۲ - خوش بینی

امام رضا (ع) فرمودند: « عقل انسان کامل نمی شود تا در او ده خصلت باشد: امید خیر در او باشد و از شر او ایمن باشد خوبی کم دیگران را نسبت به خودش زیاد می بیند و خوبی فراوان خودش را نسبت به دیگران کم به حساب آورد و از اینکه او چیزی بخواهند خسته نشود. خوش بینی روشی برای باز گرداندن توجه از ناخوشایندها به خوشهای زندگی است در این روش امور فرح بخش و شادی آور وارد فضای روانی انسان میگردد و از شدت درد و رنج انسان کاسته می شود. لذا، حضرت امام رضا (ع) فرمودند: مومن کسی است که وقتی نیکی کرد خوشحال می شود و وقتی بدی کرد استغفار میکند و مسلمان کسی است که مسلمانان از دست و زبان او سالم باشند و از ما نیست کسی که همسایگان از آفت او ایمن نباشند. » باز فرمودند: «اگر از مردی یاد کردید و او حاضر بود با کینه او را بخوانید و اگر غیب بود با نام او را بخوانید.» حضرت علی (ع) فرمودند: کسی که نسبت به مردم خوش گمان باشد، می تواند دوستی آنها را به دست آورد. از فرمایشات ائمه معصومین (ع) استفاده می شود که خوش بینی ، علاوه بر سلامت دنیوی آرامش روانی و نجات از بیماریهای روحی، سلامت اخروی نیز برای انسان فراهم میکند کسی که دارای حسن ظن به خداوند باشد، به فوز بهشت نایل می شود. به طور یقین «حسن ظن و خوش بینی ، راحتی قلب و سلامتی دین را تضمین می کند. در مقابل خوش بینی بدگمانی و سوء ظن قرار دارد که خداوند در قرآن می فرماید : « ان بعض الظن اثم همانا بسیاری از گمانها گناه است. هنگامی که انسان سوء ظن پیدا کند، روح او ناتوان و فرسوده می شود و به جسم اثر می گذارد وقتی بیماری به جسم انسان راه پیدا می کند، جسم ضعیف شده پذیرای بیماریهای دیگر نیز میشود. سوءظن زمینه ساز بیماریهای روحی روانی دیگر نیز هست. حضرت علی (ع) فرمودند: «بدگمانی کارهای انسان را نابود می کند و انگیزه انجام امور شر را در او به وجود می آورد. بد گمانی کارهای انسان را فاسد می کند و باعث میشود که به خاطر این حالت روانی دست به هر کاری بزند کارها را به پایان نبرد و آن طور که باید حق هر کار را ادا نکند. لذا سوء ظن انسان را به همه بدی ها وادار می کند نه تنها گرفتار بیماری غیبت، تهمت و جاسوسی، ترس، بخل و حرص می شود بلکه در انسان انگیزه انجام همه بدی ها را به وجود می آورد که سوء ظن انسان سالم را بیمار و دلهای آرام را

مضطرب و پریشان می کند.