گونه های سفر
انگیزه های متفاوت سیر و سفر نوع سفر را مشخص میکند. یکی از انواع سفرهای سودمند از نظر اسلام سفر پر فیض زیارت است که در این نوشتار مورد بحث قرار میگیرد.
چنین سفری سیری معنوی و بیداری و توجه قلب به سوی خدای متعال است.(السَّفَرُ هُوَ تَوَجُهُ الْقَلْبِ إِلَى اللَّهِ) به همین جهت عنوان «عبادت» را نیز به خود میگیرد.(اصولاً برنامه های عبادی اسلام در حالی که مربوط به آخرت است زندگی دنیای انسان را نیز در بردارد و آدمی را به سعادت دو جهان نایل می گرداند.)
این گونه سفر ویژه پاکدلان شیفته راه حق است. آنان با هدف دست یافتن به دریای بیکران رحمت الهی در کنار بارگاه ملکوتی معصومان معبود خویش را یاد می کنند، زیرا روح مقدس معصوم وسیله و راهی برای ارتباط معنوی با خداوند متعال است و زائری که در چنین موقعیتی قرار میگیرد کلام خدا درباره اش صادق است که می فرماید: الا بذکر الله تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ . (بدانید که تنها با یاد خدا دلها آرام می گیرد. رعد (۱۳) آیه ۲۸)
چنین سفری هجرت است؛ نخست هجرتی درونی و آن دوری کردن از چیزهایی است که با ارزشهای اسلامی منافات دارد و پس از آن هجرت از مکانی به مکان دیگر و سیری جسمانی
در این سیر و سفر زائر ضمن مشاهده قداست و زیباییهای الهی با پیشوایان خود تجدید بیعت میکند و عهد میبندد که راهشان را ادامه دهد بدون شک چنین سفری بعد تربیتی و تهذیب نفس را نیز در بر داشته سجایای اخلاقی را در انسان تقویت می نماید و حال و هوایی روحانی و روح پرور در او به وجود می آورد.
از جمله سفرهای زیارتی - عبادی زیارت قبر مطهر هشتمین حجت خدا امام علی الرضا در سرزمین خراسان است زیارت بارگاهی که امام ها آن را باغی از باغهای بهشت معرفی کرده و درباره اش فرموده است: هِيَ وَ اللَّهِ رَوْضَةً مِنْ رِياضِ الْجَنَّةِ (عيون اخبار الرضا، ۶۲۹٫۲) ؛ به خدا سوگند که آن باغی از باغهای بهشت است.
نخستین شرط موفقیت در سفر زیارتی آشنا بودن زائر با فرهنگ زیارت و آمادگی برای یک سفر عبادی است بی شک زیارت با این آگاهی و دارا بودن شرطهای لازم، آثار تربیتی و کمالی را در بر دارد که اگر زائر عارف به حق امام بوده و به شؤون حیاتی و مقامات معنوی و موقعیت امام در پیشگاه الهی آگاه باشد و مراسم تشرف به حرم را بداند و هنگام حضور در برابر مرقد امام با خشوع قلب و خضوع تن با تحولی روحی و اخلاقی بایستد، زیارتش مورد قبول حضرت واقع خواهد شد زیرا یقین دارد که ائمه اطهار ما را می بینند و به سلام ما پاسخ میدهند و به رفتار و کردار ما آگاهی دارند.