زیر نظر داشتن فعالیتهای درباریان

با اینکه امام رضا شرط عدم دخالت در امور حکومتی را برای پذیرش ولایت عهدی قرار داده بودند آنچه از ظاهر روایات و اخبار بر می آید این است که هرگز از امور مسلمانان غافل نبود و همواره با تیزبینی خاصی رفتار کارگزاران حکومتی را زیر نظر داشت و آنجا که خطر جدی جامعه اسلامی را تهدید مینمود، وارد عمل می شد. از جمله نمونه های این مسئله برخورد امام با فضل بن سهل و همفکران و همچنین تفکرات اعتزالی که دارای نفوذ زیادی در دربار مأمون بود، می باشد.

در این مقاله مجال پرداختن به ابعاد پیچیده شخصیتی مانند فضل بن سهل نمی باشد اما آن قدر که از بررسی روایات روشن میگردد وی دارای عقاید و نقشه های شومی برای امت اسلام به ویژه در منطقه ایران بوده است.

همچنین کینه و عداوت ایشان با امام در روایات بسیاری نظیر روایت نماز عید یا پیشنهاد قتل مأمون به حضرت رضا(2)(خسروی، زندگانی حضرت امام علی بن موسى الرضا ، ۱۵۱) و سعایات و بدگویی هایی که از آن حضرت نزد مأمون داشتند(3)(مفید، الارشاد، ص ۶۱۱) روشن و مبرهن است.