آگاهی امام به زبانهای مختلف
یکی دیگر از مظاهر شخصیت علمی امام رضا که شگفتی اطرافیان و شاهدان را همراه داشت آشنایی کامل حضرت ، به زبانهای مختلف بود. چنان که از بخش پیشین نیز آشکار گردید امام در مجامع علمی به هنگام مناظره و یا در نشستهای معمولی در پاسخگویی به اشخاصی که از بلاد دیگر حضور ایشان شرفیاب می شدند با زبان متداول و رسمی مخاطب با وی به گفت و گو می پرداختند.
امام علی بن موسى الرضا ، منادی توحید و امامت
اباصلت هروی میگوید:
امام رضا با مردم به زبان خودشان سخن میگفت به خدا سوگند که او فصیح ترین مردم و داناترین آنان به هر زبان و فرهنگی بود. (1) ١ - كَانَ الرِّضَا يُكَلِّمُ النَّاسَ بِلُغَاتِهِمْ وَكَانَ وَاللَّهِ أَفْصَحُ النَّاسِ وَأَعْلَمُهُمْ بِكُلِّ لِسَانٍ وَ لُغَةٍ. )
اباصلت همچنین میگوید
عرض کردم: ای فرزند رسول خدا من در شگفتم از این همه اشراف و تسلط شما به زبانهای گوناگون
امام فرمود:
من حجت خدا بر مردم هستم چگونه میشود خداوند فردی را حجت بر مردم قرار دهد، ولی او زبان آنان را درک نکند مگر سخن امیر مؤمنان علی به تو نرسیده است که فرمود:
به ما «فصل الخطاب» داده شده است و آن چیزی جز شناخت زبانها نیست. (2) - «فَقَالَ يَا أَبَا الصَّلْتِ أَنَا حَجَّةُ اللَّهُ عَلَى خَلْقِهِ وَ مَا كَانَ اللهُ لِيَتَّخِذَ حُجَّةٌ عَلَى قَوْمِ وَ هُوَ لَا يَعْرِفُ لُغَاتِهِمْ أَوَ مَا بَلَغَكَ قَوْلُ أَمِيرِ الْمُؤْمِنين : اوتِينَا فَصْلَ الْخِطَابِ. فَهَلْ فَضْلُ الْخِطَابِ إِلَّا مَعْرِفَةُ اللُّغَاتِ؟» (عيون اخبار الرضا (۲۷٫۲).