنِينَ وَالْأَئِمَّةِ عَلَيْهِمُ السَّلَامُ .

در روز عید غدیر باید با گشاده روئی با هم برخورد کنید، و هر کس با تبسم از دوستش استقبال کند خداوند روز قیامت با نظر رحمت با و می نگرد و هزار حاجت او را بر می آورد.

روز عید غدیر روز مسابقه در کارهای نیک است در آن روز باید بر محمد و آل او عليهم السلام زیاد صلوات فرستاد روز غدیر روز عید آل محمد میباشد در آن روز اعمال مورد قبول قرار می گیرد، در

75

آن روز مؤمنان به تجارت مشغول می شوند و با یکدیگر دوستی می کنند و رفت و آمد می نمایند.

روز غدیر مؤمنان به وصال رحمت خداوند می رسند روز غدیر روز تزکیه باطن و تهذیب نفس است در آن روز باید از گناهان کوچک و بزرگ دست کشید و به عبادت پرداخت در آن روز باید روزه داران را افطار داد هر کس در آن روز مؤمنی را افطار دهد مانند این است که گروه زیادی را افطار داده باشد.

در فضیلت محرم و عاشورا

ابن فضال از حضرت رضا علیه السلام روایت می کند که آن جناب فرمودند هر کس روز عاشورا دست از حوائج زندگی بردارد خداوند حاجت های دنیا و آخرت او را بر می آورد هر کس روز عاشورا را روز اندوه و گریه خود قرار دهد خداوند روز قیامت را روز خوشحالی او قرار میدهد او در بهشت با دیدن ما دیدگانش روشن می گردد، هر کس روز عاشورا برای خود در منزل چیزی ذخیره کند و آن را روز برکت بداند از آنچه ذخیره کرده است سودی نخواهد برد و او با یزید و عبیدالله وعمر بن سعد لعنة الله علیهم در پائین طبقات دوزخ هم نشین خواهد شد.

ابراهیم بن ابی محمود گوید: امام رضا علیه السلام فرمودند:

76

محرم ماهی بود که مردمان دوره جاهلیت هم در آن جنگ را حرام می دانستند اما در آن ماه خون ما را حلال دانستند و حرمت ما را حفظ نکردند و زنان و فرزندان ما را به اسارت بردند و خانه های ما را آتش زدند و اثاث البيت ما را غارت نمودند و احترام رسول خدا صلی الله علیه وآله را درباره ما مراعات ننمودند. 

روز شهادت حسین علیه السلام دیدگان ما را زخم کرد و اشکهای ما را جاری ساخت و عزیزان ما را خوار نمود ای سرزمین کربلا تو اندوه و غم را برای ما به ارث گذاشتی و تا روز قیامت باید گریه کنندگان بگریند گریه کردن به امام حسین گناهان بزرگ را پاک می کند.

پدرم علیه السلام هنگامی که ماه محرم فرا می رسید خندان دیده نمی شد او همواره در اندوه و غم بسر می برد تا آنگاه که ده روز از آن می گذشت روز دهم روز حزن و مصیبت او بود و همواره گریه می کرد و می فرمود این روزی است که در آن حسین علیه السلام کشته شد.

ریان بن شبیب گوید روز اول محرم خدمت حضرت رضا علیه السلام رسیدم فرمود ای فرزند شبیب آیا روزه هستی ؟ عرض کردم روزه ندارم. فرمود امروز همان روزی است که زکریا علیه السلام دعا کرد و از خداوند خواست تا به او فرزندی عنایت کند.

خداوند دعای او را مستجاب کرد و به فرشتگان امر فرمود که به زکریا هنگام اداء نماز در محراب به او مژده ولادت یحیی را

77

بدهند. اکنون هر کس این روز را روزه بگیرد و بعد دعا کند خداوند دعاء او را مورد استجابت قرار میدهد همانگونه که دعاء زکریا را استجابت فرمودند.  

بعد از آن فرمودند ای فرزند شبیب محرم ماهی است که در زمان جاهلیت هم مردم در آن جنگ را حرام می دانستند و کسی را مورد ظلم وستم قرار نمی دادند ولی این امت احترام آن ماه را حفظ نکردند و حرمت پیامبر را نگه نداشتند و فرزندان او را شهید کردند و زنان او را اسیر نمودند و اموالش را به غارت بردند خداوند آنان را مورد رحمت و مغفرت خود قرار ندهد.

ای فرزند شبیب اگر میخواهی گریه کنی بر حسین بن علی علیه السلام گریه کن که او را سر بریدند همان گونه که گوسفند را سر می برند و با او هیجده نفر از اهل بیتش که مانند آنها در روی زمین دیده نمی شد کشته شدند آسمانها و زمینها در شهادت او گریستند.

در آن روز چهار هزار نفر از فرشتگان برای نصرت و یاری او فرود آمدند آنها هنگامی رسیدند که آن حضرت به شهادت رسیده بود آنها بعد از این در کنار قبر او بسر میبرند و با حالتی اندوهگین و غبار آلود تا ظهور قائم آل محمد عليهم السلام در آن جا خواهند بود و بعد جزء یاران قائم قرار خواهند گرفت و شعار آنها یا آل ثارات الحسین خواهد بود.

ای فرزند شبیب اگر بر حسین علیه السلام گریه کنی تا آنگاه که اشکت از دیدگانت جاری گردد خداوند گناهان تو را چه

78

کوچک باشد و چه بزرگ می آمرزد ای فرزند شبیب اگر دوست داری در پیشگاه خداوند قرار گیری و گناهی نداشته باشی حسین را

زیارت کن.

ای فرزند شبیب اگر دوست داری در غرفه های بهشت جای داشته باشی و با رسول اکرم صلی الله علیه وآله همنشین گردی بر قاتلان حسين لعنت نما و از آنها تبری بجوی، ای فرزند شبیب اگر دوست داری در ثواب شهدای کربلا شریک شوی هر گاه آنان را بیاد آوردی بگو ای شهیدان کربلا کاش من هم با شما بودم و به فیض شهادت نائل می شدم و بهره های بزرگ را می بردم. 

ای فرزند شبیب اگر دوست داری در درجات عالیه با ما باشی و در بهشت در کنار ما قرار گیری در هنگام اندوه ما، اندوهگین باش و در هنگام خوشحالی ما، خوشحالی نما و هرگز دست از ولایت ما باز ندار اگر مردی سنگی را دوست داشته باشد خداوند روز قیامت او را با همان سنگ محشور خواهد گردانید.

محمد بن فضیل صیرفی گوید: امام رضا علیه السلام از پدرانش روایت کردند که رسول خدا صلی الله عليه وآله روز اول محرم دو رکعت نماز بجای می آوردند و بعد از این که از نماز فارغ می شدند این دعا را سه بار می خواندند.

اللَّهُمَّ أَنْتَ الْإِلهُ الْقَدِيمُ وَهُذِهِ سَنَةٌ جَدِيدَةٌ فَأَسْأَلُكَ فِيهَا العِصْمَةَ مِنَ الشَّيْطَانِ وَالقُوَّةَ عَلَى هَذِهِ النَّفْسِ الْأَمَارَةِ بِالسُّوءِ

79

وَالْاشْتِغالَ بِمَا يُقَرِّبُنِي إِلَيْكَ يا كَرِيمُ يَاذَا الْجَلَالِ وَالْإِكْرَامِ يَا عِمَادَ مَنْ لا عِمادَ لَهُ يَا ذَخِيرَةَ مَنْ لا ذَخِيرَةَ لَهُ يَا حِرْزَ مَنْ لَا حِرْزَ لَهُ يا غِيَاثَ مَنْ لا غِيَاثَ لَهُ يَاسَنَدَ مَنْ لا سَنَدَ لَهُ يَا كَثْرَ مَنْ لَا كَنْزَ لَهُ . 

يَا حَسَنَ الْبَلاءِ يا عَظيمَ الرَّجَاءِ يَا عِزَّ الضُّعَفَاءِ يَا مُنْقِذَ الْغَرْقَى يا مُنْجِيَ الْهَلْكى يا مُنْعِمُ يَا مُجْمِلُ يَا مُفْضِلُ يَا مُحْسِنُ أَنْتَ الَّذِي سَجَدَ لَكَ سَوادُ اللَّيْلِ وَنُورُ النَّهَارِ وَضَوْءُ الْقَمَرِ وَشُعَاعُ الشَّمْسِ وَدَوِيُّ الْمَاءِ وَحَفِيفُ الشَّجَرِ يا اللهُ لَا شَرِيكَ لَكَ . 

اللَّهُمَّ اجْعَلْنَا خَيْراً مِمَّا يَظُنُّونَ وَاغْفِرْ لَنَا مَا لا يَعْلَمُونَ وَلَا تُؤَاخِذْنَا بِما يَقُولُونَ حَسْبِيَ اللهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَهُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ امَنَا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنَا وَمَا يَذَّكَّرُ إِلَّا أُولُوا الألْبَابِ رَبَّنَا لا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنْتَ الْوَهَّابُ .

در فضیلت بسم الله الرحمن الرحيم

ابن فضال از امام رضا علیه السلام و او از پدرانش روایت می کند که امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند: بسم الله الرحمن الرحيم یکی از آیات سوره فاتحه میباشد و با آن سوره فاتحه کامل می گردد، خداوند متعال رسول اکرم صلى الله علیه و آله را به نزول آن مورد تکریم

80

قرار دادند و فقط حضرت سلیمان در میان پیامبران این امتیاز را پیدا کردند که بسم الله برای او هم فرود آمد. 

اکنون هر کس آن را قراءت کند و با محمد و آل محمد علیهم السلام دوستی داشته باشد و از اوامر آنها اطاعت کند به ظاهر و باطن آن دوستی اعتقاد پیدا نماید خداوند به اندازه هر یک از حروف بسم الله یک حسنه باو می دهد که از دنیا و هر چه در آن می باشد بهتر است.

هر کس گوش فرا دهد به کسی که بسم الله را قراءت میکند همان اندازه پاداش دریافت خواهد کرد که به قراءت کننده داده خواهد شد اکنون باید از این خیری که به شما روی آورده زیاد استفاده کنید و از این فرصت بهره گیری نمائید که در غیر این صورت در حسرت و ندامت خواهید افتاد.

محمد بن سنان از حضرت رضا علیه السلام روایت می کند که فرمودند: پدرم هرگاه از منزل خارج می شد می فرمود:

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ خَرَجْتُ بِحَوْلِ اللَّهِ وَقَوَّتِهِ لَا بِحَوْلِي وَقُوَّتِي بَلْ بِحَوْلِكَ وَقُوَّتِكَ يَا رَبِّ مُتَعَرِّضاً بِهِ لِرِزْقِكَ فَاتِنِي بِهِ فِي عافية .

81

۱۲ در فضیلت سوره حمد

حضرت رضا علیه السلام از پدرانش از امیرالمؤمنین سلام الله علیهم روایت میکند که فرمودند خداوند متعال می فرمایند: من فاتحة الكتاب را بین خود و بنده ام تقسیم کرده ام نیمی از آن من و نیمی از آن او می باشد و اینک بنده من هر چه می خواهد از من سؤال کند هرگاه بنده ای بگوید بسم الله الرحمن الرحيم.

خداوند می فرماید بنده من به نام من سخن آغاز کرد و بر من لازم است که کارهای او را به انجام برسانم و به زندگی او برکت دهم، هرگاه بگوید الحمد لله رب العالمين خداوند جل جلاله می فرماید: بنده ام حمد مرا بجای آورد و دانست نعمتهایی که در نزد او می باشد از من است و بلاها را من از وی دفع کرده ام. 

اینک گواه باشید که من علاوه بر نعمتهای دنیا نعمت های آخرت را هم به او میدهم و او را از گرفتاریهای آخرت هم نجات می دهم همانگونه که از بلاهای دنیا نجاتش داده ام، هرگاه بنده ای بگوید الرحمن الرحیم خداوند می فرماید بنده ام گواهی داد که من رحمان و رحیم میباشم.

اکنون او را از رحمت خود بهره مند می سازم و وی را از بخششهای خود بهره مند میکنم هرگاه بگوید: مالک یوم الدین خداوند می فرماید من شما را گواه میگیرم همانگونه که او اعتراف کرد من مالک روز قیامت هستم حساب آن روز را برایش آسان

82

خواهم کرد و از گناهانش خواهم گذشت.

هنگامی که بنده ای بگوید ایاک نعبد خداوند متعال می فرماید بنده ام راست میگوید و او فقط مرا عبادت می کند اینک شما شاهد باشید که من پاداش عبادت های او را می دهم تا کسانی که غیر از مرا عبادت کرده اند به حال او غبطه بخورند و آرزوی مقام او را داشته باشند.

هنگامیکه بنده ای بگوید وایاک نستعین خداوند می فرماید بنده ام از من یاری میخواهد و بمن پناه آورده است من در کارها او را کمک خواهم کرد و در سختیها به یاری او خواهم شتافت و در مشکلات دست او را خواهم گرفت.

هرگاه بنده ای بگوید: اهدنا الصراط المستقيم، تا آخر سوره، خداوند می فرماید بنده ام هر چه دلش می خواهد سئوال کند. من خواسته های او را اجابت میکنم و به آرزوهایش می رسانم و از هر چه می ترسد او را ایمن میسازم و آرامش و سکون به او می دهم.

در این هنگام از امیرالمؤمنین علیه السلام سئوال شد: آیا بسم الله الرحمن الرحيم از فاتحة الكتاب به حساب می آید؟ فرمودند: آری رسول خدا صلى الله عليه وآله بسم الله را قراءت می کردند و او را آیه ای از فاتحة الکتاب می شمردند.

83

۱۳ در فضیلت سجود

حسن بن علی وشاء گوید: از حضرت رضا علیه السلام شنیدم میفرمودند هنگامی که بنده ای در سجده به خواب رود خداوند متعال می فرماید روح بنده خود را گرفته ام در حالی که او به طاعت من اشتغال دارد.

ابن فضال از امام رضا علیه السلام روایت می کند که آن حضرت فرمودند: سجده بعد از نماز واجب سپاسگزاری از خداوند است که بنده اش را به انجام فریضه موفق ساخت و کمترین جمله ای که در سجده شکر گفته میشود آن است که بگویند شکرالله شكر الله، شكر الله.

روای گوید عرض کردم معنی شکر الله چیست؟ فرمود: شکرگزار در سجده خود می گوید این سجده سپاس از خداوند می باشد که مرا به خواندن نماز واجب و عبادت خود موفق گردانید و شکر موجب زیادی نعمت میگردد و اگر نمازگزار در نماز تقصیری بکند و با خواندن نافله هم آن تقصیر بر طرف نگردد با سجده شکر آن تقصیر رفع می شود.

وشاء در روایت دیگری از حضرت رضا علیه السلام روایت می کند که فرمودند نزدیکترین حالات بندگان هنگامی است که بنده در حال سجده باشد و از این جهت خداوند در قرآن فرموده سجده کن و خود را نزدیک گردان

84

سلیمان جعفری گوید امام رضا علیه السلام فرمودند: من در حال سجده بودم که بادی وزیدن گرفت مردم هر کدام برای خود جائی پیدا کردند تا از باد محفوظ بمانند ولی من همچنان در سجده ماندم تا باد آرام شد و از وزیدن باز ایستاد.

محمد بن اسماعیل بن بزیع گوید: امام رضا علیه السلام را دیدم هنگامی که به سجده می رفت سه انگشت از انگشتان خود را تکان می داد بعد سرش را بلند می کرد.

سلیمان بن حفص مروزی گوید: امام رضا علیه السلام برای من نوشتند که در سجده شکر صدبار بگوئید شكراً شكراً و اگر خواستید بگوئید عفواً عفواً.

١٤ دعاء در هنگام رؤیت هلال

دارم بن قبیصه گوید حضرت رضا علیه السلام از پدرانش از امير المؤمنین علیهم السلام روایت میکند که فرمودند: رسول اکرم صلى الله علیه وآله هنگامی که هلال را رؤیت می کردند می فرمودند

أيُّهَا الخَلق المطيع الدائبُ السَّرِيعُ المُتصرف فِي مَلَكُوتِ الْجَبَرُوتِ بِالتَّقديرِ ، رَبِّي وَرَبُّكَ اللَّهُ ، اللَّهُمَّ أَهِلَّهُ عَلَيْنَا بِالْأَمْنِ

85

وَالْإِيمَانِ وَالسَّلامَةِ وَالإسْلام والإحسانِ ، وَكَمَا بَلَّغْتَنَا أَوَّلَهُ فَبَلِّغْنَا آخِرَهُ وَاجْعَلْهُ شَهْراً مُبارَكاً تَمْحُو فِيهِ السَّيِّئَاتِ ، وَتَثْبِتُ لَنَا فِيهِ الْحَسَنَاتِ ، وَتَرْفَعُ لَنَا فِيهِ الدَّرَجَاتِ يَا عَظِيمَ الْخَيْرَاتِ .

۱۵ در فضیلت نماز شب

اسماعیل بن موسی از برادرش على بن موسى الرضا علیه السلام روایت میکند که از حضرت سجاد سلام الله عليه سئوال شد چرا شب زنده داران از همه مردم صورتشان زیباتر است؟ فرمودند: برای این که آنها با خداوند خلوت میکنند خداوند از انوار خود به آنها می پوشاند.

امام رضا عليه السلام از پدرانش از امیر المؤمنين سلام الله عليه روایت می کند که رسول خدا صلى الله علیه وآله فرمودند: خداوند خروسی آفریده است که سرش زیر عرش و پایش در زیر زمین قرار دارد در ثلث آخر شب آن خروس با صدای بلند خداوند را یاد می کند و همه اشیاء آن صدا را می شنوند جز جن وانس و هنگام صدای آن خروس همه خروسهای دنیا بصدا می آیند.

86

١٦_دعاء در هنگام اذان

عباس غلام امام رضا علیه السلام از آن جناب روایت می کند که امام صادق علیه السلام فرمودند: هر کس در هنگام صبح و مغرب این دعا را بخواند و در همان روز و یا آن شب از دنیا برود با تو به در گذشته است.

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْتَلُكَ بِإِقْبَالِ نَهَارِكَ وَإِدْبَارِ لَيْلِكَ وَحُضُورِ صَلَواتُكَ وَأَصْوَاتِ دُعَائِكَ أَنْ تَتُوبَ عَلَيَّ إِنَّكَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرحيم .

١٧ دعاء هنگام پوشیدن لباس نو

یا سر خادم از حضرت رضا علیه السلام روایت می کند که آن جناب لباس را از طرف راست در بر می نمود و هرگاه اراده می کرد لباس جدیدی را بپوشد ظرف آبی را طلب می کرد و در آن آب سوره انا اَنْزَلْنَاهُ وَقُلْ هُوَ اللهِ أَحَدٌ وقُلْ يَا أَيُّهَا الكَافِرُونَ را ده بار قراءت می فرمودند و بعد از آن آب را بر لباس می پاشیدند و بعد می فرمودند هر کس هنگام پوشیدن لباس نو این کار را بکند مادامی که از آن لباس یک رشته هم بماند در آسایش خواهد بود.

87

۱۸ دعاء براى صاحب الأمر

شیخ طوسی رحمة الله علیه از یونس بن عبدالرحمان روایت می کند که حضرت رضا علیه السلام امر می فرمودند برای صاحب الأمر این دعا را بخوانند:

اللَّهُمَّ ادْفَعْ عَنْ وَلِيِّكَ وَخَلِيفَتِكَ وَحُجَّتِكَ عَلَى خَلْقِكَ وَلِسَانِكَ الْمُعَبر عَنْكَ النَّاطِقِ بِحِكْمَتِكَ وَعَيْنِكَ النَّاظِرَةِ بِإِذْنِكَ وَشَاهِدِكَ على عِبَادِكَ الْجَحْجَاحِ الْمُجَاهِدِ الْعائِذِ بِكَ الْعَابِدِ عِنْدَكَ وَأَعِذْهُ مِنْ شَرِّ جَميعِ ما خَلَقْتَ وَبَرَأتَ وَانْشَأْتَ وَصَوَّرْتَ وَاحْفَظْهُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ وَعَنْ يَمِينِهِ وَعَنْ شِمَالِهِ وَمِنْ فَوْقِهِ وَمِنْ تَحْتِهِ بحِفْظِكَ الَّذِي لَا يَضِيعُ مَنْ حَفِظْتَهُ بِهِ .

وَاحْفَظْ فِيهِ رَسُولَكَ وَابَانَهُ أَئِمَّتَكَ وَدَعَائِمَ دِينِكَ وَاجْعَلْهُ فِي وديعتك التي لا تضيع وفي جوارِكَ الَّذِي لَا يُخْفَرُ وَفِي مَنْعِكَ وَعِزَكَ الذي لا يُقْهَرُ وَا مِنْهُ بِأَمَانِكَ الْوَثِيقِ الَّذِي لَا يُخْذَلُ مَنْ ا مَنْتَهُ بِهِ وَاجْعَلْهُ فِي كَتَكَ الَّذِي لَا يُرَامُ مَنْ كَانَ فِيهِ وَانْصُرْهُ بِنَصْرِكَ الْعَزِيزِ وَآيَدْهُ بِجُنْدِكَ الْغَالِبِ وَقَوَّهِ بِقُوَّتِكَ وَارْدِفَهُ بمَلائِكَتِكَ وَوَالِ مَنْ والاهُ وَعادِ مَنْ عَادَاهُ وَالْبِسْهُ دِرْعَكَ الْحَصِينَةَ وَحُقَّهُ بِالْمَلَائِكَةِ حَفَاً .

اللَّهُمَّ اشْعَبْ بِهِ الصَّدْعَ وَارْتُ بِهِ الْفَتْقَ وَآمِتْ بِهِ الْجَوْرَ

88

وَأَظْهِرْ بِهِ الْعَدْلَ وَزَيَّنْ بِطُولِ بَقَائِهِ الْأَرْضَ وَأَيَّدَهُ بِالنَّصْرِ وَانْصُرْهُ بِالرُّعْبِ وَقَوْ نَاصِرِيهِ وَاخْذُلْ خَاذِلِيهِ وَدَمْدِمْ مَنْ نَصَبَ لَهُ وَدَمِرْ مَنْ غَشَّهُ وَاقْتُلْ بِهِ جَبَابِرَةَ الْكُفْرِ وَعُمُدَهُ وَدَعَائِمَهُ وَاقْصِمْ بِهِ رُوسَ الضَّلَالَةِ وَشَارِعَةَ الْبِدَعِ وَمُمِيتَةَ السُّنَّةِ وَمُقَرِّبَةَ الْبَاطِلِ وَذَلَّلْ بِهِ الْجَبَّارِينَ وَاَبِرْ بِهِ الْكَافِرِينَ وَجَمِيعَ الْمُلْحِدِينَ فِي مشارق الْأَرْضِ وَمَغَارِبِها وَبَرِّها وَتَحْرِهَا وَسَهْلِهَا وَجَبَلِهَا حَتَّى لَا تَدَعَ مِنْهُمْ دَيَّاراً وَلَا تُبْقِيَ لَهُمْ اثاراً .

اللَّهُمَّ طَهِّرْ مِنْهُمْ بِلادَكَ وَاشْفِ مِنْهُمْ عِبَادَكَ وَآعِزَّ بِهِ الْمُؤْمِنِينَ وَأَحْيِ بِهِ سُنَنَ الْمُرْسَلِينَ وَدَارِسَ حُكْمِ النَّبِيِّينَ وَجَدَدْ بِهِ مَا امْتَحَى مِنْ دِينِكَ وَبُدِّلَ مِنْ حُكْمِكَ حَتَّى تُعِيدَ دِينَكَ بِهِ وَعَلَى يَدَيْهِ جديداً غَضَاً مَحْضاً صحيحاً لا عِوَجَ فِيهِ وَلَا بِدْعَةَ مَعَهُ وَحَتَّى تنيرَ بِعَدْلِهِ ظُلَمَ الْجَوْرِ وَتُطْفِي ءَ بِهِ نِيرَانَ الْكُفْرِ وَتُوضِحَ بِهِ مَعَاقِدَ الْحَقِّ وَمَجْهُولَ الْعَدْلِ فَإِنَّهُ عَبْدُكَ الَّذِي اسْتَخْلَصْتَهُ لِنَفْسِكَ وَاصْطَفَيْتَهُ عَلَى غَيْبِكَ وَعَصَمْتَهُ مِنَ الذُّنُوبِ وَبَرَّاتَهُ مِنَ الْعُيُوبِ وَطَهَّرْتَهُ مِنَ الرِّجْسِ وَسَلَّمْتَهُ مِنَ الدَّنَسِ .

اللَّهُمَّ فَإِنَّا نَشْهَدُ لَهُ يَوْمَ الْقِيمَةِ وَيَوْمَ حُلُولِ الطَّاقَةِ أَنَّهُ لَمْ يُذْنِبُ ذَنْبًا وَلَا أَتَى حُوباً وَلَمْ يَرْتَكِبْ مَعْصِيَةً وَلَمْ يُضَعُ لَكَ طَاعَةً وَلَمْ يَهْتِكْ لَكَ حُرْمَةً وَلَمْ يُبَدِّلْ لَكَ فَرِيضَةً وَلَمْ يُغَيِّرْ لَكَ شَرِيعَةً وَأَنَّهُ الْهَادِي الْمُهْتَدِي الطَّاهِرُ التَّقِيُّ النَّقِيُّ الرَّضِيُّ الزَّكِيُّ .

89

اللَّهُمَّ أَعْطِهِ فِي نَفْسِهِ وَأَهْلِهِ وَوَلَدِهِ وَذُرِّيَّتِهِ وَأُمَّتِهِ وَجَمِيعِ رَعِيَّتِهِ مَا تُقِرُّ بِهِ عَيْنَهُ وَتَسُرُّ بِهِ نَفْسَهُ وَتَجْمَعُ لَهُ مُلْكَ الْمُمْلَكَاتِ كلها قريبها وَتَعِيدِها وَعَزيزها وَذَلِيلِهَا حَتَّى تُجْرِيَ حُكْمَهُ عَلَى كُلِّ حُكْم وَتَغْلِبَ بِحَقِّهِ عَلَى كُلَّ بَاطِلٍ . 

اللَّهُمَّ اسْلُكْ بِنَا عَلَى يَدَيْهِ مِنْهَاجَ الْهُدَى وَالْمَحَجَّةَ الْعُظمى والطريفَةَ الْوُسْطَى التي يَرْجِعُ إِلَيْهَا الْغَالِي وَيَلْحَقَ بِهَا التَّالِي وَقَوْنَا على طاعَتِهِ وَثَبِّتْنَا عَلَى مُشَايَعَتِهِ وَامْنُنْ عَلَيْنَا بِمُتَابَعَتِهِ وَاجْعَلْنَا فِي حِزْبِهِ الْقَوَّامِينَ بِأَمْرِهِ الصَّابِرِينَ مَعَهُ الطَّالِبينَ رِضَاكَ بِمُنَا صَحَتِهِ حَتَّى تَحْشُرَنَا يَوْمَ الْقِيمَةِ فِي أَنْصَارِهِ وَأَعْوانِهِ وَمُقَرِّبَةِ سُلْطَانِهِ . 

اللَّهُمَّ وَاجْعَلْ ذَلِكَ لَنَا خَالِصاً مِنْ كُلِّ شَكٍّ وَشُبْهَةٍ وَرَنَايا وَسُمْعَةِ حَتَّى لا نَعْتَمِدَ بِهِ غَيْرَكَ وَلا نَطْلُبَ بِهِ إِلَّا وَجْهَكَ وَحَتَّى تُحِلَّنَا مَحَلَّهُ وَتَجْعَلَنَا فِي الْجَنَّةِ مَعَهُ وَأَعِدْنَا مِنَ السَّامَةِ وَالْكَسَلِ وَالْفَتْرَةِ وَاجْعَلْنَا مِمَّنْ تَنْتَصِرُ بِهِ لِدِينِكَ وَتُعِزُّ بِهِ نَصْرَ وَلِيِّكَ وَلَا تَسْتَبْدِلْ بِنَا غَيْرَنَا فَإِنَّ اسْتِبْدَا لَكَ بِنَا غَيْرَنَا عَلَيْكَ يَسِيرٌ وَهُوَ عَلَيْنَا كثير . 

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى وَلَاةِ عَهْدِهِ وَالْأَئِمَّةِ مِنْ بَعْدِهِ وَبَلَّغْهُمْ أَمَا لَهُمْ وَزِدْ فِي الْجَالِهِمْ وَأَعِزَّ نَصْرَهُمْ وَتَمِّمْ لَهُمْ مَا أَسْتَدْتَ إِلَيْهِمْ مِنْ أمْرِكَ لَهُمْ وَثَبِّتْ دَعَائِمَهُمْ وَاجْعَلْنَا لَهُمْ أَعْوَانَا وَعَلَى دِينِكَ أنصاراً فَإِنَّهُمْ مَعَادِنُ كَلِمَاتِكَ وَخُزَانُ عِلْمِكَ وَأَرْكَانُ تَوْحِيدِكَ

90

ودعائِمُ دِينِكَ وَوَلَاهُ أَمْرِكَ وَخَالِصَتُكَ مِنْ عِبَادِكَ وَصَفْوَتُكَ مِنْ خَلْقِكَ وَأَوْلِيَاؤُكَ وَسَلَائِلُ أَوْلِيَائِكَ وَصَفْوَةُ أَوْلَادِ نَبِيِّكَ وَالسَّلَامُ عَلَيْهِ وَعَلَيْهِمْ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكَاتُهُ .

١٩ دعاء فرج

ریان بن صلت گوید: از امام رضا علیه السلام شنیدم که این کلمات را می خواندند و ما آن کلمات را حفظ کردیم و هرگاه گرفتار مشکلاتی می شدیم آنها را میخواندیم و خداوند آن مشکلات را از ما دفع می کردند و آن کلمات این چنین است.

اللَّهُمَّ أَنْتَ يُقتي فِي كُلِّ كَرْبٍ وَأَنْتَ رَجَائِي فِي كُلِّ شِدَّةٍ ، وَأَنْتَ لِي فِي كُلِّ أَمْرٍ يَنْزِلُ بي يُقَتِي وَعُدَّتِي ، كَمْ مِنْ كَرْبِ يَضْعُفُ عَنْهُ الفُؤادُ ، وَتَقِلُّ فِيهِ الحيلَةَ وَتَعِي فِيهِ الأُمُورُ، وَتَخْذُلُ فِيهِ الْقَريبُ وَالْبَعِيدُ ، وَالصَّدِيقِ وَيُشْمَتُ فِيهِ الْعَدُوُّ أَنْزَلْتُهُ بِكَ ، وَشَكَوْتُهُ إِلَيْكَ رَاغِباً إِلَيْكَ فِيهِ عَمَّن سِواكَ ، فَفَرَّجْتَهُ وَكَشَفْتَهُ ، وَكَفَيْتَنِيهِ .

فَأَنْتَ وَلِيُّ كُلِّ نِعْمَةٍ ، وَصَاحِبُ كُلِّ حَاجَةٍ وَمُنْتَهَى كُلَّ رَغْبَةٍ ، فَلَكَ الْحَمْدُ كَثِيراً وَلَكَ الْمَنُّ فَاضِلاً ، بِنِعْمَتِكَ يُتِمُّ

91

الصالِحَاتُ يَا مَعْرُوفاً بِالْمَعْرُوفِ ، وَيَا مَنْ هُوَ بِالْمَعْرُوفِ أَيَلْنِي مِنْ مَعْرُوفِكَ مَعْرُوفاً ، تُغِنِيَنِي بِهِ عَنْ مَعْرُوفِ مَنْ سِوَاكَ بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمُ الراحمين 

٢٠ دعاء عافیت

سعد بن سعد از حضرت رضا علیه السّلام روایت می کند که

آن حضرت فرمودند این دعا را دعاء عافیت گویند:

يا اللهُ يا وَليَّ الْعَافِيَةِ وَالْمَنَانُ بِالْعَافِيَةِ وَرَازِقَ الْعَافِيَةِ وَالْمُنْعِمُ بالْعافِيَةِ وَالْمُتَفَضّلُ بِالْعَافِيَةِ عَلَيَّ وَعَلَى جَمِيعِ خَلْقِكَ رَحْمَنَ الدُّنْيا وَالآخِرَةِ وَرَحِيمَهُمَا صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَعَجَلْ لَنَا فَرَجاً وَمَخْرَجاً وَارْزُقْنَا الْعَافِيَةَ وَدَوامَ الْعَافِيَةِ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ

يا أرحم الراحمين .

بعد از این دو رکعت نماز می گذاری و این دعا را می خوانی :

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِرَحْمَتِكَ الَّتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْءٍ وَبِقُدْرَتِكَ التي فَهَرَتْ كُلَّ شَيْءٍ وَبِجَبَرُوْتِكَ الَّتِي غَلَبَتْ كُلَّ شَيْءٍ وَيُقِوَّتِكَ التي لا يَقُومُ لَهَا شَيْءٌ وَبِعَظَمَتِكَ الَّتِي مَلَاتْ كُلَّ شَيْءٍ وَبِعِلْمِكَ

92

الذي أحاطَ بِكُلِّ شَيْءٍ وَبِوَجْهِكَ الْبَاقِي بَعْدَ فَنَاءِ كُلِّ شَيْءٍ وَبِنُوْرِ وَجْهِكَ الَّذِي أَضَاءَ لَهُ كُلُّ شَيْءٍ يَأْمَنَانُ يَانُوْرُ . 

يا أَوَّلَ الْأَوَّلَيْنَ وَيَا آخِرَ الآخِرينَ يا اللهُ يَا رَحْمَنُ يَا اللَّهُ يَا رَحِيمُ يا الله اَعُوْذُ بِكَ مِنَ الذُّنُوبِ التَّى تَحْدِثُ النِّقَمَ وَأَعُوْذُ بِكَ مِنَ الذُّنُوبِ الَّتي تُوْرِثُ النَّدَمَ وَأَعُوْذُ بِكَ مِنَ الذُّنُوبِ التِي تَحْبِسُ الْقِسَمَ وَأَعُوْذُ بِكَ مِنَ الذُّنُوبِ الَّتِي تَهْتِكُ الْعِصَمَ وَأَعُوْذُ بِكَ مِنَ الذُّنُوبِ الَّتِي تَمْنَعُ الْقَضَاءَ .

وَأَعُوذُ بِكَ مِنَ الذُّنُوبِ الَّتي تُنْزِلُ الْبَلاءَ وَأَعُوْذُ بِكَ مِنَ الذنوب التي تُديلُ الْأَعْداءَ وَاعَوْذُ بِكَ مِنَ الذُّنُوبِ الَّتِي تَحْبِسُ الدُّعاءَ وَأَعُوْذُ بِكَ مِنَ الذُّنُوبِ الَّتي تُعْجِلُ الْفَنَاءَ وَأَعُوْذُ بِكَ مِنَ الذُّنُوبِ الَّتي تَقْطَعُ الرَّجَاءَ وَأَعُوْذُ بِكَ مِنَ الذُّنُوبِ الَّتي تُوْرِثُ الشَّفَاءَ وَأَعُوْذُ بِكَ مِنَ الذُّنُوب التى تُظْلِمُ الْهَوَاءَ وَأَعُوْذُ بِكَ مِنَ الذُّنُوبِ التي تَكْشِفُ الْغِطَاءَ وَأَعُوْذُ بِكَ مِنَ الذُّنُوبِ الَّتِي تَحْبِسُ غَيْثَ السَّماء .

بعد از این دو رکعت نماز می گذاری و این دعا را می خوانی :

اللَّهُمَّ إِنَّكَ حَفِظْتَ الْغُلَامَيْنِ لِصَلَاحِ أَبَوَيْهِمَا وَدَعَاكَ الْمُؤْمِنُونَ فَقَالُوا رَبَّنَا لا تَجْعَلْنَا فِتْنَةً لِلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ .

93

اللَّهُمَّ إِنِّي أَنْشُدُكَ بِرَحْمَتِكَ وَانْشُدُكَ بِنَبِيِّكَ نَبِيِّ الرَّحْمَةِ وَأَنْشُدُكَ بِعَلِي وَفَاطِمَةَ وَانْشُدُكَ بِحَسَنٍ وَحُسَيْنٍ صَلَواتُكَ عَلَيْهِ وَعَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ وَأَنْشُدُكَ بِأَسْمَائِكَ وَأَرْكَانِكَ كُلِّهَا وَأَنْشُدُكَ بِالاسْمِ الْأَعْظَمِ الْأَعْظَمِ الْأَعْظَمِ الْعَظيمِ الَّذِي إِذَا دُعيتَ بِهِ لَمْ تَرُدَّ ما كَانَ أَقْرَبَ إِلى طَاعَتِكَ وَابْعَدَ مِنْ مَعْصِيَتِكَ وَأَوْفَى بِعَهْدِكَ وَأَقْضَى لِحَقِّكَ .

فَاسْتَلُكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تُنَشِّطَنِي لَهُ وَأَنْ تَجْعَلَنِي لَكَ عَبْداً شَاكِراً تَجِدُ مِنْ خَلْقِكَ مَنْ تُعَذِّبُهُ غَيْرِي وَلَا أجِدُ مَنْ يَغْفِرُ لَى إِلَّا أَنْتَ أَنْتَ عَنْ عَذَابِي غَنِيٌّ وَأَنَا إِلَى رَحْمَتِكَ فَقْيرٌ أَنْتَ مَوْضِعُ كُلِّ شَكُوى وَشَاهِدُ كُلِّ نَجْوَى وَمُنْتَهَى كُلِّ حاجَةٍ وَمُنَجِّ مِنْ كُلِّ عَشْرَةٍ وَغَوْتُ كُلِّ مُسْتَغِيْثٍ . 

فَاسْتَلُكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَعْصِمَنِي بِطَاعَتِكَ مِن مَعْصِيَتِكَ وَبِمَا أَحْبَبْتَ عَمَّا كَرِهْتَ وَبِالْإِيْمَانِ عَنِ الكُفْرِ وَبِالْهُدى عَنِ الضَّلَالَةِ وَبِالْيَقَيْنِ عَنِ الرِّيبَةِ وَبِالْأَمَانَةِ عَنِ الْخِيانَةِ وَبِالصِّدْقِ عَنِ الْكِذَبِ وَبِالْحَقِّ عَنِ الْبَاطِلِ وَبِالتَّقْوى عَنِ الْإِثْمِ وَبِالْمَعْرُوْفِ عَنِ الْمُنْكَرِ وَبِالذِكرِ عَنِ النِّسْيَانِ . 

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَعَافِنِّي مَا أَحْيَيْتَنِي وَالْهِمْنِي الشَّكْرَ عَلَى مَا أَعْطَيْتَنِي وَكُنْ بِي رَحْيماً .

بعد از این به سجده بروید و بگوئید:

94

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَالِ مُحَمَّدٍ وَاعْفُ عَنْ ظُلِمِيْ وَجُرْمِي بِحِلْمِكَ وَجُوْدِكَ يارب يا كَرِيمُ يا مَنْ لا يَحِيبُ سَائِلُهُ وَلَا يَنْفَدُ نَائِلُهُ يَا مَنْ عَلا فَلَا شَيْءٍ فَوْقَهُ وَيَا مَنْ دَنَا فَلَا شَيْءَ دُونَهُ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ .

بعد از این دو رکعت نماز بگذارد و بگوید:

يا عمادَ مَنْ لا عِمَادَ لَهُ وَيَادْخُرَ مَنْ لَا ذُخْرَ لَهُ وَبِأَسَنَدَ مَنْ لا سَنَدَ لَهُ وَبَاغِيَاثَ مَنْ لا غِيَاثَ لَهُ وَيَا حِرْزَ مَنْ لَا حِرْزَ لَهُ يَا كَرِيمَ العفو يا حَسَنَ البَلاءِ يا عَظيمَ الرَّجَاءِ يَا عَوْنَ الضُّعَفَاءِ يَا مُنْقِذَ الْغَرْقَى يَا مُنْجِيَ الْهَلْكَى يَا مُحْسِنُ يَا مُجْمِلُ يَا مُنْعِمُ يَا مُفْضِلُ . 

أَنْتَ الَّذِي سَجَدَ لَكَ سَوادُ اللَّيْلِ وَنُورُ النَّهَارِ وَضَوْءُ الْقَمَرِ وَشُعاعُ الشَّمْسِ وَخَرِيرُ الْمَاءِ وَحَفِيفُ الشَّجَرِ يَا اللَّهُ يَا اللَّهُ لَكَ الأسماء الْحُسْنى لا شَريكَ لَكَ يَارَبِّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَالِ مُحَمَّدٍ وَنَجِّنَا مِنَ النَّارِ بِعَفْوِكَ وَادْخِلْنَا الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِكَ وَزَوَّجْنَا مِنَ الْحُوْرِ الْعَيْنِ بِجُوْدِكَ وَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَافْعَلْ بِيْ مَا أَنْتَ أَهْلُهُ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ .

بعد از این آنچه را که دوست داری از خداوند طلب نما و دو رکعت نماز بگذار و این دعا را بخوان

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْتَلُكَ بِأَسْمَائِكَ الْحَمِيدَةِ الْكَرِيمَةِ الَّتِي إِذا

95

وُضِعَتْ عَلَى الْأَشْياءِ ذَلَّتْ لَها وَإِذا طُلِبَتْ بِهَا الْحَسَنَاتُ أدْرِكَتْ وَإِذا أريدَ بِهَا صَرْفُ السَّيِّئَاتِ صُرِفَتْ وَأَسْتَلُكَ بِكَلِمَاتِكَ التاماتِ الَّتِي لَوْ أَنَّ مَا فِي الْأَرْضِ مِنْ شَجَرَةٍ أَفْلَامُ وَالْبَحْرُ يَمَدُّهُ مِنْ بَعْدِهِ سَبْعَةُ أَبْحُرٍ مَا نَفِدَتْ كَلِمَاتُ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حكيم .

يا حَيُّ يَا قَيُّومُ يَا كَرِيمُ يَا عَلِيُّ يَا عَظِيمُ يَا أَبْصَرَ المُبْصِرِينَ وَلَا أَسْمَعَ السَّامِعِينَ وَيَا أَسْرَعَ الْحَاسِبِينَ وَيَا أَحْكَمَ الْحَاكِمِينَ وَيَا أَرْحَمَ الرّاحِمِينَ أَسْأَلُكَ بِعِزَّتِكَ وَأَسْأَلُكَ بِقُدْرَتِكَ عَلَى مَا تَشَاءُ وَاسْتَلُكَ بِكُلِّ شَيْءٍ أَحاطَ بِهِ عِلْمُكَ وَأَسْأَلُكَ بِكُلِّ حَرْفٍ أَنْزَلْتَهُ في كتابِ مِنْ كُتُبِكَ وَبِكُلِّ اسْم دَعَاكَ بِهِ أَحَدٌ مِنْ مَلَائِكَتِكَ وَرُسُلِكَ وَأَنْبِيَائِكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ .

بعد از این دو رکعت نماز بگذار و بگو

سُبْحَانَ مَنْ أَكْرَمَ مُحَمَّداً صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَالِهِ سُبْحَانَ مَنِ انْتَجَبَ مُحَمَّداً سُبْحانَ مَنْ انْتَجَبَ عَلِيا سُبْحَانَ مَنْ خَصَّ الْحَسَنَ وَالْحُسَيْنَ سُبْحانَ مَنْ فَطَمَ بِفَاطِمَةَ مَنْ أَحَبَّهَا مِنَ النَّارِ سُبْحَانَ مَنْ خَلَقَ السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضَ سُبْحانَ مَنْ اسْتَعْبَدَ أَهْلَ السَّمَوَاتِ وَالْأَرَضِينَ بولايَةِ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ سُبْحَانَ مَنْ خَلَقَ الْجَنَّةَ لِمُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ سُبْحانَ مَنْ يُوْرِثُهَا مُحَمَّداً وَالَ مُحَمَّدٍ وَشَيْعَتَهُمْ .

٩٦

سُبْحَانَ مَنْ خَلَقَ النَّارَ مِنْ أَجْلِ أَعْداءِ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ سُبْحانَ مَنْ يُمَلِكُها مُحَمَّداً وَالَ مُحَمَّدٍ وَشَيْعَتَهُمْ سُبْحَانَ مَنْ خَلَقَ الدُّنْيا وَالآخِرَةَ وَمَا سَكَنَ فِي اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ لِمُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ الْحَمْدُ لِله كَمَا يَنْبَغِي لِلهِ اللهُ أَكْبَرُ كَمَا يَنْبَغِي لِلَّهِ وَلَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ كَمَا يَنْبَغِي لِلَّهِ وَسُبْحانَ اللهِ كَمَا يَنْبَغِي لِلَّهِ وَلَا حَوْلَ وَلَا قوة إلا بالله كَمَا يَنْبَغِي لِلهِ وَصَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَالِهِ وَعَلَى جَميعِ الْمُرْسَلِينَ حَتَّى يَرْضَى اللَّهُ اللَّهُمَّ مِنْ آيَادِيكَ وَهِيَ أَكْثَرُ مِنَ أنْ تُحْصى وَمِنْ نِعَمِكَ وَهِيَ أَجَلُّ مِنْ أَنْ تُغَادَرَ أَنْ يَكُوْنَ عَدُوّي عَدُوكَ وَلَا صَبْرَ لِي عَلَى اَنَاتِكَ فَعَجَلْ هَلَا كَهُمْ وَتَوَارَهُمْ وَدَمَارَهُمْ .

بعد از این دو رکعت نماز بگذار و بگو

بسم الله الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ اللَّهُمَّ فَاطِرَ السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضِ عالمَ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الرَّحْمَنَ الرَّحِيمَ إِنِّي أَعْهَدُ إِلَيْكَ فِي دَارِ الدُّنْيَا إِنّى أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ وَحْدَكَ لا شَرِيْكَ لَكَ وَأَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُكَ وَرَسُوْلُكَ وَأَنَّ الدِّينَ كَمَا شَرَعْتَ وَالْإِسْلَامَ كَمَا وَصَفْتَ وَالْكِتَابَ كَمَا اَنْزَلْتَ وَالْقَوْلَ كَمَا حَدَّثْتَ وَأَنَّكَ أَنْتَ أَنْتَ اللهُ الحَقُّ الْمُبِينُ جَزَى اللهُ مُحَمَّداً خَيْرَ الْجَزَاءِ وَحَتَّى اللَّهُ مُحَمَّداً وَالَ مُحَمَّدٍ بِالسَّلَامِ .

97

۲۱ - فضیلت آية الكرسي وتسبيح حضرت زهرا سلام الله عليها

ابراهيم بن مهزم از حضرت رضا علیه السلام روایت می کند که آن جناب فرمودند: هر کس آیة الکرسی را هنگام خواب بخواند از بیماری فلج محفوظ خواهد ماند و هر کس بعد از نماز آن را بخواند از هر گزنده مهلکی مصون خواهد ماند.

حضرت رضا علیه السلام فرمودند دو برادر خدمت رسول خدا صلى الله عليه وآله رسیدند و عرض کردند یا رسول الله ما برای تجارت بطرف شام میرویم اینک چیزهائی به ما تعلیم دهید تا آنها را بخوانیم.

رسول خدا صلى الله علیه وآله فرمودند: هرگاه در منزلی فرود آمدید و نماز عشاء را خواندید و بعد خواستید بخوابید هنگامی که در بستر قرار گرفتید تسبیح فاطمه و آیة الکرسی را بخوانید که از هر چیزی محفوظ خواهید ماند و گزندی به شما نخواهد رسید.

گروهی از دزدان آن دو برادر را تعقیب کردند و چون به نزدیک آنها رسیدند غلام خود را فرستادند تا بنگرد آنها خوابیده اند و یا بیدار می باشند هنگامی که غلام نزد آنها رسید یکی از آنها در بستر قرار گرفته بود و آیة الکرسی را قراءت می کرد. غلام گوید ناگهان دیواری بین او و آن دو برادر حائل شد

98

او هر چه دور آنها گشت همچنان دیوار را مقابل خود دید و بعد بطرف اربابان خود مراجعت کرد و گفت من در آن جا فقط دو دیوار را مشاهده کردم آنها گفتند خداوند تو را رسوا کند تو مردی ترسو و دروغ گو میباشی .

دزدان از جای خود برخاستند و بطرف آنها رفتند ولی جز دیوار چیزی را مشاهده نکردند آنها دیوار را دور زدند و کسی را در آن جا نیافتند و به جای خود بازگشتند روز دیگر باز دزدان بطرف آنها رفتند و به آنان گفتند شما کجا بودید گفتند ما در همین جا بودیم و جائی نرفتیم.

دزدان گفتند ما دیروز این جا آمدیم و در این جا فقط دو دیوار را مشاهده کردیم اینک بگوئید داستان شما چیست گفتند ما نزد رسول خدا صلى الله عليه وآله رفتیم و او آية الكرسي و تسبیح زهرا را به ما تعلیم کردند ما هم به آن عمل می کردیم، گفتند شما از این جا بروید به خداوند سوگند دزدی به شما مسلّط نخواهد شد.

۲۲ در نمازهای حاجت

مقاتل بن مقاتل گوید خدمت حضرت رضا علیه السلام عرض کردم قربانت گردم دعائی برای برآمدن حاجت ها به من تعلیم فرما، امام علیه السلام فرمودند هرگاه حاجتی از خداوند خواستی و

99

مطلب مهمی را در نظر گرفتی ابتداء غسل کن و پاکیزه ترین لباسهای خود را در بر نما و مقداری بوی خوش استعمال کن. بعد از این در زیر آسمان قرار گیر و دو رکعت نماز بجای آور در رکعت اول بعد از سوره حمد پانزده بار قل هوالله احد را بخوانید و بعد بركوع بروید و بار دیگر پانزده بار قل هوالله احد را بخوانید و همین طور رکعت دوم را هم بجای آورید و سوره قل هو الله أحد را پانزده بار بخوانید. پس از این که نماز را سلام دادید بار دیگر پانزده بار قل هو الله احد را قراءت کنید و بعد سجده بروید و در سجده این دعا را بخوانید.

اللَّهُمَّ إِنَّ كُلَّ مَعْبُودٍ مِنْ لَدُنِ عَرْشِكَ إِلَى قَرَارٍ أَرْضِكَ فَهُو بَاطِلٌ سِواكَ فَإِنَّكَ أَنْتَ اللَّهُ الْحَقُّ الْمُبِينُ اقْضِ إِليَّ حَاجَةَ كَذَا وَكَذَا السَّاعَةَ السّاعَةَ .

بعد از قراءت دعا در انجام خواسته های خود از خداوند کوشش نمایند.

حضرت رضا علیه السلام فرمودند: هر کس حاجتی دارد نخست باید دو رکعت نماز بگذارد و در هر رکعت یک بار سوره حمد و نیز ده بار سوره انا انزلناه را قراءت نماید و هنگامی که از نماز فارغ شد به سجده رود و بگوید:

اللَّهُمَّ يَا فَارِجَ الْهَمَ اللَّهُمَّ وَيَا كَاشِفَ الْغَمِّ وَمُجِيبَ دَعْوَةِ

۱۰۰

الْمُضْطَرِّينَ وَرَحْمَنَ الدُّنْيَا وَرَحِيمَ الْآخِرَةِ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَارْحَمْنِي رَحْمَةً تُطْفِيءُ بِهَا عَنِّي غَضَبَكَ وَسَخَطَكَ وَتُغْنِيَنِي بِهَا عَمَّنْ سِواكَ 

بعد از این گونه راست خود را بر زمین به بگذارد و بگوید:

يَا مُذِلَّ كُلَّ جَبَّارٍ عَنيدٍ وَنَامُعِزَّ كُلَّ ذَلِيلٍ وَحَقِّكَ قَدْ بَلَغَ الْمَجْهُودُ مِنِّي فِي أَمْرٍ كَذَا فَفَرِّجْ عَنِّي .

پس از این گونه چپ خود را بر زمین بگذارد و همان دعا را بخواند، بار دیگر به سجده برود و همان ذکر را تکرار کند خداوند متعال مشکلات او را رفع میکند و او را از غم و اندوه نجات می دهد.

حضرت رضا علیه السلام فرمودند: هر کس حاجتی دارد و دلش تنگ شده و راهها بر او بسته است باید آن حاجت را نزد خداوند ببرد و راه چاره ای از او بخواهد راوی گوید: عرض کردم چگونه باید عمل کند تا به خواسته هایش برسد؟

امام علیه السلام فرمودند باید روز چهارشنبه، پنجشنبه و جمعه روزه بگیرد و روز جمعه سرش را با خطمی بشوید و پاکیزه ترین لباس های خود را در بر کند و خوشبوترین عطرها را استعمال نماید و بعد به مرد مسلمانی صدقه دهد و هر چه توانائی دارد انفاق کند.

۱۰۱

بعد از آن به زیر آسمان برود و در فضائی باز رو به قبله قرار گیرد و دو رکعت نماز گذارد در رکعت اول سوره فاتحه و بعد از آن پانزده بار قل هوالله احد را بخواند بعد به رکوع برود و در رکوع نیز پانزده بار قل هوالله احد را بخواند بعد از آنکه سر از رکوع برداشت باز پانزده بار قل هوالله احد را قراءت نماید. 

پس از آن به سجده برود و در سجده نیز پانزده بار بخواند بعد از اینکه سر از سجده برداشت باز پانزده بار بخواند بعد به سجده دوم برود و پانزده بار قراءت کند بعد از این که سر از سجده برداشت پانزده بار بخواند پس از این بر میخیزد و در رکعت دوم نیز مانند رکعت اول عمل میکند و در هنگام تشهد نیز پانزده بار می خواند. پس از این که قراءت سوره فارغ شد تشهد می خواند و سلام میدهد و بعد از سلام پانزده بار سوره را میخواند و بعد سر به سجده می گذارد و پانزده بار سوره را قراءت میکند بعد از آن گونه راست خود را بر زمین بگذارد و پانزده بار بخواند و بعد گونه طرف چپ را بر زمین بگذارد و پانزده بار بخواند و بار دیگر به سجده رود و این دعا را با گریه بخواند.

يا جواد يا ماجد يا واحِدُ يَا أَحَدُ يَا صَمَدُ يَا مَنْ لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ يا مَنْ هُوَ كَذَا وَلَا هُكَذَا غَيْرُهُ أَشْهَدُ أَنَّ كُلَّ مُعْبُودِ مِنْ لَدُنِ عَرْشِكَ إِلَى أَرْضِكَ بَاطِلٌ إِلَّا وَجْهَكَ جَلَّ جَلالُكَ يَا مُعِزَّ كُلِّ ذَلِيلٍ وَيَا مُذِلَّ كُلَّ عَزِيزٍ تَعْلَمُ كُرْتَنِي فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ

۱۰۲

وَآلِ مُحَمَّدٍ وَفَرِّجْ عَنِّي .

بعد از آن گونه راست را بر می گرداند و سه بار این دعا را می خواند و بعد طرف چپ را همان گونه که امام علیه السلام فرمودند: هرگاه این کار را انجام دهد خداوند حاجت های او را بر می آورد و در هنگام ذکر حاجت خود از محمد و آل محمد علیهم السلام نام ببرد.

۲۳ - در دعاء خنازیر

امام رضا علیه السلام فرمودند: یکی از کنیزان ما در گردنش خنازیر پیدا شد در این هنگام گوینده به من گفت: ای علی به آن کنیزک بگوئید این دعا را بخواند.

یا رئوف یا رحیم یا سیدی.

این دعا را تکرار کند امام علیه السلام فرمود: آن کنیزک به این دعا ادامه داد و زخمش بهبودی یافت. حسین بن سعید به سند خود از امام رضا علیه السلام روایت می کند که فرمود این دعائی است که در رفع مرض خنازیر نافع است و جعفر بن سلیمان این دعا را میخواند، این دعاء کسی است که مورد امانت قرار گرفت ولی در آن خیانت کرد و در برابر احسان کفران ورزید

103

اللَّهُمَّ إِنِّي وَجَدْتُ فِي كِتَابِكَ الصَّادِقِ إِنَّكَ مَدَحْتَ إِبْرَاهِيمَ خلِيلِكَ عَلَيْهِ السَّلَامُ لَمَّا جَادَلَكَ عَنِ الْكَافِرِينَ ، فِي قَوْلِكَ جَلَّ جَلالُكَ : « يُجَادِلُنَا فِي قَوْمِ لُوطٍ إِنَّ إِبْرَاهِيمَ لَعَلِيمٌ أَوَاهُ مُنِيبٌ » وَوَجَدْتُكَ قَدْ مَنَعْتَ مُحَمَّداً نَبِيِّكَ سَيِّدِ الْمُرْسَلِينَ أَنْ يُجَادِلُكَ فِي الخائنين الآثمِينَ فَقُلْتَ لَهُ جَلَّ جَلالُكَ « وَلَا تُجَادِلْ عَنْ الَّذِينَ يَخْتَانُونَ أَنْفُسَهُمْ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ مَنْ كَانَ خَوَّانَا أَنيماً » .

٢٤ ـ دعاء برای گمشده

شیخ طوسی از حضرت رضا علیه السلام روایت می کند که فرمودند: هرگاه چیزی از تو گم شد بگو:

وَعِنْدَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لَا يَعْلَمُهَا إِلَّا هُوَ وَتَعْلَمُ مَا فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَمَا تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَةٍ إِلَّا يَعْلَمُهَا وَلَا حَبَّةٍ فِي ظُلُمَاتِ الْأَرْضِ وَلَا رَطْبٍ وَلَا يَابِسٍ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُبِينٍ .

بعد از آن می گوئی :

اللَّهُمَّ إِنَّكَ تَهْدِي مِنَ الضَّلَالَةِ وَتُنْجِي مِنَ الْعَمَى وَتَرُدَّ الضَّالَةَ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاغْفِرْ لِي وَرُدَّ ضَالَّتِي وَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَسَلَّمَ .

١٠٤

۲۵ - دعاء برای رفع جادو و سحر

محمد بن عیسی گوید از حضرت رضا علیه السلام از سحر و جادوگری پرسیدم؟ فرمودند سحر و جادو حقیقت و واقعیت دارند و به اذن خداوند اثرات سود و زیان در آن می باشد، هرگاه گرفتار سحر شدی دست خود را تا مقابل صورت خود بالا بگیر و این جملات را بخوان.

بِاسْمِ اللهِ الْعَظيمِ بِاسْمِ اللهِ الْعَظِيمِ رَبِّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ إِلَّا ذَهَبَتْ وَانْقَرَضَتْ .

راوی گوید: مردی از آن حضرت از زخم چشم سئوال کرد، فرمود: آن هم درست است و حقیقت دارد، هرگاه گرفتار آن شدی دست خود را تا برابر صورت بالا ببر و سوره الحمد لله وقل هو الله أحد وقل اعوذ برب الناس و قل أعوذ برب الفلق را بخوان و دست خود را بر پیشانی خویش بکش و به اذن خداوند نافع خواهد بود.

٢٦ ـ دعاء برای رفع تب

حسن بن علی وشاء گوید: خدمت امام رضا علیه السلام رسیدم فرمودند چرا چهره ات زرد است؟ عرض کردم تب شدید مرا

۱۰۵

به این حال در آورده است وی گوید: بعد از این امام علیه السلام کاغذ و دوات خواستند و این عبارات را نوشتند.

بسم الله الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ أَبْجَد هَوَّزْ حُطَي عَنْ فُلَانَةَ بْنِ فلانة.

بعد از این یک پارچه باریک را خواستند در این هنگام پارچه ای مرطوب آوردند امام علیه السلام فرمودند: یک پارچه خشک بیاورید بعد از این که پارچه را حاضر کردند وسط آن را بستند و بعد در طرف راست پارچه چهار گره و در طرف چپ سه گره زدند، بعد از این به هر یک از گره ها سوره حمد و آیة الکرسى وقل أعوذ برب الفلق وقل أعوذ برب الناس را خواندند و بعد آن پارچه را به من مرحمت کردند و فرمودند آن را به دست راست خود ببندید و در دست چپ قرار ندهید.

ابوز کریا حضر می گوید من گرفتار تب بودم امام رضا علیه السلام برای من نوشتند که در دست راست خود بنویسید بسم الله جبرئيل باسم الله میکائیل و در پای راست باسم الله اسرافیل و در پای چپ باسم اللهِ عِزْرَائِيلَ بِسْمِ اللهِ لا يَرَوْنَ فِيها شَمْساً ولا زَمْهَرِيراً و در میان دو شانه خود بنویسيد باسم الله العزيز الجبار.

١٠٦

۲۷ - در احراز

یاسر خادم گوید هنگامی که امام رضا علیه السلام وارد قصر حمید بن قحطبه شد لباسهای خود را از تن درآورد و به حمید داد حمید آن لباسها را برداشت و به یکی از کنیزان خود داد تا آن را بشوید بعد از لحظاتی کنیز برگشت و رقعه ای را به حمید داد، کنیز گفت: من در جیب ابوالحسن رقعه ای یافتم، حمید برگشت حضور حضرت رضا علیه السلام و عرض کرد قربانت گردم! کنیز من این رقعه را در جیب لباس شما یافته است. این رقعه چیست؟ 

امام علیه السّلام فرمودند این حرزی است که من همواره با خود دارم، حمید گفت مرا به این حرز مشرف گردانید و آن را به من مرحمت فرمائید.

امام رضا علیه السلام فرمودند: این حرزی است که اگر کسی آن را در جیب خود نگهدارد خداوند همه بلاها را از او دور می گرداند و شیطان رجیم و حاکمی نخواهند توانست به او صدمه ای وارد کنند و بعد آن حرز را به حمید املاء کردند و آن حرز چنین است.

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ، بِسْمِ اللَّهِ إِنِّي أَعُوذُ بِالرَّحْمَنِ مِنْكَ إِنْ كُنْتَ تَقِيئًا أَوْ غَيْرَ تَفِي أَخَذْتُ بِاللَّهِ السَّمِيعِ الْبَصِيرِ عَلَى سَمْعِكَ وَبَصَرِكَ لا سُلْطَانَ لَكَ عَلَيَّ وَلَا عَلَى سَمْعِي وَلَا عَلَى

۱۰۷

بصري وَلا عَلى شَعْرِي وَلا عَلى بَشَرِي وَلَا عَلَى لَحْمِي وَلَا عَلَى دمي ولا عَلَى مُحَي وَلا عَلَى عَصَبِي وَلَا عَلَى عِظَامي ولا عَلَى مالي ولا عَلى ما رَزَقَنِي رَبِّي سَتَرْتُ بَيْنِي وَبَيْنَكَ بِسِتْرِ النُّبُوَّةِ الذي اسْتَتَرَ أَنْبِيَاءُ اللهِ بِهِ مِنْ سَطَواتِ الْجَبَابِرَةِ وَالْفَرَاعِنَةِ جَبْرَئِيلُ عَنْ يَمِينِي وَمِيكائيلُ عَنْ يَسَارِي وَإِسْرَافِيلُ عَنْ وَرَائِي وَمُحَمَّدٌ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَالِهِ أَمامِي وَاللَّهُ مُطَّلِعُ عَلَيَّ يَمْنَعُكَ مِنِّي وَيَمْنَعُ الشَّيْطَانَ مِنِّي .

 اللَّهُمَّ لَا يَغْلِبُ جَهْلُهُ أَنَانَكَ أَنْ يَسْتَفِزَّنِي وَيَسْتَخِفَنِي اللَّهُمَّ إِلَيْكَ الْتَجَأْتُ اللَّهُمَّ إِلَيْكَ الْتَجَأْتُ اللَّهُمَّ إِلَيْكَ الْتَجَأْتُ .

امام رضا علیه السلام هرگاه به ستاره ها که در بنات الغش قرار دارند نظر می کردند می فرمودند

اللَّهُمَّ رَبِّ هُوَذَيْنِ أَسْبية آمِنِّي شَرَّ كُلَّ عَقْرَبٍ وَحَيَّةٍ .

بعد از این فرمودند هر کس به این کلمات پناه ببرد و هنگامی که دیدگانش به این ستاره افتاد سه بار این حرز را بخواند عقرب و ماری او را نخواهد گزید. 

شیخ طبرسی رحمة الله علیه این حرز را از امام رضا عليه السلام روایت می کند

بسم الله الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ ، أَعُوذُ بِالرَّحْمٰنِ مِنْكَ إِنْ كُنْتَ

۱۰۸

تقياً ( إِحْسَوُا فِيها وَلَا تُكَلِّمُونَ ) أَخَذْتُ سَمْعَكَ وَتَصَرَكَ بِسَمْعِ الله وَبَصَرِهِ وَأَخَذْتُ قُوَّنَكَ وَسُلْطَانِكَ بِقُوَّةِ اللَّهِ وَسُلْطَانِ الله الحَاجِزِ بَيْنِي وَبَيْنِكَ بِمَا حَجَزَ بِهِ أَنْبِيَاءَهُ وَرُسُلَهُ وَسَتَرَهُمْ مِنَ الْفَرَاعِنَةِ وَسَطَواتِهِمْ . جبْرِيلُ عَنْ يَمِينِي وَمِيكَائِيلَ عَنْ يَسَارِي وَمُحَمَّدٌ أَمامِي وَاللَّهُ محيط بي يَحْجُرُكَ عَنِّي وَيَحُولُ بَيْنَكَ وَبَيْنِي بِحَوْلِهِ وَقُوَّتِهِ حَسْبِيَ اللهُ وَنِعْمَ الْوَكِيلَ مَا شَاءَ اللهُ كَانَ وَمَا لَمْ يَشَأَ لَمْ يَكُنْ .

۲۸ ـ دعاء در هنگام مسافرت

احمد بن عیسی گوید: به حضرت رضا علیه السلام عرض کردم من به سفرهای بیابانی و دریائی می روم و راههای ما بسیار خطرناک می باشد امام فرمود شما سفرهای بیابانی بروید و بعد فرمودند شما به مسجد رسول خدا صلى الله علیه وآله بروید و در اوقاتی که نمازها واجب نیست دو رکعت نماز بگذارید و بعد از آن صدبار از خداوند طلب خیر کنید و بعد اگر سفر دریائی پیش آمد و در کشتی سوار شدید این آیه شریفه را قراءت کنید.

ارْكَبُوا فِيهَا بِسْمِ اللَّهِ مُجْرِيهَا وَمُرْسِهَا إِنَّ رَبِّي لَغَفُورٌ رَحِيمٌ .

و هرگاه دریا به تلاطم آمد و موج ها بالا و پایین شدند بگو:

۱۰۹

بِسْمِ اللَّهِ أَسْكُنُ بِسَكِينَةِ اللَّهِ وَقَرِّ بِوَقَارِ اللَّهِ وَاهْدِ بِإِذْنِ اللَّهِ لا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلَّا بِإِذْنِ اللهِ .

راوی گوید عرض کردیم خداوند شما را بسلامت دارد، مقصود از سکینه در این جا چیست؟ امام رضا علیه السلام فرمودند: سکینه بادی است که از بهشت بیرون می آید او صورتی مانند صورت انسان دارد و بوی خوش از او به مشام می رسد. این همان بادی است که بر حضرت ابراهیم علیه السلام هنگامی که پایه های کعبه را بنا می نهاد نازل شد و پیرامون خانه می گشت. گوید عرض کردیم این همان سکینه ای است که خداوند در قرآن می فرماید

فيهِ سَكِينَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَبَقِيَّةٌ مِمَّا تَرَكَ آلُ مُوسَى وَآلُ هَارُونَ تَحْمِلُهُ الْمَلَائِكَةُ .

فرمودند: آن سکینه در میان تابوت بود که در آن طشتی قرار داشت که دلهای پیامبران را در آن شست و شو می دادند، آن تابوت در میان قوم بنی اسرائیل میگشت و در دست پیامبران ردو بدل می گردید.

بعد از این امام علیه السلام متوجه ما شد و فرمود تابوت شما کدام است؟ عرض کردیم تابوت ما سلاح است، فرمودند: راست گفتید تابوت شما همان میباشد و بعد فرمودند: اگر به سفر بیابانی رفتی همان را بگو که خداوند فرموده است:

۱۱۰

سُبْحَانَ الَّذِي سَخَّرَ لَنَا هُذَا وَمَا كُنَّا لَهُ مُقْرِنِينَ وَإِنَّا إِلَى رَبِّنَا لَمُنْقَلِبُونَ .

هر بنده ای که هنگام سوار شدن به مرکب این آیه را بخواند اگر از مرکب سقوط کند زیانی به او نخواهد رسید و خداوند او را حفظ خواهد کرد و بعد از آن فرمودند هرگاه از منزلت بیرون شدی بگو:

بِسْمِ اللهِ آمَنْتُ بِاللَّهِ تَوَكَّلْتُ عَلَى اللَّهِ لَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلَّا بالله . .

در این هنگام فرشتگان بر چهره شیاطین خواهند زد و می گویند او نام خداوند را بر زبان جاری کرد و به خداوند ایمان آورد و بر او توکل نمود و به حول و قوه او متوسل شد. 

محمد بن سنان گوید: امام رضا علیه السلام فرمود: پدرم هنگامی که از منزل خارج می شد می فرمود:

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ خَرَجْتُ بِحَوْلِ اللَّهِ وَقُوَّتِهِ لَا بِحَوْلٍ مني وَلَا قَوَّةَ بَلْ بِحَوْلِكَ وَقُوَّتِكَ يَا رَبِّ مُتَعَرِّضاً لِرْزِقِي فَأْتِنِي بِهِ فِي عافية .

امام رضا علیه السلام روایت میکند که رسول خدا صلی الله علیه وآله فرمودند: هرگاه مسافری خواست سوار بر مرکب شود و در

۱۱۱

هنگام سوار شدن نام خداوند را بر زبان جاری کرد، فرشته ای پشت سرش حرکت میکند و او را از حوادث نگه می دارد تا آنگاه که در منزلش فرود آید. 

اما اگر هنگام سوار شدن نام خداوند را بر زبان جاری نسازد شیطان پشت سرش سوار میشود و به او می گوید آواز بخوان، اگر او بگوید نمی توانم خوب آواز بخوانم گوید: پس در آمال و آرزوها فرو برو و او همچنان در آرزوها و خیالبافی فرو می رود تا آنگاه که به منزل برسد.

در روایت دیگری حضرت رضا علیه السلام فرمود: هرکس هنگام سوار شدن بر مرکب بگوید:

بسْمِ اللهِ وَلَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي سَخَّرَ لَنَا هَذا وَمَا كُنَّا لَهُ مُقْرِنِينَ .

خداوند او و مرکبش را حفظ خواهد کرد تا آنگاه که وارد منزل گردد در روایت دیگری آمده که آن جناب فرمودند:

الْحَمْدُ لِلَّهِ الذي هدانا لِلإِسْلامِ وَعَلَّمَنَا الْقُرْآنَ وَمَنَّ عَلَيْنَا بِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَالِهِ وَسَلَّمَ ، سُبْحَانَ الَّذِي سَخَّرَ لَنَا وَمَا كُنَّا لَهُ مُقْرِنِينَ وَإِنَّا إِلَى رَبِّنَا لَمُنْقَلِبُونَ وَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ العالمين .

اللَّهُمَّ أَنْتَ الْحَامِلُ عَلَى الظَّهْرِ، وَالْمُسْتَعَانُ عَلَى الْأَمْرِ وَأَنْتَ الصَّاحِبُ فِي السَّفَرِ وَالْخَلِيفَةُ فِي الْأَهْلِ وَالْمَالِ وَالْوَلَدِ ،

۱۱۲

اللَّهُمَّ أَنْتَ عَضُدِي وَنَاصِرِي .

هنگامی که از منزل بیرون شدی در میان راه بگو

خَرَجْتُ بِحَوْلِ اللَّهِ وَقُوَّتِهِ بِغَيْرِ حَوْلٍ مِنِّي وَلَا قُوَّةٍ وَلَكِنْ بِحَوْلِ الله وَقُوَّتِهِ ، بَرِئْتُ إِلَيْكَ يَارَبِّ مِنَ الْحَوْلِ وَالْقُوَّةِ .

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بَرَكَةَ سَفَرِي هَذَا وَبَرَكَةً أَهْلِهِ . 

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ فَضْلِكَ الْوَاسِعِ رِزْقاً حَلَالاً طَيِّباً تَسُوقَهُ إِلَيَّ وَأَنَا خَافِضُ في عافية ، بِقُوَّتِكَ وَقَدْرَتِكَ . 

اللَّهُمَّ إِنِّي سِرْتُ فِي سَفَري هذا بِلا ثِقَةٍ مِنِّي بِغَيْرِكَ وَلَا رَجَاءَ لسواكَ ، فَارْزُقْني فِي ذلِكَ شُكْرَكَ وَعَافِيتَكَ وَوَفِقْنِي لِطَاعَتِكَ وَعِبَادَتِكَ حَتَّى تَرْضَى وَبَعْدَ الرِّضا ياذَا الْجَلالِ وَالْإِكْرَامِ بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ

۲۹ - دعاهای امام رضا علیه السلام

احمد بن محمد بزنطی گوید امام رضا علیه السلام فرمودند: رقعه جیب شما را از هرگز ندی حفظ میکند و آن رقعه که باید نوشته شود و در جیب قرار گیرد این است:

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ بِسْمِ اللَّهِ اخْسَؤُا فِيهَا وَلَا تُكَلِّمُونَ

۱۱۳

إنِّي أَعُوذُ بِالرَّحْمَنِ مِنْكَ إِنْ كُنْتَ تَقِياً أَخَذْتُ بِسَمْعِ اللَّهِ وَبَصَرِهِ على أَسْمَاعِكُمْ وَأَبْصَارِكُمْ وَبِقُوَّةِ اللَّهِ عَلَى قُوَّتِكُمْ لَا سُلْطَانَ لَكُمْ عَلَى فُلَانِ بْنِ فُلانَةَ وَلَا عَلَى ذُرِّيَّتِهِ وَلَا عَلَى أَهْلِهِ وَلَا عَلَى أَهْلِ بَيْتِهِ .

سَتَرْتُ بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ بِسِتْرِ النُّبُوَةِ الَّذِي اسْتَرُوا بِهِ مِن سَطَواتِ الْجَبَابِرَةِ وَالفَرَاعِنَةِ جَبْرَئِيلُ عَنْ أَيْمَانِكُمْ وَمِيكَائِيلُ عَنْ يَسَارِكُمْ وَمُحَمَّدٌ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَالِهِ أَمَامَكُمْ وَاللَّهُ يَطِلُ عَلَيْكُمْ بِمَنْعِهِ نَبِيَّ اللَّهِ وَبِمَنْعِ ذُرِّيَّتِهِ وَأَهْلِ بَيْتِهِ مِنكُمْ وَمِنَ الشَّيَاطِينِ مَا شاءَ اللهُ لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ إِلَّا بِاللهِ الْعَلِي الْعَظيم . 

اللَّهُمَّ إِنَّهُ لَا يَبْلُغُ جَهْلُهُ أَنَاتَكَ وَلَا تَبْتُلُهُ وَلَا يَبْلُغُ مَجْهُودَ نَفْسِهِ عَلَيْكَ تَوَكَّلْتُ وَأَنْتَ نِعْمَ الْمُوْلَى وَنِعْمَ النَّصِيرُ حَرَسَكَ اللَّهُ يَافُلَانَ ابْنَ فَلانَةً وَذُرِّيَتِكَ مِمَّا تَخَافُ عَلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِهِ وَصَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَالِهِ .

و بعد آیة الکرسی را بنویسد.

اللهُ لا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ لَا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَلَا نَوْمٌ لَهُ مَا في السَّمَوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ يَعْلَمُ مَا بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَلَا يُحِيطُونَ بِشَيْءٍ مِنْ عِلْمِهِ إِلَّا بِمَا شَاءَ وَسِعَ كُرْسِيُّهُ السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضَ وَلَا يَؤُدُهُ حِفْظُهُمَا وَهُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ .

١١٤

سپس این دعا را بنویسد

لا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ لَا مَلْجَأَ مِنَ اللَّهِ إِلَّا إِلَيْهِ وَحَسْبِيَ اللَّهُ وَنِعْمَ الْوَكِيلُ .

دعاء دیگری از امام رضا علیه السلام

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ يَا مَنْ لَا شَبِيهَ لَهُ وَلَا مِثَالَ لَهُ أَنْتَ الله لا إلهَ إِلَّا أَنْتَ وَلا خَالِقَ إِلَّا أَنْتَ تُفْنِي الْمُخْلُوقِينَ وَتَبْقَى أَنْتَ حَلُمْتَ عَمَّنْ عَصَاكَ وَ فِي الْمَغْفِرَةِ رِضَاكَ .

دعای دیگری از امام رضا علیه السلام:

الْفَزَعُ الْفَزَعُ إِلَيْكَ يَاذَا الْمُحاضَرَةِ وَالرَّغْبَةُ الرَّغْبَةُ إِلَيْكَ يَا مَنْ بِهِ الْمُفَاخَرَةُ وَانْتَ اللَّهُمَّ مُشَاهِدُ هَوَاجِسِ النُّفُوسِ وَمُرَاصِدُ حركاتِ الْقُلُوبِ وَمُطَالِعُ مَسَرَاتِ السَّرَائِرِ مِنْ غَيْرِ تَكَلَّفٍ وَلَا نَعَشُفٍ وَقَدْ تَرَى اللَّهُمَّ مَا لَيْسَ عَنْكَ بِمُنْطَوِي وَلَكِنَّ حِلْمَكَ آمَنَ أَهْلَهُ عَلَيْهِ جُرْتَةً وَتَمَرُّداً وَعُتُواً وَعِناداً وَمَا يُعَانِيهِ أَوْلِيَاؤُكَ مِنْ تَعْفِيَةِ اثارِ الْحَقِّ وَدُرُوسِ مَعَالِمِهِ وَتَزَيدِ الْفَوَاحِشِ وَاسْتِمْرَارِ أَهْلِهَا عَلَيْهَا وَظُهُورِ الْبَاطِلِ وَعُمُومِ التَّغَاشُم وَالتَّرَاضِي بِذَلِكَ فِي الْمُعَامِلَاتِ وَالْمُتَصَّرَفَاتِ مُذْ جَرَتْ بِهِ الْعادَاتُ وَصَارَ كَالْمَفْرُوضَاتِ وَالْمَسْئُونَاتِ . اللَّهُمَّ فَبَادِرِ الَّذِي مَنْ آعَنْتَهُ بِهِ فَازَ وَمَنْ أَيَّدْتَهُ لَمْ يَخَفْ لَمْزَ

۱۱۵

لَمَارٍ وَخُذِ الظَّالِمَ أَخْذاً عنيفاً وَلا تَكُنْ لَهُ رَاحِماً وَلَا بِهِ رُوفاً اللَّهُمَّ اللَّهُمَّ اللَّهُمَّ بَادِرْهُمْ . 

اللهُمَّ عاجِلهُمْ اللَّهُمَّ لَا تُمْهِلْهُمْ اللَّهُمَّ عَادِرْهُم بُكْرَةً وَهَجِيرَةً وَسُحْرَةً وَبَيَانَا وَهُمْ نَائِمُونَ وَضُحَى وَهُمْ يَلْعَبُونَ وَمَكْراً وَهُمْ يَمْكُرُونَ وَفَجْأَةً وَهُمْ آمِنُونَ . 

اللَّهُمَّ بَدِدْهُمْ وَبَدِدْ أَعْوَانَهُمْ وَافْلُلْ أَعْضَادَهُمْ وَاهْزِمْ جُنُودَهُمْ وَافْلُلْ حَدَّهُمْ وَاجْتَنَّ سَنَامَهُمْ وَأَضْعِفُ عَزَائِمَهُمْ اللَّهُمَّ أَمْنَحْنَا اكْتَافَهُمْ وَمَلِكْنَا أَكْنَافَهُمْ وَبَدِلْهُمْ بِالنِعَمِ النَّقَمَ وَبَدِلْنَا مِنْ مُحاذَرِهِمْ وَتَغْيِهِمْ السَّلامَةَ وَاغْنِمْنَاهُمْ أَكْمَلَ الْمَغْنَمِ اللَّهُمَّ لَا تَرُّدَ عَنْهُمْ بَأْسَكَ الَّذِي إِذَا حَلَّ بِقَوْمٍ فَسَاءَ صَبَاحُ الْمُنْذِرِينَ .

دعاء دیگری از حضرت رضا علیه السلام 

این دعاء را فضل بن ربیع از امام رضا علیه السلام روایت می کند که در یک جریانی بین آن حضرت و هارون واقع شده است. ولی ظاهراً در این جا بر راویان موضوع مشتبه شده است و باید این قضیه مربوط به موسی بن جعفر علیه السلام و هارون باشد چون امام رضا هرگز گرفتار زندان هارون نبوده و با هارون هم سخن نبوده است والعلم عند الله .

بسم الله الرَّحْمَنِ الرَّحِيم لا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ أَنْجَزَ وَعْدَهُ وَنَصَرَ عَبْدَهُ وَأَعَزَّ جُنْدَهُ وَهَزَمَ الْأَحْزَابَ وَحْدَهُ فَلَهُ

١١٦

الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ العَالَمِينَ أَمْسَيْتُ وَأَصْبَحْتُ في حمى الله الذي لا يُسْتَبَاحُ وَذِمَّتِهِ التَّي لَا تُرَامُ وَلَا تُخْفَرُ وَفِي عز الله الذي لا يُذَلُّ ولا يُفْهَرُ وَفِي حِزْبِهِ الَّذِي لَا يُغْلَبُ وَفِي جُنْدِهِ الذي لا يُهْزَمُ وَحَرِيمِهِ الَّذِي لَا يُسْتَبَاحُ . 

بِاللَّهِ اسْتَجَرْتُ وَبِاللَّهِ أَصْبَحْتُ وَبِاللَّهِ اسْتَنْجَحْتُ وَتَعَزَّزْتُ وَتَعَوَّذْتُ وَانْتَصَرْتُ وَتَفَوَّيْتُ وَبِعِزَّةِ اللَّهِ فَوَّيْتُ عَلَى أَعْدَائِي وَبِجَلالِ اللهِ وَكِبْرِيائِهِ ظَهَرْتُ عَلَيْهِمْ وَقَهَرَتُهُمْ بِحَوْلِ اللَّهِ وَقَوَّتِهِ وَاسْتَعَنْتُ عَلَيْهِمْ بِاللَّهِ وَفَوَّضْتُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ وَحَسْبِيَ اللَّهُ وَنِعْمَ الوكيل .

وَتَرَهُمْ يَنْظُرُونَ إِلَيْكَ وَهُمْ لا يُبْصِرُونَ أَتَى أَمْرُ اللَّهِ فَلَجَتْ حُجَّةُ الله غَلَبَتْ كَلِمَتُهُ عَلَى أَعْداءِ اللهِ الْفَاسِقِينَ وَجُنُودِ إِبْلِيسَ أَجْمَعِينَ لَنْ يَضُرُّوكُمْ إِلَّا أَدَى وَإِنْ يُقَاتِلُوكُمْ يُوَلَّوُكُمُ الْأَدْبَارَ ثُمَّ لَا يُنْصَرُونَ ضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ أَيْنَمَا تَقِفُوا أَخِذُوا وَقَتَّلُوا تَقْتِيلاً لا يُقَاتِلُونَكُمْ جَميعاً إلا في قرى مُحَصَّنَةٍ أَوْ مِنْ وَرَاءِ جُدُرٍ بَأْسُهُمْ بَيْنَهُمْ شَدِيدٌ تَحْسَبُهُمْ جَمِيعاً وَقُلُوبُهُمْ شَتَّى ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَا يَعْقِلُونَ .

تَحَصَّنْتُ مِنْهُمْ بِالْحِصْنِ الْمَحْفُوظِ فَمَا اسْطَاعُوا أَنْ يَظْهَرُوهُ وَمَا اسْتَطَاعُوا لَهُ نَقْباً وَيْتُ إِلَى رُكْنٍ شَدِيدٍ وَالْتَجَأْتُ إِلَى كَهْفِ رفيع وَتَمَسَّكْتُ بِالْحَبْلِ الْمَتِينِ وَتَدَرَّعْتُ بِدِرْعِ اللَّهِ الْحَصِينَةِ

۱۱۷

وَتَدَرَّقْتُ بِدَرَقَةِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ وَتَعَوَّذْتُ بِعُوذَةِ سُلَيْمَانِ بْنِ دَاوُدَ وَتَخَتَمْتُ بِخَاتَمِهِ .

فَأَنَا حَيْثُمَا سَلَكْتُ مِنْ مُطْمَئِنٌ وَعَدُوّي فِي الْأَهْوَالِ حَيْرَانٌ قَدْ حُقَّ بِالْمَهَانَةِ وَالْبِسَ الدُّلَّ وَقَمعَ بِالصَّغَارِ ضَرَبْتُ عَلَى نَفْسِي سُرَادِقَ الْحِياطَةِ وَلَبِسْتُ دِرْعَ الْحِفْظِ وَعَلَّقْتُ عَلَيَّ هَيْكَلَ الْهَيْبَةِ وَتَتَوَّجْتُ بِتاجِ الْكَرَامَةِ .

وَتَقَلَّدْتُ بِسَيْفِ الْعِزَ الَّذِي لَا يُفَلُّ وَخَفِيتُ عَنْ أَعْيُنِ الْبَاغِينَ الناظِرِينَ وَتَوَارَيْتُ عَنِ الظُّنُونِ وَآمِنْتُ عَلَى نَفْسي وَسَلِمْتُ مِنْ أعدائي بِجَلالِ الله فَهُمْ لي خاضِعُونَ وَعَنِّي نَافِرُونَ كَأَنَّهُمْ حُمُرٌ مُسْتَنْفِرَةٌ فَرَّتْ مِنْ قَسْوَرَةٍ قَصُرَتْ أَيْدِيهِمْ عَنْ بُلُوغي وَعَمِيَتْ أَبْصارُهُمْ عَن رُؤْتَني وَخَرِسَتْ الْسِنَتُهُمْ عَنْ ذِكْرِي وَذَهَلَتْ عقولُهُمْ عَنْ مَعْرِفَنِي وَتَخَوَّفَتْ قُلُوبُهُمْ وَارْتَعَدَتْ فَرَائِضُهُمْ وَنُفُوسُهُمْ مِنْ مَخَافَتي .

يا الله الذي لا إلهَ إِلَّا هُوَ يَا هُوَ يَا مَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ أَفْلُلْ جُنُودَهُمْ وَاكْسِرْ شَوْكَتَهُمْ وَنَكِسْ رُؤْسَهُمْ وَأَعْمِ أَبْصَارَهُمْ فَظَلَّتْ أعناقهم لي خاضعينَ وَانْهَزَمَ جَيْشُهُمْ وَوَلَوْا مُدْبِرِينَ سَيُهْزَمُ الْجَمْعُ وَيُوَّلُونَ الدُّبُرَ بَلِ السَّاعَةُ مَوْعِدُهُمْ وَالسَّاعَةُ آدَهَى وَأَمَرُّ وَمَا أَمْرُ السَّاعَةِ إِلَّا كَلَمْحِ الْبَصَرِ .

عَلَوْتُ عَلَيْهِمْ بِعُلُوّ اللَّهِ الَّذِي كَانَ يَعْلُوا بِهِ صَاحِبُ الْحُرُوبِ

۱۱۸

مُنَكِّسُ الراياتِ وَمُبيدُ الأفْرَانِ وَتَعَوَّذْتُ بِأَسْمَاءِ اللَّهِ الْحُسْنَى وَكُلِمَاتِهِ الْعُلْيَا وَظَهَرْتُ عَلَى أَعْدَائِي بِبَأْسٍ شَدِيدٍ وَأَمْرٍ رَشِيدٍ وَاذْلَلْتُهُمْ وَقَمَعْتُ رُوسَهُمْ وَظَلَّتْ أَعْنَاقُهُمْ لِي خَاضِعِينَ فَخَابَ مَنْ نا واني وَهَلَكَ مَنْ عاداني . 

وَأَنَا الْمُؤْتِدُ الْمَنْصُورُ وَالْمُظَفَرُ الْمُنَوَّجُ الْمَحْبُورُ وَقَدْ لَزِمْتُ كَلِمَةَ التَّقْوى وَاسْتَمْسَكْتُ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى وَاعْتَصَمْتُ بِحَبْلِ اللَّهِ الْمَتِينِ فَلَنْ يَضُرَّنِي كَيْدُ الْكَائِدِينَ وَحَسَدُ الْحَاسِدِينَ أَبَدَ الإِبِدِينَ وَدَهْرَ الدَّاهِرِينَ فَلَنْ يَرَانِي أَحَدٌ وَلَنْ يَقْدِرَ عَلَيَّ أَحَدٌ . 

قُلْ إِنَّمَا أَنَا أَدْعُو رَبِّي وَلَا أُشْرِكُ بِهِ أَحَداً أَسْأَلُكَ يَا مُتَفَضِلُ أَنْ تتَفَضَّلَ عَلَيَّ بِالْأَمْنِ وَالْإِيمَانِ عَلَى نَفْسِي وَرُوحِي بِالسَّلَامَةِ مِنْ أعدائي وَأَن تَحُولَ بَيْنِي وَبَيْنَ شَرِّهِمْ بِالْمَلَائِكَةِ الْغِلَاظِ الشَّدَادِ لا يَعْصُونَ اللهَ مَا أَمَرَهُمْ وَيَفْعَلُونَ مَا يُؤْمَرُونَ .

وَايَدْنِي بِالْجُنْدِ الْكَثِيفَةِ وَالْأَرْوَاحِ الْعَظِيمَةِ الْمُطِيعَةِ فَيُجِيبُونَهُمْ بِالْحُجَّةِ الْبَالِغَةِ وَتَقْذِفُونَهُمْ بِالْحَجَرِ الدَّامِعِ وَتَضْرِبُونَهُمْ بالسيف الْقَاطِع وَيَرْمُونَهُمْ بِالسّهابِ الثَّاقِبِ وَالحَرِيقِ الْمُلْتَهبِ وَالشَّواظِ المُحْرِقِ وَيُقْذَفُونَ مِنْ كُلِّ جَانِبِ دُحُوراً وَلَهُمْ عَذَابٌ واصب .

قَذَفْتُهُمْ وَزَجَرْتُهُمْ بِفَضْلِ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ بِطَه وَيْسَ والدَّارِياتِ والقواسين وتنزيل الْقُرْآنِ الْعَظِيمِ والحواميم

۱۱۹

وَتَكَهيعص وَبِكَافٍ كُفِيتُ وَبِهَاءٍ هُدِيتُ وَبِيَاءِ يُسِر لِي وَبِعَيْنِ عَلَوْتُ وَبِصَادٍ صَدَقْتُ أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ . وَبِنُونٍ وَالْقَلَمِ وَمَا يَسْطُرُونَ وَبِمَواقِعِ النُّجُومِ وَبِالطُّورِ وَكِتَابِ مَسْطُورٍ فِي رَقٍ مَنْشُورٍ وَالْبَيْتِ الْمَعْمُورِ وَالْسَقْفِ الْمَرْفُوعِ وَالبَحْرِ المَسجُورِ إِنَّ عَذَابَ رَبِّكَ لَواقِعٌ مَالَهُ مِنْ دَافِعٍ فَوَّلَوْا مُدبِرِينَ عَلَى أعْقَابِهِمْ نَاكِصِينَ وَفِي دِيارِهِمْ خَائِفِينَ . 

فَوَقَعَ الحَقُّ وَبَطَلَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ فَغُلِبُوا هُنَالِكَ وَأَنقَلَبُوا صاغِرِينَ وَأُلْقِيَ السَّحَرَةُ سَاجِدِينَ فَوَقَيَهُ اللَّهُ سَيِّئَاتِ مَا مَكَرُوا وحاق بِالِ فِرْعَوْنَ سُوءُ الْعَذَابِ وَمَكَرُوا وَمَكَرَ اللَّهُ وَاللَّهُ خَيْرُ الماكِرِينَ الذِينَ قَالَ لَهُمُ النَّاسُ إِنَّ النَّاسَ قَدْ جَمَعُوا لَكُمْ فَاخْشَوْهُمْ فَزَادَهُمْ إِيمَاناً وَقَالُوا حَسْبُنَا اللَّهُ وَنِعْمَ الوَكِيلُ فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَفَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ وَاتَّبِعُوا رِضْوَانَ اللَّهِ وَاللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَظِيمِ رَبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنْ هَمَزَاتِ الشَّيَاطِينِ وَأَعُوذُ بِكَ رَبِّ أَنْ يَحْضُرُونَ . 

اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا أَخَافُ وَاحْذَرُ وَأَسْأَلُكَ مِنْ خَيْرٍ ما عِنْدَكَ فَسَيَكْفِيكَهُمُ اللهُ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ لَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلَّا بالله الْعَلِّي العَظيمِ جِبْرَئِيلُ عَنْ يَمِينِي وَمِيكَائِيلُ عَنْ شِمَالِي وَمُحَمَّدٌ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَالِهِ أَمامِي وَاللَّهُ عَزَّ وَجَلٌ يُظِلُّ عَلَيَّ يَمْنَعُكُمْ مِنِّي وَيَمْنَعُ الشَّيْطَانَ الرَّحِيمَ يَا مَنْ جَعَلَ بَيْنَ البَحْرَيْنِ

۱۲۰

حاجزاً أحجُزَ بَيْنِي وَبَيْنَ أَعْدائِي حَتَّى لَا يَصِلُوا إِلَيَّ بِسُوءٍ سَتَرْتُ بَيْنِي وَبَيْنَهُمْ بِسِتْرِ اللهِ الَّذِي يُسْتَتَرُ بِهِ مِنْ سَطَواتِ الفَرَاعِنَةِ وَمَنْ كان في سِتْرِ الله كَانَ مَحْفُوظاً .

حَسْبِيَ الَّذِي يَكْفِي وَمَا لا يَكْفِي أَحَدٌ سِوَاهُ وَجَعَلْنَا مِنْ بَيْنِ أَيْدِيهِمْ سَداً وَمِنْ خَلْفِهِمْ سَداً فَاغْشَيْنَاهُمْ فَهُمْ لَا يُبْصِرُونَ اللَّهُمَّ اضْرِبْ عَلَيَّ سُرَادِقَاتِ حِفْظِكَ الَّذِي لَا يَهْتِكُهُ الرِّيَاحُ وَلَا تَخْرِقْهُ الرماحُ وَاكْفِنِي شَرَّ ما أَخافُهُ بِرُوحٍ قَدْسِكَ الَّذِي مَنْ الْقَيْتَهُ عَلَيْهِ كانَ مَسْتُوراً عَنْ عُيُونِ النَّاظِرِينَ وَكبيراً فِي صُدُورِ الْخَلَائِقِ أَجْمَعِينَ .

وَوَفِّقَ لِي بِأَسْمَائِكَ الْحُسْنَى وَكَلِمَاتِكَ الْعُلْيَا صَلَاحِي فِي جميعِ مَا أُؤَمِلُهُ مِنْ خَيْرِ الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَاصْرِفْ عَنِّي أَبْصَارَ النَّاظِرِينَ وَاصْرِفْ عَنِّي شَرَّ قُلُوبِهِمْ وَشَرَّ مَا يُضْمِرُونَ إِلَى خَيْرِ مَا لا يَمْلِكُهُ غَيْرُكَ .

اللَّهُمَّ إِنَّكَ أَنْتَ مُوْلايَ وَمَلاذي فَبِكَ الُوذُ وَأَنْتَ مَعَادَي فَبِكَ أعُوذُ يَا مَنْ دَانَ لَهُ رِقَابُ الْجَبَابِرَةِ وَخَضَعَتْ لَهُ عَمَالِيقِ الْفَرَاعِنَةِ أجرِنِي اللَّهُمَّ مِنْ خِزْيِكَ وَكَشْفِ سِتْرِكَ وَنَسْيَانِ ذِكْرِكَ وَالإِضْرَابِ عَنْ شُكْرِكَ أَنَا فِي كَنَفِكَ لَيْلي ونهاري وَنَوْمِي وَقَرَارِي وَانْتِباهي وَانْتِشارِي ذِكْرُكَ شِعارِي وَتَنَاؤُكَ دِثاري .

اللَّهُمَّ إِنَّ خَوْفِي أَمْسَى وَأَصْبَحَ مُسْتَجِيراً بِكَ وَيَا مَانِكَ مِنْ

۱۲۱

خَوْفِكَ وَسُوءِ عَذَابِكَ وَاضْرِبْ عَلَيَّ سُرَادِقَاتِ حِفْظِكَ وَارْزُقْنِي حِفْظِ عِنَايَتِكَ بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرّاحِمِين آمين آمين يارب العالمين .

هنگامی که امام رضا علیه السلام از دنیا رفتند در لباس آن حضرت تعویذی دیده شد که در آن نوشته شده بود. پدران من سلام الله عليهم روایت میکنند که علی علیه السلام این تعویذ را همواره با خود داشتند و آن را به غلاف شمشیر خود آویخته بودند و در آخر آن تعویذ نامهای خداوند دیده می شد. علی علیه السلام با فرزندان خود شرط کرده بود که این دعا را بر علیه کسی نخوانند زیرا این دعا اثر دارد و زود مستجاب می گردد و دعا این است:

اللَّهُمَّ بِكَ اسْتَفْتِحُ وَبِكَ أَسْتَنْجِحُ وَبِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ اتوجَّهُ اللَّهُمَّ سَهَل لِي حُزُونَتَهُ وَكُلَّ حُزُونَةٍ وَذَلِلْ لِي صُعُوبَتَهُ وَكُلَّ صُعُوبَةِ وَاكْفِنِي مَؤُنَتَهُ وَكُلَّ مُؤْنَةٍ وَارْزُقْنِي مَعْرُوفَهُ وَوُدَّهُ وَاصْرِفُ عَنِّي ضُرَّهُ وَمَعَرَّتَهُ إِنَّكَ تَمْحُو ما تَشَاءُ وَتُثْبِتُ وَعِنْدَكَ أُمُّ الْكِتَابِ . 

أَلَا إِنَّ أَوْلِيَاءَ اللَّهِ لَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ إِنَّا رُسُلُ رَبِّكَ لَنْ يَصِلُوا إِلَيْكَ طَه حَم لا يُبْصِرُونَ وَجَعَلْنَا فِي أَعْنَاقِهِمْ أَغْلَالاً فهي إِلى الأَذْقَانِ فَهُمْ مُقْمَحُونَ وَجَعَلْنَا مِنْ بَيْنَ أَيْدِيهِمْ سَدًّا وَمِنْ خَلْفِهِمْ سَداً فَاغْشَيْنَاهُمْ فَهُمْ لَا يُبْصِرُونَ . أولَئِكَ الَّذِينَ طَبَعَ اللهُ عَلَى قُلُوبِهِمْ وَسَمْعِهِمْ وَأَبْصَارِهِمْ

۱۲۲

وَأُولَئِكَ هُمُ الْغَافِلُونَ لا جَرَمَ أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ مَا يُسِرُّونَ وَمَا يُعْلِنُونَ فَسَيَكْفِيكَهُمُ اللهُ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ وَتَرِيهُمْ يَنْظُرُونَ إِلَيْكَ وَهُمْ لَا يُبْصِرُونَ صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لا يَرْجِعُونَ طسم تِلْكَ آيَاتُ الكِتابِ الْمُبِينِ لَعَلَّكَ بَاخِعٌ نَفْسَكَ أَلَّا يَكُونُوا مُؤْمِنِينَ إِنْ نَشَأْ نُنَزِّلَ عَلَيْهِمْ مِنَ السَّمَاءِ ايةً فَضَلَّتْ أَعْنَاقُهُمْ لَهَا خَاضِعِينَ . 

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِالْعَيْنِ الَّتِي لَا تَنَامُ وَبِالعِزّ الَّذِي لَا يُرَامُ وبالمُلْكِ الَّذي لا يُضامُ وَبِالنُّورِ الذي لا يُظْفَى وَبِالوَجْهِ الَّذِي لا يَبْلى وَبِالحَيوة الذي لا تَمُوتُ وَبِالصَّمَدِيَّةِ الَّتِي لَا تُقْهَرُ وَبِالدَّيْمُومِيَّةِ التي لا تَفْنى وَبِالاسْمِ الَّذِي لَا يُرَدُّ وَبِالرُّبُوبِيَّةِ الَّتي لا تُسْتَذَلُّ أَنْ تُصَلِّي عَلَى مُحَمَّدٍ وَالِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَفْعَلَ بِي كَذَا وكذا .

در این هنگام حاجات خود را در نظر می گیری. یونس بن بکیر گوید از امام رضا علیه السلام پرسیدم دعائی به من تعلیم فرما که در سختی ها آن را بخوانم. فرمودند: ای یونس اینک آنچه را برایت مینویسم نیکو حفظ کن و در سختی آن را بخوان و هر چه بخواهی به آن خواهی رسید و بعد نوشتند:

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ اللَّهُمَّ إِنَّ ذُنُوبِي وَكَثْرَتَهَا قَدْ أَخْلَفَتْ وَجْهِي عِنْدَكَ وَحَجَبَتْنِي عَنْ اسْتِيهَا لِ رَحْمَتِكَ وَبَاعَدَتْنِي عن استيجابِ مَغْفِرَتِكَ وَلَوْلا تَعَلُّقي بالآئِكَ وَتَمَسُّكي بِالدُّعَاءِ

۱۲۳

وَمَا وَعَدْتَ أَمْثَالِي مِنَ الْمُسْرِفِينَ وَأَشْبَاهِي مِنَ الْخَاطِئِينَ وَأَوْعَدْتَ القانطينَ مِنْ رَحْمَتِكَ بِقَوْلِكَ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَتِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعاً إِنَّهُ هُوَ الغُفُورُ الرَّحِيمُ وَحَذَرْتَ الْقَانِطِينَ مِنْ رَحْمَتِكَ فَقُلْتَ وَمَنْ يَقْنَطُ مِنْ رَحْمَةِ رَبِّهِ إِلَّا الضَّالُونَ .

ثُمَّ نَدَبْتَنَا بِرَأْفَتِكَ إِلَى دُعَاءِكَ فَقُلْتَ أَدْعُونِي اسْتَجِبْ لَكُمْ إِنَّ الذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ إِلهِي لَقَدْ كانَ ذلِكَ الأَياسِ عَليَّ مُشْتَمِلاً وَالْقُنُوطِ مِنْ رَحْمَتِكَ مُلْتَحِفاً الهي لَقَدْ وَعَدْتَ الْمُحْسِنَ ظَنَّهُ بِكَ ثَوَاباً وَأَوْعَدْتَ الْمُسِيءَ ظَنَّهُ بك عقاباً .

اللَّهُمَّ وَقَدْ أَمْسَكَ رَمَفِي حُسْنُ الظَّنِ بِكَ فِي عِتْقِ رَقَبَتِي مِنَ النَّارِ وَتَغَمَّدَ زَلَتِي وَاقَالَةِ عَثْرَتِي اللَّهُمَّ قُلْتَ فِي كِتَابِكَ وَقَوْلُكَ الحَقُّ الذي لا خُلْفَ لَهُ وَلا تَبْدِيلَ يَوْمَ نَدْعُوا كُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ وَذَلِكَ يَوْمَ النُّورِ إِذَا نُفِخَ فِي الصُّورِ وَيُعْثِرَ مَا فِي الْقُبُورِ. اللَّهُمَّ فَإِنِّي أُوفِي وَأَشْهَدُ وَأَقِرُّ وَلَا أُنْكِرُ وَلَا أَجْحَدُ وَأُسِّرُ وَأَعْلِنُ وأظهرُ وَأُبْطِنُ بِأَنَّكَ أَنْتَ اللهُ لا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ وَحْدَكَ لا شَرِيكَ لَكَ وَأَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُكَ وَرَسُولُكَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَأَنَّ عَلِياً أمير المُؤْمِنِينَ سَيِّدَ الأَوصِياءِ وَوَارِثَ عِلْمِ الْأَنْبِيَاءِ عَلَمَ الدِّينِ وَمُبِيرَ المُشْرِكِينَ وَمُمَيِّزَ الْمُنَافِقِينَ وَمُجَاهِدَ المَارِقِينَ .

١٢٤

وامامي وَحُجَّتِي وَعُرْوَتِي وَصِراطِي وَدَليلي وَحُجَتي وَمَنْ لَا آئِقَ بِأَعْمَالِي وَلَوْ زَكَتْ وَلَا أَرَاهَا مُنْجِيَةً لِي وَلَوْ صَلُحَتْ إِلَّا بِوِلايَتِهِ والإِنْتِمامِ بِهِ وَالْإِقْرَارِ بِفَضَائِلِهِ وَالقَبُولِ مِنْ حَمَلَتِهَا وَالتَّسْلِيمِ لرواتها . 

وَأُفِرُّ بِأَوْصِيَائِهِ مِنْ أَبْنَائِهِ أَئِمَّةً وَحُجَجاً وَادَلَةً وَسُرُجاً وَأَعْلَاماً وَمَنَاراً وَسَادَةً وَأَبْرَاراً وَأُومِنُ بِسرِّهِمْ وَجَهْرِهِمْ وَظَاهِرِهِمْ وَبَاطِنِهِمْ وَشَاهِدِهِمْ وَغَائِبِهِمْ وَحَيْهِمْ وَمَيِّتِهِمْ لَا شَكٍّ فِي ذَلِكَ وَلَا ارْتِيَابَ عِنْدَ تَحُولِكَ وَلَا انْقِلابَ .

اللَّهُمَّ فَادْعُنِي يَوْمَ حَشْرِي وَنَشْرِي بِامَامَتِهِمْ وَانْقِدْنِي بِهِمْ يا مَوْلاي مِنْ حَرِّ النِّيرَانِ وَإِنْ لَمْ تَرْزُقْنِي رَوْحَ الْجِنَانِ فَإِنَّكَ إِنْ اعْتَقْتَنِي مِنَ النَّارِ كُنْتُ مِنَ الْفَائِزِينَ .

اللَّهُمَّ وَقَدْ أَصْبَحْتُ يَوْمِي هذا لا يُقَةً لِي وَلَا رَجَاءَ وَلَا لَجَا وَلَا مَفْزَعَ وَلَا مَنْجَا غَيْرَ مَنْ تَوَسَلْتُ بِهِمْ إِلَيْكَ مُتَقَرِباً إِلَى رَسُولِكَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَالِهِ ثُمَّ عَلَى أَمِيرِ المُؤْمِنِينَ وَالزَّهْرَاءَ سَيِّدَةِ نساءِ الْعَالَمِينَ وَالْحَسَنِ وَالحُسَيْنِ وَعَلِّي وَمُحَمَّدٍ وَجَعْفَرٍ وَمُوسَى وعلِّي وَمُحَمَّدٍ وَعَلِّي وَالْحَسَنِ وَمَنْ بَعْدَهُمْ يُقِيمُ الْمَحجَّةَ إِلَى الْحُجَّةِ الْمَسْتُورَةِ مِنْ وُلْدِهِ الْمَرْجُو لِلأُمَّةِ مِنْ بَعْدِهِ .

اللَّهُمَّ فَاجْعَلْهُمْ فِي هذا الْيَومِ وَمَا بَعَدَهُ حِصْنِي مِنَ الْمَكَارِهِ وَمَعْقِلِي مِنَ الْمَخَاوِفِ وَنَجِّنِي بِهِمْ مِنْ كُلِّ عَدُةٍ وَطَاعٍ وَبَاغِ

۱۲۵

وفاسِقَ وَمِنْ شَرِّ مَا أَعْرِفُ وَمَا أُنْكِرُ وَمَا اسْتَتَرَ عَنِّي وَمَا أَبْصِرُ وَمِنْ شَرِّ كُلِّ دَابَّةٍ رَبِّي أَخِذُ بِنَاصِيَتِهَا إِنَّكَ عَلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ . 

اللَّهُمَّ بِتَوَكَّلِي بِهِمْ إِلَيْكَ وَتَقَرُّبِي بِمَحَبَّتِهِمْ وَتَحَصُّنِي بِإِمَامَتِهِمْ افْتَحْ عَلَيَّ في هذا اليَوْمِ أَبْوَابَ رِزْقِكَ وَانْشُرْ عَلَيَّ رَحْمَتَكَ وَحَبِّبْنِي إِلَى خَلْقِكَ وَجَنِّبْنِي بُغْضَهُمْ وَعَدَاوَتَهُمْ إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قدير .

اللَّهُمَّ وَلِكُلِّ مُتَوَسِلٍ ثَوَابٌ وَلِكُلِّ ذِي شَفَاعَةٍ حَقٌّ فَاسْتَلُكَ بِمَنْ جَعَلْتُهُ إِلَيْكَ وَقَدَّمْتُهُ أَمَامَ طَلِبَتِي أَنْ تُعَرِّفَنِي بَرَكَةَ يَوْمِي هُذَا وَشَهْرِي هذا وعامي هذا .

اللَّهُمَّ وَهُمْ مَفْزَعِي وَمَعُونَنِي فِي شِدَّتي وَرَحَائِي وَعَافِيَتِي وتلائي وَنَوْمِي وَتَقْظَتِي وَظَعْني وَاقَامَتِي وَعُسْرِي وَيُسْرِي وَعَلَانِيَتِي وَسِرِّي وَاصْباحِي وَإِمْسَائِي وَتَقَلُّبِي وَمَثْوَايَ وَسِرِّي وَجَهْرِي . 

اللَّهُمَّ فَلَا تُخَيَّبْني بِهِمْ مِنْ نَائِلِكَ وَلَا تَقْطَعُ رَجَائِي مِنْ رَحْمَتِكَ ولا تويسني مِنْ رَوْحِكَ وَلا تَبْتَلِني بانغلاق أبواب الأرزاق وانسدادِ مَسَالِكِهَا وَارْتِبَاحِ مَذاهِبِها وَافْتَحْ لِي مِنْ لَدُنْكَ فَتْحاً يَسِيراً وَاجْعَل لِي مِنْ كُلِّ ضَنْكِ مَخْرَجاً وَإِلَى كُلِّ سِعَةٍ مَنْهَجاً إِنَّكَ أَرْحَمُ الرّاحِمينَ وَصَلَّى اللهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَالِهِ الطيبين الطاهرين امين رَبَّ الْعَالَمِينَ .

امام رضا علیه السلام فرمودند مردی خدمت حضرت صادق

١٢٦

علیه السلام رسید و از شخصی که به او ظلم کرده بود شکایت نمود. امام فرمودند چرا شما از دعاء مظلوم غفلت کرده اید؟ این دعا را رسول اکرم صلى الله عليه وآله به امیر المؤمنين عليه السلام تعليم فرمودند و هر مظلومی که این دعا را بخواند خداوند او را یاری می کند.

اللَّهُمَّ طُمَّهُ بِالْبَلَاءِ ظَماً وَعُمَّهُ بِالْبَلَاءِ غَمَا وَقَمَّهُ بِالْآدَى ما وَارْمِهِ بِيَوْمٍ لَا مَعَادَ لَهُ وَسَاعَةٍ لَا مَرَّدَ لَهَا وَابِحْ حَرِيمَهُ وَصَلِّ على مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَيْتِهِ عَلَيْهِ وَعَلَيْهِمُ السَّلَامُ وَقِنِي شَرَّهُ وَاكْفَنِي أَمْرَهُ وَاصْرِفْ عَنِّي كَيْدَهُ وَأَخْرِجْ قَلْبَهُ وَسُدَّ فَاهُ عَنِّي وَخَشَعَتِ الأَصْوَاتُ لِلرَّحْمَنِ فَلَا تَسْمَعُ إِلَّا هَمْساً وَعَنَتِ الوُجُوهُ لِلحَيِّ القَيُّومِ وَقَدْ حَمَلَ ظُلْماً اخْسَنُوا فِيهَا وَلَا تُكَلِّمُونَ صَهٍ صَهٍ صَهٍ صَهٍ صَهٍ صَهٍ صَهٍ.

سعد بن عبدالله در کتاب خود از امام رضا علیه السلام روایت می کند که یکی از اصحاب رسول خدا صلی الله علیه وآله کتابی پیدا کرد و آن را خدمت آن حضرت برد رسول اکرم امر کردند تا مردم در مسجد جمع شوند بعد از این که زن و مرد جمع شدند فرمودند: این کتاب یوشع بن نون می باشد و در آن نوشته شده:

به نام خداوند بخشنده مهربان، پروردگار شما مهربان و با محبت میباشد بهترین بندگان خدا، پرهیزگاران گمنام می باشند بدترین آنها کسانی هستند که مردم آنها را با انگشت به هم نشان

۱۲۷

دهند هر کس میخواهد میزان او روز قیامت کامل گردد و از نظر اعمال و کردار کسری نیاورد از نعمتهای خداوند سپاسگزار باشد و هر روز این دعا را بخواند

سُبْحَانَ اللَّهِ كَمَا يَنْبَغِي لِلَّهِ وَلَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ كَمَا يَنْبَغِي لِلَّهِ وَالْحَمْدُ لِلَّهِ كَمَا يَنْبَغِي لِلَّهِ وَلا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ وَصَلَى الله على مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَيْتِ النَّبِي الْعَرَبِيِّ الْهَاشِمِي وَصَلَّى اللهُ عَلَى جَمِيعِ الْمُرْسَلِينَ وَالنَّبِيِّينَ حَتَّى يَرْضَى اللَّهُ .

حضرت رضا علیه السلام این دعا را که معروف به دعاء حجاب می باشد قراءت می کردند

اسْتَسْلَمْتُ مَوْلاي لَكَ وَأَسْلَمْتُ نَفْسي إِلَيْكَ وَتَوَكَّلْتُ فِي كُلِّ أموري عَلَيْا وَأَنَا عَبْدُكَ وَابْنُ عَبْدَيْكَ إِخْبَانِي اللَّهُمَّ فِي سِتْرِكَ عَنْ شرارِ خَلْقِكَ وَاعْصِمْنِي مِنْ كُلِّ اَدَى وَسُوءٍ بِمَتِكَ وَاكْفِنِي شَرَّ كُلِّ ذِي شَرِّ بِقُدْرَتِكَ .

اللَّهُمَّ مَنْ كَادَنِي أَوْ أَرَادَنِي فَإِنِّي أَدْرَا بِكَ فِي نَحْرِهِ وَاسْتَعِينُ بِكَ مِنْهُ وَاسْتَعِيدُ مِنْهُ بِحَوْلِكَ وَقَوَّتِكَ وَشُدَّ عَنِّي أَيْدِي الظَّالِمِينَ إِذْ كُنتَ نَاصِري لا إلهَ إِلَّا أَنْتَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ وَالهَ الْعَالَمِينَ أَسْأَلُكَ كِفَايَةَ الأذى والعافية وَالشَّفَاءَ وَالنَّصْرَ عَلَى الأَعْدَاءِ والتوفيق لِما تُحِبُّ رَبَّنَا وَتَرْضى يا إلهَ الْعَالَمِينَ بِأَجَبَارَ السَّمَوَاتِ

۱۲۸

وَالْأَرَضِينَ يَارَبَّ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطَّيِّبِينَ الظَّاهِرِينَ صَلَواتُكَ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ .

کلینی رضوان الله علیه در کتاب تعبیر الرؤیا روایت می کند

که حضرت رضا علیه السلام فرمودند: پدرم را در خواب دیدم فرمودند: ای فرزندم هرگاه مشکلی برایت پیدا شد بسیار بگو: با رؤوف يا رحيم و بدان هر چه در خواب دیدی مانند آن است که در بیداری مشاهده کرده ای. 

فضل بن شاذان گوید: از امام رضا علیه السلام شیندم این دعا را میخواندند:

سُبْحَانَ مَنْ خَلَقَ الْخَلْقَ بِقُدْرَتِهِ وَأَتْقَنَ مَا خَلَقَ بِحِكْمَتِهِ وَوَضَعَ كُلَّ شَيْءٍ مِنْهُ مَوْضِعَهُ بِعِلْمِهِ سُبْحانَ مَنْ يَعْلَمُ خَائِنَةُ الْأَعْيُنَ وَمَا تُخْفِي الصُّدُورِ وَلَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْءٌ وَهُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ .

۳۰ دعاهای متفرقه

بزنطی گوید: از حضرت رضا علیه السلام شنیدم می فرمودند: امام سجاد هنگام مناجات با خدا می گفتند.

اللَّهُمَّ إِنَّمَا فَوَيْتُ عَلَى مَعَاصِيكَ بِنِعَمِكَ .

اسماعیل بن همام گوید: امام رضا علیه السلام فرمودند:

۱۲۹

یک دعا در نهان معادل هفتاد دعا در آشکارا می باشد.

داوود بن سلیمان گوید: امام رضا علیه السلام از پدرش روایت می کند که رسول خدا صلی الله علیه وآله فرمودند: موسی بن عمران در مناجات خود با خداوند میگفتند: ای خدای من آیا از من دور هستی تا تو را فریاد بزنم و یا نزدیک می باشی تا آهسته با شما سخن بگویم.

خداوند متعال به او وحی فرمودند من همنشین کسی هستم که مرا بیاد آورد. موسی علیه السلام عرض کرد بار خدایا من در حالی می باشم که جلالت تو مانع است از این که تو را بیاد آورم. 

خداوند فرمود: ای موسی در هر حالی که هستی مرا بیاد آور

حسن بن فضیل گوید: امام رضا علیه السلام فرمودند ابوجعفر دوانیقی میخواست حضرت صادق علیه السلام را به قتل برساند و دستور داده بود جلاد حاضر گردد در این هنگام به ربیع حاجب خود گفته بود وقتی که من با او به گفتگو مشغول شدم و دست بر هم زدم گردن او را بزن.

هنگامیکه امام صادق علیه السلام بر او وارد شد او از دور وی را دید لبهایش را تکان میداد و منصور هم در جای خود قرار گرفته بود وقتی که چشم منصور به آن حضرت افتاد با کنیه آن جناب را مورد خطاب قرار داد و به او خوش آمد گفت و اظهار داشت: ما شما را به این جا دعوت کردیم تا دین شما را بدهیم و ذمه های شما را اداء نمائیم.

۱۳۰

منصور دوانیقی بعد از آن مسائلی از آن حضرت پرسیدند و از خاندانش سئوال کرد و گفت خداوند دین شما را اداء نمود و سهم شما را بیرون کرد بعد از آن گفت: ای ربیع کسی دیگر را اجازه ورود نده تا جعفر از این جا بیرون شود.

هنگامیکه امام صادق علیه السلام از نزد منصور بیرون شد ربیع گفت یا ابا عبدالله مگر آن شمشیر و بساط را ندیدی؟ آن را برای شما آماده کرده بودند من در هنگام ورود مشاهده کردم لب های شما حرکت میکند شما چه می گفتید؟ امام فرمودند: آری من هنگامی که غضب را در صورت او دیدم گفتم:

حَسْبِيَ الرَّبُ مِنَ الْمَرْبُونِينَ وَحَسْبِيَ الْخَالِقُ مِنَ الْمَخْلُوقِينَ وَحَسْبِيَ الرّازِقُ مِنَ الْمَرْزُوقِينَ وَحَسْبِيَ اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ حَسْبِي مَنْ هُوَ حَسْبِي حَسْبِي مَنْ لَمْ يَزَلْ حَسْبِي حَسْبِيَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَهُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ .

حسن بن علی بن فضال گوید: امام رضا علیه السلام را هنگامی که عازم عمره بود و برای وداع کنار قبر رسول خدا صلى الله علیه و آله آمده بود مشاهده کردم و بعد از مغرب بالای سر مبارک رسول خدا قرار گرفت و ابتداء به آن جناب سلام کرد. و بعد خود را به قبر چسبانید.

بعد از این از جای خود برخاست و در کنار قبر به نماز ایستاد و بعد شانه چپ خود را به قبر چسبانید سپس در کنار یکی از ستونها

۱۳۱

قرار گرفت و شش رکعت نماز خواند و رکوع و سجود خود را به اندازه سه تسبيح طول داد و بعد سر به سجده گذاشت و طول داد به اندازه ای که از عرقش ریگها مرطوب شدند.

معمر بن خلاد گوید: از حضرت امام رضا علیه السلام شنیدم، فرمودند سزاوار است که آدمی بعد از نماز صبح پنجاه آیه از قرآن را تلاوت کند.

امام رضا علیه السلام فرمودند هرگاه یکی از شما خواست به دشمنانش نفرین کند، بگوید:

اللَّهُمَّ أَطْرُفْهُ بَليَّةً لَا أُخْتَ لَهَا وَأَبِحْ حَرِيمَهُ يَا مَنْ يَكْفِي مِنْ كُلَّ شَيْءٍ وَلَا يَكْفِي مِنْهُ شَيْءٌ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاكْفِنِي مَؤُنَتَهُ بِلَا مُؤْنَةِ .

امام رضا علیه السلام فرمودند هرگاه از شخصی ترسیدی بگو:

حَسْبِيَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَهُوَ رَبُّ الْعَرْشِ العظيمِ امْتَنِعُ بِحَوْلِ اللهِ وَقُوَّتِهِ مِنْ حَوْلِهِمْ وَقُوَّتِهِمْ وَأَمْتَنِعُ بِرَبِّ الْفَلَقِ مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ مَا شَاءَ اللهُ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللهِ .

حضرت امام رضا علیه السلام فرمودند: مردی به حضرت صادق سلام الله علیه از فقر خود شکایت کردند، امام فرمودند: هنگامیکه صدای مؤذن را شنیدی تو هم مانند او اذان بگو. امام رضا علیه السلام فرمودند: هرگاه یکی از شما بیمار شد

۱۳۲

باید به مردم اعلان کنند تا از وی عیادت نمایند زیرا هر فردی نزد خداوند یک دعای مستجاب دارد. امام رضا علیه السلام فرمودند: هر کس خواست از تربت امام حسین استفاده کند در هنگام استعمال آن این دعا را بخواند:

سُبْحَانَ اللَّهِ وَالْحَمْدُ لِلَّهِ وَلَا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ وَاللَّهُ أَكْبَرُ .

خداوند با هر دانه از آن خاک شش هزار حسنه به او می دهد و شش هزار گناه از آن محو می کند و شش هزار درجه او را بالا می برد و او را شایسته شفاعت به همان اندازه قرار می دهد. هنگامی که امام رضا علیه السلام در شهر مرو خراسان اقامت داشتند سیصد و شصت مرد از شیعیان آن حضرت که از شهرهای مختلف آمده بودند در منزل آن جناب اجتماع کرده بودند. هنگامی که مأمون از جریان اطلاع پیدا کرد دستور داد آنها را پراکنده کنند. حضرت امام رضا علیه السلام از این وضع اندوهگین شدند و بعد غسل کردند و به ابوصلت فرمودند بالای بام بروید و بنگرید بر سر این جماعت چه آمد من اینک نماز می خوانم بعد از این امام دو رکعت نماز خواندند و دست خود را بالا بردند و در قنوت این دعا را خواندند

اللَّهُمَّ يَاذَا الْقُدْرَةِ الْجَامِعَةِ وَالرَّحْمَةِ الْوَاسِعَةِ وَالْمِنَنِ المُتَتَابِعَةِ وَالأَلاء الْمُتَوَالِيَةِ وَالْأَيادِي الجَميلَةَ وَالْمَوَاهِبُ الجَزِيلَةِ يَا مَنْ لا يُوصَفُ بِتَمْثِيلٍ وَلَا يُمَثَّلُ بِنَظِيرٍ وَلَا يُغْلَبُ بِظَهِيرٍ

۱۳۳

يا مَنْ خَلَقَ فَرَزَقَ وَالْهَمَ فَانْطَقَ وَابْتَدَعَ فَشَرَعَ وَعَلَا فَارْتَفَعَ وَقَدَّرَ فَأَحْسَنَ وَصَوَّرَ فَاتْقَنَ وَاحْتَجَّ فَابْلَغَ وَأَنْعَمَ فَاسْبَغَ وَأَعْطَى فَأَجْزَلَ وَمَنَحَ فَأَفْضَلَ . 

يَا مَنْ سَمَا فِي الْعِزِ فَفَاقَ خَواطِفَ الأَبْصَارِ وَدَنَا فِي اللُّطْفِ فَجَازَ هَوَاجسَ الأفكار يا مَنْ تَفَرَّدَ بِالْمُلْكِ فَلَا نِدَّ لَهُ فِي مَلَكُوتِ سُلْطَانِهِ وَتَوَجَّدَ فِي كِبْرِيَائِهِ فَلَا ضِدَّ لَهُ فِي جَبَرُوتِ شَأْنِهِ . يا مَنْ حَارَتْ فِي كِبْرِيَاءِ هَيْبَتِهِ دَقَائِقِ لَطَائِفِ الأَوْهَامِ وَانْحَسَرَتْ دُوْنَ إِدْرَاكِ عَظَمَتِهِ خَطَائِفَ أَبْصَارِ الْأَنَامِ يَا عَالَمَ خَطَرَاتِ قُلُوبِ الْعَالَمِينَ وَشَاهِدَ لَحَظَاتِ أَبْصارِ النَّاظِرِينَ . 

يا مَنْ عَنَتِ الْوُجُوهُ لِهَيْبَتِهِ وَخَضَعَتِ الرِّقَابُ لِعَظَمَتِهِ وَجَلَالَتِهِ وَوَجِلَتِ الْقُلُوبُ مِنْ خِيفَتِهِ وَارْتَعَدَتِ الْفَرَائِضَ مِنْ فَرَقَهِ . 

يابَدِيءُ يَا بَدِيعُ يَا قَوِيٌّ يَا مَنْيعُ يَا عَلِيُّ يَا رَفِيعُ صَلِّ عَلَى مَنْ شُرفَتِ الصَّلوةُ بالصَّلوةِ عَلَيْهِ وَانْتَقِمْ لِي مِمَّنْ ظَلَمَنِي وَاسْتَخَفَّ بِي وَطَرَدَ الشَّيعَةَ عَنْ بأبي وَآذِقْهُ مَرَارَةَ الدُّلِ وَالْهَوَانِ كَمَا أَذَا قَنِيها وَاجْعَلْهُ طَريدَ الْأَرْجَاسِ وَشَرِيْدَ الْأَنْجَاسِ .

هنگامی که امام رضا علیه السلام از دعاء نماز فارغ شدند مردم کوچه و خیابان و محله های مرو در منزل مأمون جمع شدند و او هم بلافاصله در اثر ازدحام شهر را ترک کرد.

١٣٤

دعاء امام رضا علیه السلام در طواف 

احمد بن موسی بن سعد گوید با حضرت امام رضا عليه السلام مشغول طواف بودم هنگامی که مقابل رکن یمانی رسیدیم امام علیه السلام ایستادند و این دعا را قراءت کردند

يا اللهُ يَا وَليَّ الْعَافِيَةِ ، وَنَا خَالِقَ الْعَافِيَةِ ، وَبَارَازِقَ الْعَافِيَةِ وَالْمُنْعِمُ وَالْمَنَانُ بِالْعَافِيَةِ ، وَالْمُتَفَضِلُ بِالْعَافِيَةِ عَلَيَّ وَعَلَى جميع خَلْقِكَ ، يَارَحمٰنَ الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَرَحِيمَهُمَا صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَارْزُقْنَا الْعَافِيَةَ وَدَوامَ الْعَافِيَةِ ، وَتَمَامَ الْعَافِيَةِ وَشُكَرَ الْعَافِيَةِ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ .

۱۳۵