فضیلت نماز جماعت

امام رضا فرمود:

فضیلت نماز جماعت بر نماز فرادی هر یک رکعت برابر با دو هزار رکعت است.» (۲)(بحار الانوار، جلد ۸۸ ص ۴)

همچنین فرمود: «نماز» به صورت جماعت برترین نماز است.» (3)(بحار الانوار، جلد ۸۸ ص ۴)

دین مقدس اسلام برای این که مسلمین را با هم الفت دهد و دلهای آنان را جمع سازد مقرر فرموده که نماز را به جماعت یعنی مجتمعاً به جا آورند تا جانها به پاکی گراید و شعور اجتماعی زنده شود و نمو کند و آرزوها همه یکی شود و مردم به انجام وظیفه مشترک عادت کنند و در نماز جماعت بزرگ و کوچک و توانگر و درویش در کنار هم بایستند همچنانکه پاها در یک صف قرار میگیرد سرها نیز در یک ردیف واقع شود و فاصله ها از میان برخیزد و روح مساوات و برادری نمایان گردد و نیز مردم از پیشوای دینی خود مراسم دین را فراگیرند یعنی تعلیمات و آداب دین را از وی بشنوند و عملش را بر خودش ببینند تا مطابق آنچه شنیده اند. نمونه عملی دیده باشند و از طریق نظر و عمل هر دو تربیت شوند و آداب دین و رفتار کردن با آن را نیک بیاموزند.» (۳)(جامع احاديث الشيعه، جلد ۳، ص ۴۵۰)

فلسفه و آثار نماز جماعت

امام رضا سبب تشریع نماز جماعت را این چنین بیان فرموده است: «نماز جماعت بدان جهت مقرر شده است تا اخلاص و توحید و اسلام و مراسم پرستش خدا همه و همه ظاهر و آشکار و مشهود باشد زیرا که با آشکار بودن مراسم دین توحید حجت خدای یگانه بر اهل خاور و باختر تمام میشود نیز بدین جهت باید احکام اسلام آشکارا عملی گردد و بر انجام دادن آنها مراقبت کنند تا منافقان و سست دینان نیز وادار به عمل گردند و آنچه را به زبان بدان اقرار کرده اند به جای آورند و برای آنکه گواهی دادن مردمان به مسلمانی یکدیگر ممکن باشد گذشته از مساعدت در نیکوکاری و تقوا و جلوگیری از بسیاری از نافرمانیها و گناهها که با حضور در جماعت همراه است.»(۱)(وسائل الشيعه، جلد ۵ ص ۳۷۲ بحار الانوار، جلد ۸۵ ص ۱۲ عیون اخبار الرضا، جلد ۲، ص ۱۰۹)

ای هر دو جهان محو خود آرایی تو                           کس را نبود ملک به زیبایی تو 

یکتایی تو باعث جمعیت ماست                           جمعیت ما شاهد یکتایی تو

 به چنین امام جماعتی اقتدا نباید کرد

امام رضا فرمود:

پشت سر امام فاجر نماز نخوان و به او اقتدا نکن مگر به کسانی که حقیقتاً دوستدار اهل البیت باشند. (۲)(بحار الانوار، جلد ۸۸، ص ۴) 

امام رضا فرمود:

هر کس گمان کند که خداوند بندگانش را بر گناه مجبور می کند، و یا بر کارهایی که توانش را ندارند مکلف مینماید پشت سرش نماز نخوانید . (۳)(الفقيه، ص ۱۱۰ شماره ۱۲۰)

راوی گوید از امام رضا پرسیدم

اگر امام جماعت مرتکب گناه بشود می توانم به او اقتدا کنم؟

حضرت در پاسخ فرمود نه 

محمد بن سهل از امام رضا روایت کرده که فرموده است امام جماعت شکهای کسی را که در پشت سر او نماز میخواند به جز تکبیرة الاحرام بر عهده دارد.» (۴)(عيون اخبار الرضا، باب ۱۱ حدیث ۱۶)