امام رضا

۵ جوینی شافعی با سلسله سند خود از فضال روایت کرده که گفت:

سَمِعْتُ علي بن موسى الرضا عليه التحية و الثناء ، و جائه رجل فقال له : يا بن رسول الله ! رأيتُ رسول الله في المنام كان يقول لي : كيف أنتم إذا دفن في أرضكم بضعتي و اسْتَحْفَظْتُم وديعتي و غيب في ثراكم لحمي . فقال له الرضا : أنا المدفون في أرضكم وأنا بضعة نبيكم وأنا الوديعة و اللحم، من زارني ، و هو يعرف ما أَوْجَب الله من حقي وطاعتي ، أنا و آبائي شفعاؤه يوم القيامة ومن كنا شفعاؤه نجا ، ولو عليه مثل وزر الثقلين الجن والإنس(1) ؛(. همان، ص ۱۹۱، ح ۴۶۸. ر.ک: تاریخ حبیب السير في أخبار أفراد بشر ، ج ۲، ص ۸۶ و وسيلة الخادم إلى المخدوم در شرح صلوات چهارده معصوم ، ص ۲۲۳)

از علی بن موسی الرضا شنیدم شخصی نزد وی آمد و به امام عرض کرد: ای فرزند رسول خدا پیامبر را در خواب دیدم که به من می فرمود چگونه خواهید بود اگر پاره تن من در سرزمین شما مدفون و گوشت : بدنم در سرزمین شما پنهان شود و از امانت من چگونه محافظت می کنید؟ امام رضا در پاسخ فرمود: من آن شخصی هستم که در سرزمین شما دفن خواهد شد، من پاره تن رسول خدا و همان امانتی هستم که هر شخصی اگر با معرفت به حق من و اطاعت از من مرا زیارت کند من و پدرانم شفیعان او در روز قیامت خواهیم بود و کسی که ما شفیعان او باشیم نجات خواهد یافت، هر چند گناهان وی به اندازه گناهان جن و انس باشد.

امام رضا در تأیید جریان مذکور به نقل از پیامبر می فرماید:

ولقد حدثني أبي، عن جدي، عن أبيه ، عن آبائه أن رسول الله ﷺ قال : من رآني في منامه فقد رآني، فإنّ الشيطان لا يتمثل في صورتي ولا في صورة أحد من أوصيائي، إن رؤيا الصادقة جزء من سبعين جزءا من النبوة(1) :(. فرائد السمطين في فضائل المرتضى والبتول والسبطين والائمة من ذريتهم ، ج ۲، ص ۱۹۱، ح ۴۶۸.)

امام رضا الله به نقل از پدران پاکش از پیامبر ﷺ روایت کرده که می فرماید: هر کس مرا در خواب ببیند (واقعاً) مرا به خواب دیده است، زیرا شیطان به صورت من و هیچ یک از جانشینانم ظاهر نمیگردد. رؤیای صادقه جزئی از هفتاد جزء پیامبری است.

بدین ترتیب این روایت به تمام رؤیاهایی که در این باب در مورد پیامبر یا جانشینان وی وارد شده، حجیت می بخشد.

حاکم نیشابوری شافعی به سند خود میگوید از علی بن موسى الرضا شنیدم می فرمود:

إني مقتول مسموم مدفون بأرض غربة، أعلم ذلك بعهد عَهَدَهُ إِليَّ أبي عن أبيه عن آبائه عن علي بن أبي طالب له عن رسول الله ﷺ . ألا فمن زارني في غربتي كنت أنا وآبائي شفعاؤه يوم القيامة ، و من كنا شفعاؤه نجا ولو عليه مثل وزر الثقلين (2) ؛(همان، ص ۱۹۲، ح ۴۶۹)

من کشته شده به سم و مدفون در سرزمین غریب هستم. این را به سفارشی که پدرم از پدرش از پدرانش از علی بن ابی طالب از رسول الله با من کرده اند. می دانم. آگاه باشید هر کس مرا در غربتم زیارت کند من و پدرانم شفیعان او در روز قیامت خواهم و هر کس ما شفیعان او باشیم نجات می یابد گرچه گناه جن و انس را داشته باشد.

جوینی شافعی ، با شگفتی بسیار از این روایت، چنین یاد میکند

كرامة يالها من كرامة باهرة ! وبشارة لشفاعة الذنوب ماحية غافرة(3) ؛(همان، ص ۱۹۲، ح ۴۶۹)

وه وه چه کرامتی کرامتی نورانی و بشارتی برای محو و پوشانندگی زشتی گناهان

حاکم به سند خود میگوید: امام رضا فرمود:

من زارني على بعد داري أتيته يوم القيامة في ثلاثة مواطن حتى أخلصه من أهوالها : إذا تطايرت الكتب يميناً وشمالاً ، وعند الصراط وعند الميزان(1) ؛(همان، ص ۱۹۵ ، ح ۴۷۲)

کسی که به زیارت من بیاید من نیز روز قیامت در سه جایگاه به فریاد او خواهم رسید زمانی که نامه های اعمال را به دست راست و چپ می دهند و هنگام عبور از پل صراط و هنگامی که اعمال را در کفه تراز و قرار می دهند.

هم چنین حاکم به سند خود از یاسر روایت کرده که على بن موسى الرضا فرمود:

لا تشد الرحال إلى شيء من القبور إلا إلى قبورنا ألا وإني مقتول بالسم ظلماً ومدفون في موضع غربة ، فمن شد رحله إلى زيارتي استجيب دعاؤه و غفر ذنوبه(2) ؛(. همان، ص ۲۱۸ ، ح ۴۹۲)

برای زیارت هیچ قبری بار سفر نبندید مگر به زیارت قبرهای ما آگاه باشید که من به سم ظالمانه کشته و در جایی غریب دفن شدم پس هر کس بار سفر برای زیارتم ببندد دعایش اجابت و گناهانش بخشیده می شود.

قندوزی حنفی به نقل از محمد خواجه پارسای بخاری حنفی می گوید: هنگامی که مأمون عباسی با تهدید ولایت عهدی را بر امام رضا تحمیل کرد امام خطاب به مأمون فرمود:

والله ! لقد حدثني أبي عن آبائه عن رسول الله ﷺ : إني أخرج من الدنيا قبلك مظلوماً. تبكي عليَّ ملائكة السماء والأرض، وأدفن في الأرض الغربة(1) ؛(. فصل الخطاب لوصل الأحباب به نقل از ينابيع المودة لذوي القربي ، ج ۳، ص ۱۶۷.)

به خدا قسم! پدرم برای من از پدرانش از رسول خدا ﷺ روایت کردند: من پیش از تو ، مظلومانه از دنیا میروم فرشتگان آسمان و زمین بر من می گریند و در زمین غریب به خاک سپرده میشوم.