اخبار و آثار حضرت امام رضا علیه السلام  ( صص 458-449 ) شماره‌ی 2639

موضوعات

سيره امام رضا (عليه السلام) > سيره تربيتی ‌ اخلاقی > سخنان اخلاقی امام > پرهيز از گناهان کبيره

خلاصه

حسین بن خالد گوید : خدمت حضرت رضا علیه السلام عرض کردم برای ما از حضرت رسول صلی الله علیه و آله روایتی نقل شده که آن جناب فرمود :هر کس شراب بنوشد چهل روز نماز او قبول نمیشود ، فرمود : راست میگویند .گفتم : چگونه نماز او در کمتر از این مدت و یا بیشتر قبول نمیگردد ؟ .حضرت رضا علیه السلام فرمود : خداوند متعال خلقت انسان را اندازه گرفت مدت چهل روز او را در حال نطفه قرارداد و چهل روز علقه بود ، و پس از این مدت چهل روز مانند گوشت کوبیده بود و هرگاه کسی شراب خورد تا چهل روز اثر آن در بدن شارب خواهد ماند .

متن

حب جاه وحسد ورياء

٦٦- محمد بن عرفه گوید: حضرت رضا علیه السلام فرمود :

 وای بر توای فرزند عرفه بدون ریاه و ریبه کار کنید ، و بدان که هر کسی عملی برای غیر خداوند انجام دهد خداوند آن عمل را نخواهد پذیرفت و کارش را به او واگذار خواهد کرد اگر آن عمل خیر باشد جزایش را خواهد دید و اگر شر باشد. باز هم پاداش خواهد یافت .

٦٧- معمر بن خلاد گوید: حضرت رضا علیه السلام متذکر مردی شدند و فرمودند: او طالب ریاست است ، و سپس فرمود :

اگر دو گرگ درنده به گوسفندانی حمله کنند و چوپانی هم نباشد که آنها را از گوسفندان دور کند ضرر این کمتر است از حب ریاست برای مسلمان متدین .

۶۸ - حسن بن علی بن فضال گوید: حضرت رضا علیه السلام از پدرانش از على علیهم السلام روایت میکند که حضرت رسول صلى الله علیه و آله فرمود :

امراض ملتهای قبل به شما روی آورده است و آن مرض کینه و بغض به همدیگر است .

٦٩- احمد طائی از حضرت رضا و او از پدرانش از علی علیهم السلام روایت کرده که فرمود: کسیکه از مخلوق اطاعت کند و معصیت پروردگار را انجام دهد دین ندارد .

۷۰ حسن بن سلیمان ملطی گوید: حضرت رضا علیه السلام از پدرش از علی عليه السلام روایت میکند که حضرت رسول صلى الله عليه و آله فرمود : نزديك بود حسد از قضاء و قدر پیشی گیرد .

 

گناهان کبیره وصغيره

۷۱ - حسین بن خالد گوید : خدمت حضرت رضا علیه السلام عرض کردم برای ما از حضرت رسول صلی الله علیه و آله روایتی نقل شده که آن جناب فرمود :

هر کس شراب بنوشد چهل روز نماز او قبول نمیشود ، فرمود : راست میگویند .

گفتم : چگونه نماز او در کمتر از این مدت و یا بیشتر قبول نمیگردد ؟ .

حضرت رضا علیه السلام فرمود : خداوند متعال خلقت انسان را اندازه گرفت مدت چهل روز او را در حال نطفه قرارداد و چهل روز علقه بود ، و پس از این مدت چهل روز مانند گوشت کوبیده بود و هرگاه کسی شراب خورد تا چهل روز اثر آن در بدن شارب خواهد ماند .

۷۲- معمر بن خلاد از حضرت رضا علیه السلام روایت کرده که از حضرت رسول صلى الله عليه و آله پرسیده شد :

مؤمن ترسو هست ؟ .

فرمود : آری .

گفته شد بخیل هم هست ؟ .

فرمود : آری

گفته شد دروغ هم میگوید ؟ .

فرمود مؤمن درغگو نیست .

۷۳ - علی بن اسباط گوید: حضرت رضا علیه السلام از امیر المؤمنین سلام الله عليه روایت میکند که فرمود .

جبين شکسته خود را ظاهر نکن در حالیکه مرتکب کارهای زشتی شده ای ، شب ها راحت نباش در حالیکه گناهان زیادی انجام داده ای .

٧٤ - عباس بن هلال شامی غلام حضرت موسی بن جعفر علیهما السلام گوید از امام رضا (ع) شنیدم میفرمود :

هر گاه بندگان گناهانی احداث کنند و ندانند عاقبت آنها چه خواهد شد، خداوند متعال نیز بلاها و گرفتاریها را برای آنها ایجاد خواهد کرد که آنها هر گز از آن بلاها اطلاعی نداشتند و نمیدانستند چنین بلاهایی در دنیا هست .

۷۵ ابن عرفه گوید حضرت ابوالحسن علیه السلام فرمود : از طرف خداوند متعال در هر شب و روز يك منادی فریاد میزند :

ای بندگان خداوند اندکی از معصیت خداوند دست بکشید ، و اگر چهار پایان چرنده و کودکان شیرخوار و پیران در حال رکوع نبودند بر شما عذاب فرود میآمد و از هم متلاشی میشدید

٧٦- حضرت جواد علیه السلام از پدرش امام رضا سلام الله علیه روایت کرده عمر و بن عبید خدمت امام جعفر صادق علیه السلام رسید ، پس از سلام در محضر آن بزرگوار نشست و آیه شریفه « الَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ كَبَائِرَ الْإِثْمِ وَالْفَوَاحِشَ » را قرائت کرد ، پس از خواندن آیه سکوت نمود .

حضرت صادق علیه السلام فرمود چرا سکوت کردی؟

عرض کرد میل دارم گناهان کبیره را در قرآن بشناسم .

امام صادق در این هنگام گناهان کبیره را برای او تشریح کرده و فرمودند :

۱ - بزرگترین گناهان شرك به خداوند است و در قرآن فرموده هر کس برای خدا شریکی قائل شود پروردگار بهشت را بر او حرام خواهد ساخت .

2- از گناهان بزرگ نومیدی از رحمت خدا وند است زیرا که فرموده از رحمت پروردگار نومید نمیگردند مگر کافران .

3- از گناهان کبیره راحت بودن از مکر خداوند است یعنی انسان به عذاب و غضب خداوند اعتناء نکند، و با کمال آسایش به معصیت و نافرمانی پروردگار خود را مشغول کند ، خداوند میفرماید از عذاب و مکر خداوند ایمن نخواهند بود مگر زیانکاران .

4- یکی از معاصی کبیره نافرمانی پدر و مادر است ، خداوند سبحان میفرماید کسانیکه از فرمان پدر و مادر سرپیچی کنند بدبخت و ستمکار هستند

۵ - از گناهان بزرگ کشتن نفسی است که خداوند ریختن خون او را حرام کرده، مگر اشخاصی که به دستور حاکم شرع قتل آنها صادر شده باشد .

خداوند متعال میفرماید جزای کسیکه خون مؤمنی را بریز د دوزخ است و او همواره در آن جا معذب خواهد بود .

6- از معاصی کبیره نسبت دادن زن و مرد مسلمان برنا است و بطور کلی نسبت هر عمل زشت و فعل حرام را به مسلمان دادن از گناهان بزرگ است .

خداوند در قرآن فرموده: اشخاصی که مسلمانان را به اعمال زشت و حرام نسبت میدهند در دنیا و آخرت از رحمت و آمرزش پروردگار دور هستند و برای آنان عذاب بزرگی آماده است ...

۷ - از گناهان بزرگ خوردن مال ايتام و تصرف غیر مشروع در اموال آنان است

خداوند میفرماید: کسانیکه مال ایتام را میخورند مانند این است که آتش میخورند وزود است که به آتش دوزخ برسند .

8- از معصیت های بزرگ فرار نمودن از جهاد و دوری از اجتماع مسلمین در جنگ با کفار است .

خداوند میفرماید: هر کس از مسلمانان در روز جهاد با دشمن فرار کند و پشت به جنگ نماید مشمول غضب خداوند شده و در جهنم منزل خواهد کرد ، مگر اشخاصی که از جبهه بر گردند و خود را برای حمله بعدی آماده کنند ، و یا سربازانیکه از عده ای فرار کرده و خود را به دسته ای دیگر از مجاهدین برسانند

9- از گناهان بزرگ خوردن ربا و گرفتن بهره و منفعت است .

خداوند میفرماید: کسانیکه ربا میخورند روز قیامت بپا نخیزند مگر مانند آن کس که شیطان او را آسیب رسانیده و دیوانه شده باشد - ربا خواران روز رستاخیز مانند دیوانگان عقل و شعور خود را از دست میدهند، و در آن وادى هولناك حیران و سرگردان بوده و راه به جائی نخواهند برد .

۱۰ از گناهان بزرگ سحر و جادوئی است .

خداوند متعال میفرماید: همانا دانستند آن کس که سحر و جادوئی را بخرد و فراگیرد ، برای او در آخرت بهره و نصیبی نخواهد بود .

۱۱ - از گناهان بزرگ زنا کردن و زنا دادن است.

پروردگار میفرماید: هر کس مرتکب این کار زشت گردد به گناه و حرام خواهد پیوست و مرتکب این فعل قبیح و شنیع روز قیامت عذاب دو چندان خواهد چشید ، و در آتش دوزخ به خواری و سرافکندگی جاودان خواهد ماند.

۱۲- یکی از معاصی کبیره دروغی است که صاحبش را در زشتی و بدکاری فرو برد .

خداوند فرموده: کسانیکه میخرند به عهده خدا و سوگندهای خود بهای اندکی را - یعنی با قسم دروغ منافع خود را در نظر میگیرند این مردم در آخرت بهره و فائده ای نخواهند داشت .

۱۳ از گناهان بزرك خیانت در امانت و اموال مسلمین است .

خداوند متعال میفرماید: هر کس خیانت ورزد و اموال مردم را که در نزدوی امانت شده حیف و میل نماید با همان خیانت و کار زشتی که انجام داده در محضر پروردگار حاضر خواهد گردید

١٤ - از معاصی کبیره ندادن زكاة واجب است .

خداوند میفرماید: بوسیله پولهای اندوخته - طلا و نقره مسکو که که در سابقرایج بود که حقوق واجبه آنها پرداخت نشده باشد چهره ها و پهلوها و پشت های صاحبان آنها داغ خواهد شد .

مقصود جمع کردن اموال است از طریق غیر مشروع و یا اموالی که حقوق شرعی آنها داده نشود، چه آن پولها که اندوخته و حقوق آنها را نپرداخته طلاو نقره باشد که سابقا در دسترس بوده و یا کاغذها و اسکناسها که اکنون در دست مردم است و مورد معامله میباشد

۱۵- از گناهان بزرگ گواهی دادن به دروغ است و یا تزویر و کتمان شهادت در هنگامی که به آن احتیاج پیدا شود .

خداوند میفرماید : هر کس در وقت احتیاج به شهادت گواهی ندهد ، دلش آلوده و معصیت کار است .

۱۶ از معاصی کبیره نوشیدن شراب و استعمال مسکرات است

خداوند متعال از خوردن شراب نهی کرده هم چنان که از پرستش بتان جلو گیری فرموده است .

۱۷ از گناهان بزرك ترك نماز از روی تعمد است، و یا هر عملیکه خداوند واجب کرده ترك شود .

خداوند میفرماید: هر کس نماز را از روی تعمد ترك كند از ذمه پروردگار و پیغمبرش بیرون خواهد شد

۱۸- از گناهان بزرگ پیمان شکنی و قطع رحم است .

خداوند میفرماید : این گونه از مردمان که گرفتار این صفت مذموم شوند مشمول لعنت خداوند خواهند شد و برای آنان عاقبت بدی خواهد بود .

حضرت علی بن موسی بن جعفر علیهم السلام فرمود در این هنگام عمر و بن عبید از محضر حضرت صادق علیه السلام بیرون شد در حالیکه گریه اش بلند بود و میگفت: ملاک گردید کسیکه از نزد خود مطلبی گفت ، و با شما در علم و فضیلت خصومت ورزید.

مؤلف گوید :

ما این حدیث را با ترجمه و شرح آن در مسند حضرت عبدالعظیم حسنی که مزار مبارك آن در شهرری معروف و مشهور است ذکر کرده ایم ، جویندگان به صفحه ۱۱۳ مراجعه کنند .

۷۷- احمد بن عامر طائی از حضرت رضا علیه السلام از پدرانش از علی علیهم السلام روایت کرده که حضرت رسول صلی الله عليه و آله فرمود :

خداوند متعال میفرماید ای فرزند آدم با انصاف با من رفتار نکردی ، من از نعمت های خود با کمال محبت به تو میدهم و تو در مقابل معصیت مرا انجام میدهی نیکی ها از جانب من برای تو فرود میآید و در عوض شرهای تو به آسمان ها می رسد .

(یکی از فرشتگان مقرب همواره در شب و روز اعمال زشت تو را به من می رساند. )

۷۸ - حضرت رضا علیه السلام از پدرانش روایت کرده که حضرت رسول صلى الله علیه و آله فرمود :

از ما نیست کسیکه با مسلمانان غل و غش کند ، و یا به آنان ضرر برساند و یا مکر و خدعه نماید .

۷۹ - حضرت رضا علیه السلام از پدرانش روایت کرده که حضرت رسول

صلى الله علیه و آله فرمود :

خداوند متعال می فرماید :

ای فرزند آدم گناهان مردم تو را مغرور نکند و از ارتکاب گناه بازت ندارد ، و نعمت مردم تو را از نعمت خدا فراموش نسازد .

مردم را از رحمت خداوند ناامید نکن در حالی که خود برحمت خداوند امیدوار هستی .

۸۰ - و نیز از پدرانش علیهم السلام روایت کرده که حضرت رسول صلی الله علیه و آله فرمود :

پس از خود از سه چیز درباره امت خود نگران هستم ، گمراهی پس از معرفت ، فتنه ها و حوادث گمراه کننده و شهوت دامن و شکم .

۸۱ - عبد الله تمیمی از حضرت رضا علیه السلام از پدرانش از علی علیهم السلام روایت کرده که فرمود :

خداوند متعال کسانی را که در دین او مجادله میکنند لعنت کرده ، و آنها بزبان رسول خدا نیز لعنت شده اند

۸۲ - دارم بن قبیصه از حضرت رضا علیه السلام از پدرانش از علی علیه السلام روایت کرده که حضرت رسول صلی الله علیه و آله فرمود :

کسیکه از گناه تو به کند مانند این است که هر گز مرتکب گناه نشده است .

۸۳ - شیخ مفید بسند خود از حضرت رضا علیه السلام روایت کرده که فرمود : هر کس شرم و حیاء را از خود دور کرد و هر چه دلش خواست انجام داد غیبت ندارد .

٨٤ - یا سر خادم از حضرت رضا علیه السلام روایت کرده که فرمود :

هر گاه والیان دروغ بگویند باران قطع میگردد ، و هر گاه زمامداران ستم کنند حکومت از نظرها خواهد افتاد، و هر گاه زكاة اموال پرداخت نشود گوسفندان خواهند مرد .

مخاطب

جوان ، میانسال

قالب

سخنرانی ، کارگاه آموزشی ، کتاب داستان كوتاه