۱ - ناخشنودی عباسیان از مأمون

با آنکه به گواهی مورخان، مأمون در افکار عمومی بمراتب از امین شایسته تر و سزاوارتر به خلافت بود اما بنی عباس با وی مخالف بودند و چنانکه نقل کردیم هارون به تفاوت آشکار بین شخصیت این دو برادر کاملاً توجه داشت و از مخالفت بنی عباس با مأمون شکوه می کرد.

شاید راز رو گردانی عباسیان از مأمون آن بود که می دیدند برادرش امين يك عباسی اصیل به شمار میرود پدرش هارون و مادرش زبیده بود. زبیده خود يك هاشمی و هم نوه منصور دوانیقی بود او بزرگترین زن عباسی به شمار می رفت . امین در دامان فضل بن یحییٰ برمکی برادر رضاعی رشید و متنفذ ترین مرد دربار وی، پرورش یافته و فضل بن ربیع نیز متصدی امورش گشته بود؛ مرد عربی که جدش آزاد شده عثمان بود و در مهرورزیش نسبت به عباسیان، کسی تردید نداشتت. ( علی بن عیسی همان کتاب، ج ۳، ص ۶۷ - شیخ مفید، همان کتاب ص ۳۱۲- فتال نیشابوری، همان)