زهد و عبادت آن حضرت

امام هشتم(ع) در زهد و عبادت و پارسایی مانند اجداد طاهرین خود از برجستگان بود. در این باب از آن حضرت مطلبی نقل شده است که مقام عبودیت ایشان را برای ما روشن میکند آن حضرت به دعبل خزاعی شاعر معروف عبایی داد و فرمود: ای دعبل قدر این را بدان که در این عبا هزار شب و هر شبی هزار رکعت نماز خوانده شده است.

 همچنین آنان که حضرت رضا(ع) را از مدینه به طوس آوردند، همه از کثرت عبادت و تَضَرُّع و تهجد و انابه و مواظبت کامل آنحضرت در زهد و عبادت سخن گفته اند.(مرحوم صدوق از رجاء ابن ابی ضحاک که از طرف مأمون برای بردن امام رضا (ع) از مدینه به مرو، مأموریت داشت روایت کرد که گفت: من از مدینه تا مرو همراه امام بودم بخدا سوگند کسی را در پرهیزگاری و کثرت ذکر خدا و شدت خوف از حق تعالی مانند او ندیدم......)

در عیون از محمد بن عباد روایت شد که حضرت رضا (ع) در تابستان بر روی حصیر می نشست و در زمستان بر روی پلاس گلیم و فرش زیر می نشست و لباسهای او از جامه های زیر و درشت بود و چون از منزل خود نزد مردم می آمد، برای مردم خود را مزین می کرد.(در بحار الانوار، ج ۷۶ نیز این روایت نقل شده است: كانَ جُلُوس الرضا (ع) في الصيفِ عَلَى حَصِيرٍ وَ فِي الشَّتَاءِ عَلَى مَسْحٍ وَ لَبْسُهُ الْغَيْظَ مِنَ الشباب حَتَّى إِذَا بَرَزَ لِلنَّاسِ تَزَيَّنَ لَهُمْ)

در روایت دیگری در مورد عبادت آن حضرت آمده است: حضرت رضا(ع) هر سه روز یک ختم قرآن انجام میداد و میفرمود اگر بخواهم در کمتر از سه روز هم میتوانم یک قرآن ختم کنم ولی وقتی به آیات قرآن توجه میکنم، تفکر و تدبر می نمایم. 

همچنین آن حضرت روزه بسیار میگرفت و روزه اول و وسط و آخر ماه از وی ترک نمی شد و می فرمود: روزه داشتن در این سه روز مثل این است که انسان همیشه روزه است.

در روایت دیگر میخوانیم آن حضرت در هر شهری که ده روز اقامت میکرد روزها را روزه میگرفت و چون شب میشد پس از نماز افطار میکرد و نافله های نماز مغرب و نماز شب و شفع و وتر و نافله نماز صبح را در سفر و حضر ترک نمی کرد. ولی نافله های نمازهای چهار رکعتی را در سفر ترک میکرد و به جای آنها بعد از بجا آوردن نمازهای مزبور سی مرتبه تسبیحات اربعه ( سبحان الله و الحمد لله و لا اله الا الله و الله اکبر را می خواند.

آن حضرت قرآن بسیار تلاوت میکرد و هرگاه به آیه ای که در آن ذکر بهشت یا دوزخ می شد می رسید، گریه میکرد و از خدا طلب بهشت می نمود و از آتش دوزخ به خدا پناه می برد.