سیره امام رضا الله
اما مأمون احياناً اظهار علاقه به تشیع میکرد و گردانندگان دستگاه خلافتش هم غالباً ایرانیان بودند که نسبت به آل علی و امامان شیعه علاقه و محبتی خاص داشتند و لذا نمی توانست همچون پدران خود هارون و منصور، امام - علیه السلام - را به زندان بیفکند و مورد شکنجه و آزار قرار دهد ازینرو روش تازه ای اندیشید که گرچه چندان بی سابقه نبود و در زمان خلفای گذشته هم تجربه شده بود، اما در هر حال خوشنماتر و کم محذورتر بود و به همین جهت روش خلفای بعد نیز برهمان مبنا قرار گرفت .
مأمون تصمیم گرفت امام علیه السلام را به مرو»، مقر حکومت خود، بیاورد و با آن حضرت طرح دوستی و محبت بریزد و ضمن استفاده از موقعیت علمی و اجتماعی آن حضرت، کارهای او را تحت نظارت کامل قرار دهد.
چرا مأمون می خواست خلافت را به امام واگذارد؟
دعوت مأمون از امام به خراسان
مأمون ابتداءاً از امام به صورتی محترمانه دعوت کرد که همراه با بزرگان آل علی به مرکز خلافت بیاید .
(۱) در مدارک اصیل تاریخی هنگام دعوت امام به مرو نامی از خلافت یا ولایتعهد آن حضرت به میان نیامده است و ظاهراً این فکری بوده که بعداً برای مأمون پیش آمده و یا اگر هم قبلا این فکر را داشته ابراز نمی کرده است . در این میان تنها بیهقی جریان را به نحو دیگری ضبط کرده وحتی می نویسد طاهر در عراق با امام به ولایتعهد بیعت کرد؛ ولی این نقل چندان صحیح به نظر نمی رسد زیرا اولاً طاهر در بغداد بوده و مسیر حضرت را همه از طريق بصره نوشته اند و ثانیاً، نقل بیهقی از ابتدا بحث از ولایتعهد دارد و سخنی از اصل انتقال خلافت در آن نیست در حالی که اغلب مورخان مینویسند مأمون به حضرت ابتداءاً پیشنهاد انتقال خلافت می کرد. )