۲-۳- اخلاص
اخلاص یکی از عالی ترین مراحل تکامل و سیر و سلوک و مایه سعادت و رستگاری انسان است که همه معصومین الله و از جمله امام رضا ع به چنین مرحله ای دست یافته اند و همه وجود آنان در سراسر زندگی از هر چه جز خداست خالص و منزهاست و در اندیشه یا عمل جز خدا را در نظر ندارند.
ابن منظور در تعریف این واژه گفته اند واژه ،اخلاص مصدر باب افعال از ریشه خلوص و خلاص به معنای پاک شدن و سالم گشتن از آمیختگی است»( ابن منظور (۱۷۳٫۳) و نیز اخلاص به معنای خالص کردن پاک گردانیدن و برگزیدن است (طریحی (۱۶۸٫۴) و در کتاب چهل حدیث نیز چنین تعریف شده است: «اخلاص صافی نمودن عمل است از هر خلطی و این اعم است از آنکه شوب به رضای خودداشته باشد یا به رضای مخلوقات دیگری...» (موسوی خمینی (۳۲۸)
حسن بن وشاء گوید: خدمت حضرت رضاء السلام مشرف شدم. در مقابل آن جناب آفتابه ای بود میخواست برای نماز آماده شود من پیش رفتم تا آب روی دست آن حضرت بریزم فرمود صبر کن حسن عرض کردم چرا اجازه نمی دهید مایل نیستید به ثوابی نایل آیم؟ فرمود: تو ثواب میبری و من گناه پرسیدم چرا؟ فرمود: مگر نشنیده ای این آیه از قرآن را
«قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ يُوحَى إِلَى أَ وَاحِدٌ فَمَن كَانَ يَرْجُو لِقَاءِ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا. صَالِحًا وَلَا يُشْرِكْ بِعِبَادَةِ رَبِّهِ أ و أَحَدًا» (کهف، ۱۱۰) من اکنون می خواهم برای نماز وضو بگیرم این خود عبادتی است که مایل نیستم کسی در آن شریک شود.» (بحرانی ۳۱۳٫۱۲؛ موسوی (۱۲ ٫۲۹)
از مجموع مطالب گفته شده میتوان گفت که اخلاص در سیره نظری و عملی امام، همواره رعایت شده و برخاسته از فرهنگ قرآن میباشد چرا که امام تربیت شده این فرهنگ میباشد.
28
۲-۹- اصل اخلاص: مؤمن مؤمن واقعی نیست مگر آن که سه خصلت در او باشد :
سنتی از پروردگارش، سنتی از پیامبرش و سنتی از امامش، اما سنت پروردگارش پوشاندن راز خود است اما سنت پیغمبرش مدارا و نرم رفتاری با مردم است اما سنت امامش صبر کردن در زمان تنگدستی و پریشان حالی است. (کلینی (۳۳۹٫۳)
113