انتقاد شدید امام رضا به برادرش زید
یکی از برادران حضرت رضا زید بود که به او «زیدالنار» می گفتند او بر اثر مقام پرستی امامت حضرت رضا را نپذیرفت و مردم را به سوی خود دعوت میکرد حضرت رضا سخنانی به او فرمود و بعد سوگند یاد کرد که دیگر با او سخن نگوید. (بحار، ج ۴۸، ص ۳۱۵ )
امام رضا در مقام انتقاد و نصیحت او فرمود:
گفتار نادانان اهل کوفه تو را نفریبد که گویند: «آتش دوزخ بر فرزندان فاطمه حرام است. بدان که این سخن مخصوص حسن و حسین است اگر تو گمان میکنی که با معصیت خدا وارد بهشت می شوی، و موسی بن جعفر نیز با اطاعت خدا، وارد بهشت میگردد، بنابراین تو در پیشگاه خدا گرامیتر از موسی بن جعفر هستی
وَاللَّهِ مَا يَنَالُ أَحَدٌ مَا عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ إِلَّا بِطَاعَتِهِ، وَ زَعَمْتَ أَنَّكَ تَنَالُهُ بِمَعْصِيَتِهِ، فَبِئْسَ مَا زَعَمْتَ:
سوگند به خدا هیچ کس به پاداشی که در پیشگاه خداست نمی رسد مگر به خاطر اطاعت از خدا و تو گمان میکنی که با معصیت خدا به آن پاداش میرسی تو بد گمان کنی.
زید گفت: «من برادر و پسر پدرت هستم.»
امام رضا فرمود تو مادام که از خدا اطاعت کردی برادر من هستی، حضرت نوح پیامبر در مورد پسر ناخلفش گفت:
رَبِّ إِنَّ ابْنِي مِنْ أَهْلِي وَ إِنَّ وَعْدَكَ الْحَقُّ وَ أَنْتَ أَحْكَمُ الْحَاكِمِينَ:
پروردگارا پسرم از خاندان من است پس او را از عذاب نجات بده و وعده تو در مورد نجات خاندانم حق است و تو از همه حکم کنندگان برتری
خداوند به او فرمود
إِنَّهُ لَيْسَ مِنْ أَهْلِكَ إِنَّهُ عَمَلٌ غَيْرُ صَالِحٍ:
او از اهل تو نیست او عمل غیر صالحی است.» (سوره هود، آیه ۴۵ و ۲۶ )
بنابراین خداوند پسر نوح ها را به خاطر گناهش از فرزند بودن نوح خارج ساخت. (عيون اخبار الرضا، ج ۲، ص ۲۳۴)