امامت امام رضا از دیدگاه روایات
درباره امامان دوازده گانه نصوص فراوانی در کتب شیعه و اهل سنت نگاشته شده است. نقل این نصوص درباره بعضی از امامانی که پس از ایشان نقل حدیث از آنها متوقف شد مانند امام رضا دارای اهمیتی خاص است. (حافظ شمس الدين ذهبی، تاریخ الاسلام، ج ۱۱، صص ۲۶۹ و ۳۸۰ نظیر این عبارت را تغردی بردی در النجوم الزاهرة في الملوك المصر و القاهره، ج ۲، ص ۱۷۵ بیان می کند.)
صاحب ينابيع المودة در حدیثی طولانی به نقل از ابن عباس بیان می کند: فردی یهودی از پیامبر درخواست می کند اسامی امامان دوازده گانه را برای او بازگو نماید و نام آنها را ذکر کند. پیامبر در پاسخ، نام امامان دوازده گانه را برای او بازگو می فرماید. (سلیمان بن ابراهیم قندوزی، ينابيع المودة، ص ۵۰۴)
همین نویسنده در حدیث دیگر که امامان دوازده گانه ام را از حدیث پیامبر ﷺ معرفی میکند از امام هشتم به عنوان «علی الرضا» یاد می کند. (همان)
جوینی نیز از عبدالله بن عباس نقل می کند: أنا سيد النبيين و على بن ابي طالب سيد الوصيين وأن أوصيايي بعدي اثنا عشر أولهم على بن ابي طالب و آخرهم المهدی (همان به نقل از جوینی در فرائد السمطین.) من سید انبیایم و علی بن ابی طالب سید اوصیاست. همانا اوصیای پس از من دوازده نفرند نخستین آنها علی بن ابی طالب و آخرین آنها مهدی است.
علاوه بر این، در کتب معتبر اهل سنت احادیثی از پیامبر ه نقل شده است که امامان بعد از خویش را دوازده تن دانسته و اکثر این احادیث امامان را از قریش دانسته است. (محمد مسلم نیشابوری، صحیح بشرح امام النووی، ج ۶، ص ۱۴۰۳، کتاب الامارة، باب الناس تبع القريش؛ بخاری، صحیح، ج ۴، ص ۲۲۵۷، کتاب الاحکام؛ سنن ترمذی، ج ۴، صص ۵۰۱ و ۵۰۲ باب ما جاء في الخلفاء؛ سنن ابی داود کتاب المهدی، ج ۴، ص ۱۰۶، حدیث ۴۲۷۹ و ۴۲۸۰؛ احمد حنبل، مسند، ج ۵، ص ۸۶ و ۹۰ و ۹۲ متقی هندی کنز العمال، ج ۱۳، صص ۲۶ و ۲۷؛ سید مرتضی عسکری معالم المدرستین، ج ۱، ص ۵۳۵ و به نقل از همان منابع جهت اطلاع بیشتر رجوع کنید به همان منبع، ص ۵۴۷-۵۳۲)
از امام کاظم ال نیز روایات فراوانی در زمینه امامت امام رضا ذکر شده است.(رک عیون اخبار الرضا، ج ۱، ص ۶۲-۳)