نام و كنيه و لقب على بن موسى الرضا
نام امام هشتم الله همانند نام جدش امیر المؤمنین ، «علی» است و همانگونه که در احوالات امیرالمؤمنین گذشت علی به معنای بلند مرتبه است و از نام خدای علی اعلی گرفته شده و دلالت بر علو مقام صاحب خود دارد و در تفسیر آية ﴿إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْراً فِي كِتَابِ اللَّهِ يَوْمَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ»(۱)( سوره توبة : ۳۶) آمده که مقصود از دوازده ماه دوازده امام هستند، و مقصود از منها اربعة حرم چهار امامی است که نام آنان علی است، مانند علی بن ابی طالب، علی بن الحسين علي بن موسى و على بن محمد الهادي .(۲)(جنات الخلود.)
القاب على بن موسی عبارتند از:
۱- رضا؛ ۲ - رضی و این دو دلالت بر خشنودی او از خداوند و خشنودی خداوند از او دارد و آن حضرت به خشنودی خود از خداوند افتخار می نمود؛ ۳-صابر -٤- وفي ٥ - قبله هفتم چرا که محل توجه مردم در روی زمین هفت نقطه است مکه، مدینه نجف، کربلا، کاظمین سامرا و مشهد الرضاء ٦- در کتب آسمانی ملقب به «هدانه»؛ یعنی دورمانده از وطن است.
کنیه آن حضرت ابوالحسن ثالث است و ابو الحسن» - مطلق - امیر المؤمنین الله است و ابوالحسن اول امام سجاد است و ابوالحسن ثانی امام کاظم است و ابوالحسن ثالث حضرت رضا است و بعضی گفته اند چون در یک زمان دو امام مکنای به ابوالحسن بوده اند یعنی امام کاظم و امام رضا ) امام کاظم را ابوالحسن ماضی و یا ابوالحسن اول و امام رضا را ابوالحسن ثانی می نامیده اند. علی بن یقطین میگوید هنگامی که موسی بن جعفر در
زندان بود به من نوشت: «أَنَّ فُلاناً ابني سَيِّدُ وُلْدِي وَ قَدْ نَحَلْتُهُ كُنْيَتِي» .(۳)(همان)
مرحوم صدوق در کتاب عیون از محمد بن ابی نصر بزنطی نقل نموده که گوید: به حضرت جواد گفتم عده ای از مخالفان شما (یعنی اهل سنت )می گویند: پدر شما را مأمون رضا نامیده است چرا که راضی شده او ولیعهد او باشد.»
امام جواد الله فرمود: «به خدا سوگند دروغ میگویند و گناه می کنند، چرا که پدرم را خداوند رضا نامیده از آن رو که او در آسمان. مرضی خدا بوده و در روی زمین نیز مرضی رسول خدا و ائمه بعد از او بوده است. »
بزنطی میگوید: گفتم: «مگر این نیست که همه پدران شما مرضی خدا و رسول او بوده اند؟ فرمود: «آری» گفتم: پس برای چه تنها پدر شما رضا نامیده شده است؟ فرمود: چون مخالف و موافق از او راضی بوده اند و هیچ کدام از ائمه چنین نبوده اند از این رو پدرم را رضا نامیده اند.(۱)(عيون اخبار الرضا عليه السلام: ۲ ٫ ۲۲، أنوار البهية : ١٠٤)