کنیه امام رضا

کنیه اسمی است که به همراه کلماتی چون ابن اب ابو ابا ام اخ و اخت می آید. در میان عرب بر خلاف عجم که تنها یک نام و نام خانوادگی دارند چنین مرسوم است که فرد دارای یک اسم چند لقب و چند کنیه است. جدای از نام عرب لقب را بر مبنای صفت و خصلت برجسته ای که فرد دارا می باشد برای او به کار میبرد و کنیه را به خاطر دو مناسبت که یکی پدری که دارای فرزند پسری باشد نام پسر را به عنوان کنیه بر پدر میگذارند و دیگری به خاطر تعظیم و تجلیل از کسی که در خصلتی برجستگی دارد (۲) (معارف و معاریف، ج ۸، ص ۵۹۵)و به طور کل میتوان به نوعی کنیه را لقب دوم در نظر گرفت.

بنا بر روایات موثق امام کاظم له کنیه خویش را که ابالحسن» یا «ابو الحسن» بود، به فرزندشان امام رضا بخشیدند. از این رو کنینه امام رضا ابا الحسن (۳)(بعد از این که امام حسن مجتبی متولد شدند امام علی به دلیل نام اولین فرزندشان ابا الحسن کنیه گرفتند و بعد از امیر المؤمنین ، امام کاظم له به ابا الحسن اول و امام رضا به ابا الحسن ثانی و سرانجام امام هادی له را به سبب فرزندشان امام حسن عسکری ، ابا الحسن ثالث می خوانند.) می باشد. (۴)(عیون اخبار الرضا لله ، ج ۱، صص ۱۸ و ۱۹ ترجمه آیت الله آقا نجفی اصفهانی)

کنیه ابا الحسن يا ابوالحسن برای امام رضا به این منظور نیست که ایشان فرزندی به نام حسن داشتند بلکه بدین منظور است که ایشان پدر هر چه خوبی زیبایی و نیکویی بودند.

(صص593)

لقب امام رضا

لقب به عنوان اسم دوم فرد تلقی میگردد که معنی آن مدح و وصف و یا ذم فرد می باشد. (۵)(د معارف و معاریف، ج ۸، ص ۷۵۷) 

القاب شریف امام رضا له عبارتند از رضا صابر، فاضل، وفی ،رضی، راضی، صادق، صدیق شریف غريب الغربا، معين الضعفا، شمس الشموس، انيس النفوس، غرة العين المؤمنين، غيض الملحدين، كافي الخاق، رب السرير، سراج الله نور الهدى، السطان ابا الحسن، رحمة اللعالمين، شاه خراسان، ثامن الحجج، ثامن الائمه، عالم آل محمد .

(صص611)