ویژگیهای مأمون

وی هفتمین خلیفه عباسی است و نسبت به برادرش و نیز در مقایسه با دیگر خلفای عباسی از ویژگیهایی برخوردار بوده است برای روشن شدن این مطلب دیدگاههای بسیاری را از نظرتان می گذرانیم

·       سیوطی در شرح حال او می نویسد:

مأمون، از نظر دوراندیشی اراده استوار بردباری ،دانش زیرکی، بزرگی، شجاعت و جوانمردی بر تمام خلفای عباسی برتری داشت. (2) ۲ - تاريخ الخلفاء ۳۰۶. )

·       احمد امین مصری مینویسد:

مأمون در عین حال که در مجالس عیش و نوش شرکت می جست به کتاب و فلسفه و بحث و جدل و مناظره علمی و مباحث فقهی و .... علاقه شدید داشت.» (3) - ضحى الاسلام ۱۱۷٫۳ )

ابن الندیم از مأمون با عنوان داناترین خلفاء به. فقه و کلام یاد می کند. (4) - أَعْلَمُ الْخُلَفَاءِ بِالْفِقْهِ وَ الكلام (فهرست ابن ندیم (۸۶). وی مردی زیرک بود و چهره ای بس پیچیده داشت. گاهی چونان دینداری دلسوز ظاهر می شد، مردم را به علت کوتاهی در امر اقامه نماز و فرو رفتن در لذات و پیروی از شهوات و ... نکوهش میکرد و آنان را از عذاب الهی میترساند. (5) ۵ - در نامه مفصلی به مردم بغداد در این باره سخن گفته است. (بحار الانوار (۲۱۳٫۴۹) و زمانی خودش در بزم عیش و نوش و مجلس لهو و لعب، شرکت می جست... (6) - ضحى الاسلام ۱۱۷٫۳ )

روزی ادعای تشیع میکرد و وجودش را لبریز از دوستی و عشق به علی نشان میداد(1) ۱ - در بحث دیانت مأمون گسترده بحث خواهد شد. )

و در فاصله اندکی نقاب از چهره برگرفته تا آنجا پیش رفت که حاضر نبود حتی از حجاج بن یوسف، آن عنصر تبهکار و جلاد، خرده گیرند. (2) ۲ - کامل ابن اثیر ۲۷۱٫۴؛ عصر المأمون ۳۶۹٫۱ )

 از آنجا که شناخت شرایط سیاسی عصر امام علی بن موسی ، پیوند تنگاتنگی با شناخت ویژگیهای حاکمان آن عصر دارد ناگزیر باید توجه بیشتری را در این باره معطوف داریم.