نماز باران و استجابت دعای امام رضا

حاکم نیشابوری شافعی در تاریخ خود مینویسد: زمانی که مأمون، امام رضا را ولی عهد خود قرار داد از قضا ایام فصل باریدن باران بود باران نبارید و همین قضیه بعضی از اطرافیان و مخالفان ولایت عهدی امام رضا الله را بر آن داشت که این جریان را برای اشکال کردن به امام رضا الله و اذیت و آزار وی بهانه قرار دهند و با تمسخر می گفتند: علی بن موسى الرضا ولى عهد ما باران را از ما گرفته است! این سخنان به گوش مأمون رسید به گونه ای که مأمون نیز تحت تأثیر این سخنان ناروا قرار گرفت و روز جمعه ای به امام رضا گفت: مدتی است باران نباریده، اگر دعایی کنی باران ببارد بسیار مناسب است.... امام فرمود دعا میکنم. مأمون پرسید: چه زمانی دعا می کنی؟ امام فرمود: روز دوشنبه دیشب پیامبر اکرم و امیر مؤمنان علی بن ابی طالب را در خواب دیدم پیامبر به من فرمود فرزندم تا روز دوشنبه صبر کن، روز دوشنبه به صحرا برو و باران طلب نما که خدای متعال به لطف خود باران رحمتش را بر این مردم نازل خواهد کرد. فرزندم عنایت ویژه خداوند به خودت را، به مردم نشان بده و بگذار بدانند که نزد خداوند متعال از چه مقام و عظمتی برخورداری. 

با فرارسیدن روز دوشنبه علی بن موسى الرضا و مردم روانه صحرا شدند. آن حضرت بر بلندی ایستاد و پس از حمد و ستایش خدا به پیشگاه او عرضه داشت: 

اللهم يا رب ! أنت عظمت حقنا أهل البيت فتوسلوا بنا كما أمرت ، وأملوا فضلك ورحمتك و توقعوا إحسانك ونعمتك ، فاسقهم سقياً نافعاً عاماً غير ضار، وليكن ابتداء مطرهم بعد انصرافهم من مشهدهم هذا إلى منازلهم و مقارهم ؛

خدایا! بار پروردگارا! تو حق ما اهل بیت را بزرگ داشتی و آنان به ما، چنان که فرمان دادی توسل جستند و چشم به فضل و رحمت تو دارند و احسان و نعمتت را انتظار میکشند پس آنان را با بارانی سودمند و عمومی و بدون زبان سیراب گردان و ابتدای بارندگی برای آنان بعد از بازگشتشان از این جایگاه به منازلشان باشد.

راوی میگوید: به خدایی که محمد را به پیامبری مبعوث کرد، پس از سخنان علی بن موسى الرضا بی درنگ ابرهای باران زا در آسمان پدیدار گشته و رعد و برق فضا را آکنده ساخت به گونه ای که مردم به تصوّر باریدن باران در پی سرپناه می گشتند. امام رضا فرمود: ای مردم این ابرها از آن شما نیست؛ بلکه از آن فلان منطقه است. این اتفاق ده بار رخ داد و امام رضا فرمود: این ابرها مربوط فلان منطقه است. یازدهمین بار امام رضا فرمود: ای مردم خدای متعال این ابرها را برای شما فرستاده است پس خدا را بر این نعمت و تفضّل سپاس گویید تا به منازل خود بازنگردید ابرها بر شما نخواهند بارید. بنابراین به سوی منازل خود بازگردید تا رحمت خدا بر شما نازل گردد.

راوی میگوید علی بن موسی از منبر پایین آمد و روانه منزل شد و مردم نیز چنین کردند. زمانی که مردم به منازل خود رسیدند ابرها شروع به باریدن کرد و باران تمام شهر را در برگرفت و مردم نیز با اشتیاق فراوان از امام رضا تجلیل و احترام می کردند و میگفتند: «هنيئاً لولد رسول الله ﷺ كرامات الله ؛ بر فرزند رسول خدا کرامات الهی مبارک باد.» امام رضا نیز فرصت را مناسب دید و به پند و ارشاد مردم پرداخت و فرمود:

يا أيها الناس ! اتقوا الله في نعم الله عليكم فلا تنفروها عنكم بمعاصيه ، بل استديموها بطاعته وشكره على نعمه وأياديه، واعلموا أنكم لا تشكرون الله ، عزوجل ، بشيء بعد الإيمان بالله و بعد الاعتراف بحقوق أولياء الله من آل محمد رسول الله ، أحب إليه من معاونتكم لإخوانكم المؤمنين على دنياهم التي هي معبر لهم تعبر بهم إلى جنان ربهم ، فإن من فعل ذلك كان من خاصة الله تعالى :

ای مردم در برابر نعمتهای خدا تقوای الهی پیشه کنید و با گناهان این نعمت ها را از خود دور نسازید بلکه با اطاعت از خدا و شکر نعمت ، نعمت را بر خود فزونی دهید بدانید که هیچ شکری بعد از ایمان به خدا و شناخت حقوق اولیای خدا و اهل بیت پیامبر اعظم نزد او محبوب تر از همکاری شما مؤمنین با برادران دینی خود در امور دنیوی آنها نیست که گذرگاهشان است که ایشان را به بهشت پروردگارشان میرساند کسانی که دست به چنین اقداماتی بزنند از خاصان درگاه خدا شمرده خواهند شد.

سپس جریان شگفتی را از پیامبر اکرم ﷺ نقل کرده و می گوید: به پیامبر اعظم الله خبر دادند فلان صحابی هلاک شد زیرا فلان گناه را انجام می دهد، رسول خدا ﷺ فرمود:

بل قد نجا و لا يختم الله عمله إلا بالحسنى و سيمحو الله عنه السيئات ويبدلها له حسنات :

بلکه او نجات یافته و خداوند او را عاقبت به خیر گردانده و تمام گناهانش را پاک و کارهای نیک او را جایگزین گناهانش کرده است.

روزی این فرد در مسیری حرکت میکرد با مؤمنی برخورد نمود که عورتش آشکار بود وی به گونه ای عورت او را پوشاند که آن مؤمن خود خبردار و شرمنده نشود. ولی بعد متوجه جریان و نیت آن مرد شده و در حق او این گونه دعا کرد

أجزل الله لك الثواب و أكرم لك المآب و لا ناقشك الحساب :

خداوند به تو بهترین پاداش را عنایت کند و حساب تو را آسان و سهل گرداند.

پیامبر اعظم ﷺ فرمود: این فرد به سبب دعای آن مؤمن، عاقبت به خیر شد.

سخنان پیامبر ه به آن مرد گنه کار رسید و به برکت این سخنان، از گناه خود توبه کرد و دیگر بار آن کار را انجام نداد و خداوند نیز توبه او را پذیرفت و سرانجام در رکاب پیامبر به شهادت رسید.

امام رضا این سخنان را فرمود و رهسپار گشت. 

راوی در ادامه می گوید:

فعظم الله تعالى البركة من البلاد بدعاء الرضا، رضوان الله عليه(1) ؛(فرائد السمطين في فضائل المرتضى والبتول والسبطين والائمة من ذريتهم الله ، ج ۲، ص ۲۱۲ - ۲۱۴ ح ۴۹۰ ، به نقل از تاریخ نیشابور)

خداوند به دعای رضا خدا از او خشنود باد برکت فراوانی به سرزمین ها مرحمت کرد.

این کرامت، گوشه ای از شخصیت امام رضا الله را برای مردم آشکار نمود و شمه ای از علم امامت خویش را برای مردم به نمایش گذاشت و فراتر از آن دلهای مردم را به سوی کلام نبوی ﷺ رهنمون ساخت.