عطر اخلاق امام ، در نسیم شعر شاعران

ابونواس از ادیبان و شعرای معروف عصر امام رضا است.

وی که در ادبیات و شعر شهره و نامدار زمان خود بوده است، با تمام توان ادبی که داشت از ستودن امام اظهار ناتوانی کرد ابن طولون مینویسد:

«برخی از اصحاب به ابونواس اعتراض داشته چنین گفتند:

تو درباره شراب کوه و دشت موسیقی و .... شعر سروده ای تو را چه شده است که درباره موضوعی مهم یعنی شخصیت والای امام علی بن موسى الرضا تاکنون چیزی نگفته و شعری نسروده ای؟ با آن که معاصر امام نیز هستی و او را بخوبی می شناسی.

ابونواس در پاسخ چنین گفت:

واللهِ مَا تَرَكْتُ ذَلِكَ إِلَّا إِعْظَامًا لَهُ وَ لَيْسَ يَقْدِرُ مِثْلِى أَنْ يَقُولَ مِثْلَهُ.

سوگند به خدا که بزرگی او مانع این کار شده است چگونه کسی چون من درباره شخصیتی چون او مدح تواند کرد.

آنگاه ابیات زیر را سرود :

قيلَ لِي أَنْتَ أَوْحَدُ النَّاسِ طُرّاً                في فُنُونٍ مِنَ الْكَلَامِ النَّبيه

لكَ فِي جَوْهَرِ الْكَلَامِ بَدِيعُ                     يُثْمِرُ الدُّرَّ فِي يَدَى مُجْتَبِيه

فَعَلامَ تَرَكْتَ مَدْحَ ابْنِ مُوسَى                وَ الْخِصَالَ الَّتِي تَجَمَّعْنَ فِيهِ

 قُلْتُ لَا أَهْتَدِي لِمَدْحِ إِمَامٍ                    كان جبريل خادماً لأبيه

چکیده سخن او چنین است از من نخواهید او را بستایم، مرا توان آن نیست تا از کسی که جبرئیل خدمتگزار آستان پدر اوست مدح گویم. (1) ۱ - کشف الغمة ١٥٨٫٣ )

قصیده ای به او منسوب است که در مرو چون چشمش به حضرت رضا افتاد، آن را سرود و گفت:

مُطَهَّرُونَ نَقِيَاتٌ ثِيَابُهُمْ                       تَجْرِي الصَّلَاةُ عَلَيْهِمْ أَيْنَمَا ذُكِرُوا

مَنْ لَمْ يَكُنْ عَلَوِيًّا حِينَ تَنْسِبُهُ           فَمَالَهُ في قديم الدَّهرِ مُفْتَخَرُ

عِلْمُ الْكِتَابِ وَ مَا جَاءَتْ بِهِ السُّوَرُ       فَأَنْتُمُ الْمَلَأُ الْأَعْلَى وَ عِنْدَكُمُ

امامان معصوم پاکیزگان و پاکدامنان هستند که هرگاه نامی از ایشان به میان آید بر آنان درود و تحیت فرستاده خواهد شد.

کسی که انتسابش به سلاله پاک علی نرسد در روزگاران دارای مجد و افتخار نیست.

براستی که شما در جایگاه بلندی قرار دارید و علم کتاب و مضامین سوره های قرآن نزد شماست. (2) - تذكرة الخواص ۳۲۱؛ الأئمة الاثنى عشر ۹۸ )