فلسفه ی غسل جنابت

محمد بن سنان در نامه ای از حضرت رضا علت و سبب غسل جنابت را پرسید حضرت در پاسخ او نوشتند :

علة غسل الجنابة النظافة وتطهير الانسان نفسه مما اصابه من اذاه و تطهیر سایر جسده لان الجنابة خارجة من كل جسده ولذالك وجب عليه تطهير جسده كله وعلة التخفيف في البول و الغايط لانه اكثر وادوم من الجنابة فرضى به الوضوء لكثرته و مشقته ومجيئه بغير ارادة منه ولا شهوة والجنابة لا تكون الا باستلذاذ منهم والاكراه لانفسهم

سبب و علت وجوب غسل جنابت پاکیزگی بدن انسان و پاك شدن خود انسان است از پلیدی و پاک شدن سایر اعضاء بدن زیرا که منی از تمام بدن خارج شده است بهمین جهت بر انسان واجب شده است که تمام بدنش را پاک و پاکیزه کند با اینکه بول هم از همانجا خارج میشود نباید غسل کرد بلکه بصرف وضو گرفتن کفایت میکند علتش این است فلسفه ی احکام که بول و غائط بیشتر از جنابت است ، جنابت گاهگاهی است اما بول و غایط در تمام شب و روز چندین مرتبه اتفاق می افتد که از مجرا خارج شود و دوامش بیشتر است لاجرم دستور همان وضو تنها داده شده زیرا که زیاد تکرار میشود اگر برای هر مرتبه ای از بول و غائط غسل کند باعث زحمت و مشقت است از طرفی آمدن منی از طریق شهوت است اما بول و غائط بواسطه ی شهوت نیست ولذتی هم ندارد ولی جنابت از روی لذت و وادار کردن نفس است بدین عمل ، سبب و علت غسل کردن کسی که مرده ای را غسل نداده اند دست بزند این است که چون روح از پیکر مرده خارج میشود میکروبهای امراض در او باقی است ممکن است در این انسان زنده اثر کند و مرض در او سرایت نماید (چنانچه کسی بگوید اگر غرض شستن است چرا بطور مخصوص باید غسل کند جواب گوئیم بعضی از فقهاء در غسل فقط شستن بدن را کفایت میدانند . )