مادر امام رضا
مادر ارجمند حضرت رضا بانویی از اهالی مغرب (اندلس سابق) به نام نجمه بود (نامهای دیگری نیز برای او ذکر کرده اند مانند تختم آروی سمانه و.... و او را بعد از ولادت حضرت رضا (ع) طاهره» می نامیدند و کنیه او ام النبین بود. (عیون اخبار الرضا، ج ۱، ص ۱۶ - اعيان الشيعه، ج ۲، ص ۱۳) ) که حمیده مادر امام کاظم (که او نیز از اهالی اندلس بود) با او آشنا شد و او را همسر فرزندش حضرت رضا نمود.
هنگامی که نجمه قبل از ازدواج با حضرت رضا به خانه امام کاظم الله راه یافت از محضر حمیده مادر امام کاظم ) اصول و کمالات اسلامی را آموخت نجمه از نظر عقل و هوشیاری و دین از بهترین بانوان بود به حضرت حمیده احترام شایان می کرد تا آنجا که حمیده به احترام او در کنار او نمی نشست و موازین ادب را به طور کامل رعایت میکرد حمیده میگوید: وقتی که نجمه به خانه ما راه یافت پیامبر را در عالم خواب دیدم به من فرمود: «ای حمیده نجمه را به پسرت موسی ببخش و همسر او کن)
فَإِنَّهُ سَيَلِدُ مِنْهَا خَيْرُ أَهْلِ الْأَرْضِ:
همانا بزودی بهترین فرد روی زمین از او متولد می شود.
من به این دستور عمل کردم و نجمه را همسر فرزندم امام كاظم الله نمودم از او حضرت رضا به دنیا آمد. (اعلام الوری، ص ۳۰۲)
در روایت آمده حمیده به پسرش امام رضاء فرمود: «پسرم! تکتم بانویی است که هرگز بانویی بهتر از آن را ندیده ام، آن را همسر تو نمودم و به تو نیکی به او را سفارش میکنم.» (عيون اخبار الرضا، ج ۱، ص ۱۴ و ۱۵ )
حضرت نجمه بقدری به عبادت و مناجات و ذکر خدا علاقه داشت که در آن مدتی که به حضرت رضا شیر می داد، به بستگان گفت: با یافتن دابه مرا کمک کنید از او سؤال شد مگر شیرت کم شده؟ در پاسخ گفت:
لا اكْذِبُ وَ اللَّهِ، مَا نَقَصَ الدَّرُّ، وَلَكِنْ عَلَيَّ وِرْدٌ مِنْ صَلاتِي وَ تَسْبِيحِي، وَقَدْ نَقَصَ مَنْذُ وَلَدْتُ.
سوگند به خدا دروغ نمیگویم شیرم کم نشده، ولی برای من ذکرهایی از نماز و تسبیح هست که از هنگام پرستاری و شیر دادن به این نوزاد، از آن عباداتم کاسته شده است.( عيون اخبار الرضا، ج ۱، ص 15 ) کمک می خواهم تا به عبادات و مناجات برسم.