جنگ خلافت میان امین و مأمون
ده سال نخست دوران امامت حضرت رضا (ع) (۱۹۳-۱۸۳) در زمان هارون گذشت هارون در سال ۱۹۲ برای فرونشاندن شورش رافع بن ليث عزم خراسان کرد اما به سال ۱۹۳ در طوس درگذشت امین پسر و ولیعهد نخست او به عنوان ششمین خلیفه عباسی در بغداد به خلافت نشست و مأمون پسر و ولیعهد دوم او، نیز که همراه پدرش به خراسان رفته بود در مرو مستقر شد. از همین سال اختلاف میان امین و مأمون آغاز شد و در سال ۱۹۴ امین مأمون را از ولایتعهدی خلع کرد و پسر خود موسی را ولیعهد نامید چون اختلاف میان امین و مأمون بالا گرفت هر دو لشکریانی فرستادند. پس از چند سال جنگ سرانجام بغداد پایتخت خلافت به دست طاهر بن حسین و هرثمة بن أعين سرداران مأمون سقوط کرد امین در ۲۳ یا ۲۴ محرم ۱۹۸ کشته شد (ابن اثیر، ۱۳۸۵ - ۱۳۸۶ ق، ج ۶، ص ۱۰۷، ۱۲۲، ۱۶۱ و ...).
خلافت امین ۴ سال و ۸ ماه به درازا کشید (۱۹۳ - ۱۹۸) و در این مدت چیزی از خردمندی دادگری و تجربه در سرگذشت او که شایان ذکر باشد دیده نمی شود ابن اثیر ۱۳۸۵ - ۱۳۸۶ ق، ج ۶، ص ۲۸۰ - ۲۸۱ ، ۲۸۹ و..... در چنین شرایطی که خاندان عباسیان دستخوش نفاق و اختلافات داخلی بود امین فرصتی برای آزار و آسیب رساندن به علویان نیافت (ابوالفرج اصفهانی، ۱۳۶۸ ق، ص (۵۰۹) و امام که پیش بینی میکرد مأمون امین را خواهد کشت از درگیریهای آن دو خود را دور نگاه داشت طبرسی، ۱۴۱۷ ق، ج ۲، ص ۵۶) در حقیقت دوران خلافت امین را برای شیعیان میتوان ایام آرامش نامید که امام رضا (ع) در پرتو آن فرصت یافت به رسالت خود در نشر تعالیم صحیح اسلامی اقدام کند (فضل الله ۱۳۸۲، ص ۹۶).