۲-۶- قرآن

قرآن کریم، مهمترین و معتبرترین منبع علوم اسلامی است؛ زیرا از جهت سند قطعي الصدور است و هر مسلمانی میداند که قرآن موجود، عین آیات و سوره هایی است که از جانب خدای متعال بر قلب نورانی پیامبر نازل شده و هیچ گونه تغییر و تحریفی در آن رخ نداده است این کتاب آسمانی برای هدایت بشر نازل شد و از جهت محتوا باید در حدی باشد که پاسخ گوی نیازهای گوناگون انسانها باشد. قرآن برای ارشاد همه انسانها نازل شده و همه میتوانند از آن بهره گیرند، ولی با توجه به مفاهیم عمیق آن کتاب آسمانی و اینکه در بین آیات آن، ناسخ و منسوخ و محکم و متشابه و خاص و عام وجود دارد و با توجه به تفاوت انسانها در فهم مطالب باید گفت همه انسانها در فهم مطالب عمیق قرآن در یک مرتبه نخواهند بود. فهم رسول خدا که آیات قرآن را از خدای متعال و جبرئیل در باطن ذات خود می شنید یقینا از درک دیگر انسانها به مراتب بالاتر خواهد بود. به همین جهت به هنگام نزول آیات سعی داشت علوم و معارف قرآنی و تاویل و تفسیر آیات را به حضرت علی الم منتقل سازد تا برای مردم باقی بماند. حضرت علی ایلام هم سخنان پیامبر را کاملا حفظ و ثبت و ضبط میکرد بنابراین می توان گفت، علم تفسیر نیز از پیامبر نشئت گرفته و به علی السلام منتقل شده و از همین طریق در اختیار ائمه معصوم الله قرار گرفته است. علاوه بر این خود ائمه نیز از فهم و درک و استعداد فوق العاده و تاییدات الهی ممتازی برخوردار بودند. بنابراین می توانقرآن کریم را به عنوان مهمترین منبع علوم ائمه معصوم السلام معرفی کرد. آنان به همین جهت، علوم و معارف خود را به قرآن نسبت میدادند و در بیان بعض مطالب به آیات استناد میکردند و گاهی میفرمودند: درباره مطالبی که از ما میشنوید می توانید دلیل آن را از آیات قرآن مطالبه کنید.

به عنوان نمونه

«عن ابي الصباح، قال: «والله ! لقد قال لى جعفر بن محمد السلام: «إِنَّ اللَّهَ عَلَّمَ نَبِيَّهُ التَّنْزِيلَ وَ التَّأْوِيلَ، فَعَلَّمَهُ رَسُولُ اللهِ صلي الله عليه و آله عَلِيّاً عليه السلام» قَالَ «وَ عَلَّمَنَا وَ الله »؛ ابوالصباح می گوید: به خدا سوگند امام محمد باقر السلام فرمود: «خدای متعال، علم تنزیل و تاویل را به پیامبرش تعلیم داد، پس رسول الله ﷺ آنها را به علی السلام یاد داد آن گاه فرمود: به خدا سوگند حضرت علی علامه آنها را به ماآموخت.» (بروجردی (۱۸۴٫۱)

امام صادق السلام فرمود: به خدا سوگند من کتاب خدا را از اول تا آخر می دانم آن چنان که گویا در کف دست من است اخبار آسمان و زمین و گذشته و حال در آن موجود است. آن گاه فرمود: خدای عزوجل در قرآن می گوید: تبیان همه چیز در قرآن وجود دارد. (کلینی (۲۲۹٫۱) ابوجارود می گوید، امام صادق علام فرمود: «وقتی برای شما چیزی ،گفتم دلیل قرآنی اش را سوال کنید.» (همان، ۶۰)