امام رضا(ع) الگوی زندگی  ( صص 258-256 ) شماره‌ی 3306

موضوعات

سيره امام رضا (عليه السلام) > سيره سياسی > سفر امام رضا (عليه السلام) از مدينه تا مرو > سکونت در نيشابور > هنگام خروج از نيشابور و القای حديث (کلمه لا اله الا الله حصنی) در نيشابور

خلاصه

علی بن موسی علیه السلام مرکب خود را متوقف کرده سر مبارک را از کجاوه بیرون می آورد و میفرماید: از پدرم موسی او نیز از پدرش جعفر و جعفر از پدرش محمد و محمد از پدرش علی و علی از پدرش حسین و حسین از امیر المؤمنین و علی از رسول الله و رسول الله از جبرئیل و جبرئیل از خدا که خدای سبحان می فرماید: لا اله الا الله حصنى فمن دخل حصنى أمن من عذابی « خدایی جز خدای یکتا نیست این کلمه توحید در محکم من است هر کس درون این در در آید از عذاب من در امان خواهد بود. آنگاه قافله امام اندکی حرکت کرده دوباره می ایستد حضرت ندا می دهد و اضافه می کند بشروطها وأنا من شروطها. اما با شرایط کلمه توحید که من یکی از شرایط هستم».

متن

مهم ترین رخداد نیشابور هنگام اقامت علی بن موسی الله در آن شهر، صدور حدیث سلسلة الذهب» از حضرت میباشد. هنگام خروج حضرت از نیشابور تعداد زیادی از اصحاب حدیث، قلم به دست اطراف حضرت جمع میشوند تعداد قلمدان های آنها را تا بیست و چهار هزار می نگارند؛(4) كشف الغمة، ج ۳، ص ۹۷، منتهی الآمال، ج ۲، ص ۵۰۳ ) اما نویسندگان شاید بیش از این تعداد بوده اند. (5) این حجر تعداد نویسندگان را بیست هزار نفر می نگارد، صواعق المحرقه، ص ۲۰۵ ) مردم نیشابور از امام ا رضا می خواهند حدیثی از خود یادگار نهد. علی بن موسی مرکب خود را متوقف کرده سر مبارک را از کجاوه بیرون می آورد و میفرماید: از پدرم موسی او نیز از پدرش جعفر و جعفر از پدرش محمد و محمد از پدرش علی و علی از پدرش حسین و حسین از امیر المؤمنین و علی از رسول الله و رسول الله از جبرئیل و جبرئیل از خدا که خدای سبحان می فرماید: لا اله الا الله حصنى فمن دخل حصنى أمن من عذابی « خدایی جز خدای یکتا نیست این کلمه توحید در محکم من است هر کس درون این در در آید از عذاب من در امان خواهد بود. آنگاه قافله امام اندکی حرکت کرده دوباره می ایستد حضرت ندا می دهد و اضافه می کند بشروطها وأنا من شروطها. (1) ۱ عیون، ج ۲، ص ۱۴۵، معانی الاخبار، ص ۳۷۱، توحید صدوق، ص ۲۵ امالی طوسی، ص ۸۵۰ مجلس يوم الجمعه حدیث ۹. بحار، ج ۴۹، ص ۱۲۳ ) «اما با شرایط کلمه توحید که من یکی از شرایط هستم».

مرحوم صدوق در توضیح این بخش میفرماید: منظور از این که می فرماید من از شروط توحید و این حصن هستم، یعنی اعتقاد به امامت حضرت (2) توحید صدوق، ص ۲۵ ) به این نکته در نقل دیگر تصریح شده است. در نقل مرحوم شیخ طوسی ذیل روایت این گونه است: وقتی مردم از حضرت توضیح خواستند که منظور از اخلاص در شهادت چیست (مخلصا بها حضرت فرمود منظور این است که از خدا و پیامبر خدا پیروی کنید و ولایت اهل بیت را بپذیرید قالوا وما اخلاص الشهادة الله قال طاعة الله ورسوله و ولاية اهل بيته . (3) امالی طوسی، ص ۸۵۰ مجلس ۲۵، يوم الجمعه حديث 9)

این حدیث سلسلة الذهب نامیده شده است؛ زیرا راویان آن را همگی معصومین تشکیل میدهند امامان از رسول الله و حضرت از جبرئیل و جبرئیل از خدا این حدیث دلیل روشن به اهمیت ولایت اهل بیت رسول الله ﷺ و امامت امامان معصوم می باشد؛ زیرا در آن لحظه حساس که هزاران قلم به دست یادداشت می نمایند و به آیندگان خواهند رساند علی بن موسی به موضوع بس مهمی را به همگان گوشزد می نماید و آن امامت و رهبری اهل بیت رسول الله می باشد.

همچنین دلیلی بر هوشمندی و موقعیت شناسی علی بن موسى است. درست بر خلاف اهداف مأمون که میخواهد در این سفر اهل بیت را تحقیر کند و از موقعیت اجتماعی عترت بکاهد. امام رضا این گونه فرصت سازی مینماید و این گونه از فرصت بهره برده در میان جمعیت انبوه موقعیت عترت را مطرح می سازد و خلافت و حکومت داری عباسیان را مخدوش نموده و نامشروع بودن حاکمیت مأمون را آشکار مینماید

مخاطب

جوان ، میانسال

قالب

سخنرانی ، کتاب داستان كوتاه ، کتاب داستان بلند و رمان ، کتاب معارفی