اهداف امام رضا (ع) از قبول این دعوت

برخلاف نظر برخی نویسندگان و گویندگان مُغرض یا بی اطلاع، اهداف امام رضا(ع) در قبول این دعوت در امور زیر خلاصه می شود

۱- تبلیغ گسترده تر دین مبین اسلام در ایران و نواحی اطراف آن.

2-دیدار با شیعیان این مناطق و تلاش در جهت تقویت روحی و معنوی آنها.

3-هواداری و حمایت از شیعیان این نواحی که همواره مورد خشم و غضب حکومتهای غاصب و فاسد بودند و از ناحیه عباسیان نیز در تنگنا قرار داشتند. 

۴. کنترل دستگاه حکومت از انحرافاتی که میتوانست به هدم اسلام منجر شود. چون مأمون در حیله گری همتای معاویه بشمار می رفت.

5-مبارزه علمی با دانشمند نماهای فاسد و گمراهی که در این نواحی به ترویج افکار انحرافی خود می پرداختند. این امور مهمترین اهداف امام رضا (ع) را تشکیل می دادند که قبول هشیارانه این دعوت از سوی امام و حتی قبول ولایتعهدی در محقق شدن این هدفها تأثیر بسیار داشته است.

صص18

علت پذیرش ولا يتهدی از سوی امام رضا (ع)

عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَرَفَةَ قَالَ: قُلْتِ لِلرِّضا عليه السلام:

يَابْنَ رَسُولِ اللَّهِ مَا حَمَلَكَ عَلَى الدُّخُولِ فِي وِلايَةِ الْعَهْدِ؟ فَقَالَ: مَا حَمَلَ جَدَى أَمِيرُ الْمُؤْمِنينَ عليه السلام عَلَى الدُّخُولِ فِي الشَّورى.

(بحار الانوار، ج ۴۹، ص ۱۴۰، ج ۳، بیروت)

از محمد ابن عرفه روایت شد که گفت به امام رضا (ع) عرض کردم: ای فرزند رسول خدا چه چیزی موجب شد که وارد ولایتعهدی مأمون شوی؟ (علت قبول ولا یتعهدی چه بود؟)

حضرت فرمود: همان چیزی که باعث شد جدم امیرالمؤمنین (ع) در شورا در آید. یعنی توجه به مصالح اسلام و مسلمین)

توجه

در این زمینه روایات متعدد است که از جمله آنها روایتی است که ذیلاً به نقل ترجمه آن اکتفا می کنیم:

از یاسر روایت شد که وقتی امام رضا (ع) ولایتعهدی را پذیرفت شنیدم که دستهایش را به سوی آسمان گرفت و گفت بار خدایا تو میدانی که من در امر ولایتعهدی مجبور و مضطر بوده ام پس مرا مؤاخذه مکن همچنان که بنده و پیامبر خود يوسف را مؤاخذه نکردی، آنگاه که به ولایت مصر در آمد. و وزیر پادشاه مصر شد.

صص177-178