نوشیدنی حلال که پس از ناهار و شام باید نوشید
امام فرمود: همان طور که قبلا در آغاز سخن در قسمت فصول سال گفتم نوشیدنی خوبی برای تندرستی بدن هست.
صفته: أَنْ يُؤْخَذَ مِنَ الرَّبِيبِ الْمِنْقى عشره أَرْطَالٍ فَيَغْسِلُ وَ يَنفَعُ بماء صاف في غَمْرَةٍ وَ زِيادَةٍ عَلَيْهِ أربع أصابع، و يترك في اناتِهِ ذلك ثَلاثَةِ أَيَّامٍ فِي الشَّتاء وَ فِي الصَّيْفِ يَوْماً وَ لَيْلَةً، ثُمَّ يَجْعَلُ فِي قدرٍ نَظِيفِ، وَلْيَكُنِ الْمَاءَ السَّمَاءِ، إِنْ قَدَرْتَ عَلَيْهِ وَ إِلَّا فَمِنَ الْمَاءَ الْعَذْبِ الَّذِي ينبوعه مِنْ ناحِيَةِ الْمَشْرِقِ ماءً براقاً أبْيَض خَفِيفاً، وَ هُوَ الْقَابِلُ لما يعترضهُ عَلَى سُرعةٍ مِنَ السخونَةِ وَ الْبُرودَةِ وَ تِلْكَ دِلالة عَلَى خِفَّةِ الماء.
وَ يطْبَخُ حَتَّى يَنتَفِخَ الزَّبيب و ينفبحُ ، ثُمّ يعصَرُ وَ يصفى مَاؤُهُ وَ يَبردُ، ثُمَّ يَردُ إِلَى الْقَدِ ثانياً وَ يُؤخَذُ مِقْداره بِعَود و يغلى بِنارِ لَيِّنَة غَلَياناً رقيقاً حَتَّى يمضى ثلثاهُ وَ يَبْقَى ثُلثه.
ثُمَّ يُؤْخَذُ عَسَلَ النَّحْلِ الْمُصَفّى رَطل، فيلقى عَلَيْهِ وَ يُؤْخَذُ مِقْدارِهِ وَ مقدار الماء و مقداره مِنَ الْقَدرِ وَ يَعْلَى حَتَّى يَذْهَبَ قَدْرِ الْعَسَلِ وَ يَعُودُ إلى أحده.
وَ يُؤْخَذُ صفيقة (خرقة ضعيفة فتجعل فيها مِنَ الزَّنجبيل وَزْن دِرْهَم وَ مِنَ الْقَرَنْفِل وزن دِرْهم وَ مِنَ الدَّارِ صيني وزن نِصْفَ دِرْهم و مِنَ الزَّعْفَرانِ وزن دِرْهَم وَ مِنَ السُّنْبِل وزن نِصْفَ دِرْهَم وَ مِنَ الْعُود التي الهندي مثله وَزْن نِصْف درهم وَ مِنَ الْمُصْطَكى وزن نِصْف دِرْهِم بَعْد أن يستحق كُلَّ صِنْفٍ مِنْ هَذِهِ الأصْنافِ وحده وَ يَنخلُ. وَ يَجْعَلُ فِي الْخِرْقَةِ وَ يَشَدُّ بِخَيْطٍ شَداً جَيِّداً.
طرز تهیه: این شراب از انگور پاک شده تهیه میگردد بدین شکل که ده رطل آن را برای شراب آماده میکنند طرز تهیه شراب چنین است انگور را شسته داخل ظرفی ریخته و آنقدر آب صاف روی آن می ریزند تا چهار انگشت بالاتر از دانه های انگور قرار بگیرد. سپس در فصل پاییز یا زمستان در روزهای بارانی ظرف را سه روز در معرض باران قرار میدهی تا آب صاف باران به داخل آن به مقدار یک رطل بریزد. اگر آب باران صاف نباشد داخل آن ظرف از آب چشمه به همان مقدار میریزند و خصوصیات آب چشمه این است که باید از سمت مشرق جاری شود و زلال سفید و سبک باشد. این آب به زودی سردی و گرمی را قبول میکند و همین خاصیت دلیل بر صاف بودن آب میباشد.
پس از آن صبر میکنند تا انگور باد کند. آن گاه در پارچه ای تمیزی می فشارند تا آب از انگور جدا شود. سپس آن آب را دوباره جلوی باران میگذارند تا مقداری آب باران در آن ببارد و با عود آن را روی آتش ملایم میگذارند تا جوش بخورد و دو سوم آب بخار شود و تنها یک سوم باقی بماند. بعد هم از عسل پاک یک رطل داخل آن می ریزند و دوباره آن را می جوشانند تا کمی سفت شود.
بعد هم عقاقیر که عبارتند از زنجبیل ،زعفران قرنفل، دارچین، سنبل الطيب هندياد عود هندی و مصطکی باشد را تهیه نموده به نسبت های زنجبیل و زعفران هر کدام به وزن نصف درهم را جداگانه کوبیده، داخل پارچه ی تمیز می ریزند و اطراف آن را محکم می بندند.
وَيَكُونُ لِلْخَيْطِ طرف طويل تعلقُ بِهِ الْخِرْقَةِ الْمَصْرُورَةِ في عود مُعارِضٍ بِهِ عَلَى الْقَدْرِ وَ يَكونُ ألْقَى هَذِهِ الصّرة فِي الْقَدْرِ فِي الْوَقْتِ الَّذِي يلقى فِيهِ الْعَسَلَ.
ثُمَّ تَمرِسُ الْخِرْقَة ساعة فساعة، لينزل ما فيها قليلاً قليلاً، و يغلى إلى أن يعود إلى حالِهِ، وَ يَذْهَبُ زِيادَةَ الْعَسَلِ.
وَلْتَكُن النَّارِ لَيِّنة، ثُمَّ ُيصفى و يَبْردُ، وَ يَتْرُكُ فِي إِناءِهِ ثَلَاثَةِ أَشْهُرٍ مختوماً عَلَيْهِ لا يَفْتَحُ، فَإِذا بَلَغْتَ الْمُدَّةِ فَاشْرِبْهُ، وَالشَّرَبَةُ مِنْهُ قَدْرِ أوقية بأوقِيَتَيْنِ ماء.
قال الامام المامون: إِذا أَكَلْتَ كما وَصَفْتَ لَكَ مِنْ قَدرِ الطَّعَامِ فَاشْرِبْ مِنْ هَذَا الشَّرابِ ثَلاثَةِ أَقداحٍ بَعْدَ طَعَامِكَ، فَإِذَا فَعَلْتَ فَقَدْ أَمِنتَ بِإِذْنِ اللَّهِ يَوْمِكَ مِنْ وَجَعِ النَّقْرِسِ وَ الْإِبْردَةِ وَ الرِّياح الموذية.
فَإِن اشْتَهَيْتَ الْمَاءَ بَعْد ذلكَ فَأَشْرَبْ مِنْهُ نِصْف ما كُنت تشرب فَإِنَّهُ أَصحَ لِبَدَنِكَ وَ أكثر لِبَدَنِكَ وَ أكثر لجماعكَ وَ أَشدّ لِضَبْطِكَ وَ حِفْظِكَ.
قال الامام ) : فَإِنَّ الْمَاءَ الْبَارِدِ بَعْدَ أَكْلِ السَّمكِ الطَّرى يورثُ الفالح.
قال الامام ال : أكل الأترج بِاللَّيْلِ يَقْلِبُ الْعَيْنِ وَ يُورِثُ الْحَوْلَ.
سپس آن پارچه را که دو طرفش با نخ بسته شده است داخل دیگ می گذارند و ضمن آن که ظرف به ملایمت حرارت می خورد با چوب بلندی آن را به هم میزنند و سپس پارچه را هم میفشارند تا محتویات همه ی آن دواها به داخل شراب بچکد و هنگامی که آماده شد عسل را در آن می ریزند. بعد شراب را با آتش ملایم به هم میزنند و سپس میگذارند تا به تدریج سرد شود و پس از سرد شدن سه ماه دست به آن نمی زنند تا همه ی مواد آن داخل هم شوند بعد آن را مصرف میکنند.
مقدار مصرف این شراب یک لیوان یا دو لیوان آب نوشیدن هست.
ای خلیفه هرگاه خواستی از این شراب بنوشی پس از خوردن طعام، سه قدح از آن بخور اگر این کار را ادامه دهی به اذن خداوند، شب و روزت را از دردهای رطوبتی مزمن مانند نقرس و بادهای دیگر و دردهای اعصاب مغز و معده و بعضی بیماریهای کبد طحال و روده ایمن ساخته ای.
اگر به آب میل داشتی از همان شربت به اندازه ی نصف مقداری که گفته شده بخور چون این نوشیدنی برای بدن خلیفه و بیشتر مردم مفید است چون سلامتی بدن وابسته به طعام و نوشیدنیها میباشد و فساد بدن هم به وسیله ی این رو میباشد پس اگر این دو را خوب مصرف کردی بدنت سالم می ماند و اگر این دو فاسد باشند بدنت هم فاسد میشود.
نوشیدن آب سرد پس از ماهی تازه سبب فلج می شود.
خوردن ترنج در شب چشم را لوچ و تغییر در کره چشم می دهد.