۱۱ - برقراری پیوند با خویشاوندان در هر سال از طریق کمک مالی

روى الوليد عن الرضاء : قال : قُلْتُ لَهُ : هَلْ عَلَى الرَّجُلِ فِي مَالِهِ شَيْءٌ سِوَى الزَّكَاةِ؟

قَالَ : نَعَمْ، أَيْنَ مَا قَالَ اللَّهُ وَ الَّذِينَ يَصِلُونَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَ يَخَافُونَ سُوءَ الْحِسَابِ ) . (۳) - بحار الانوار، جلد ۷۴، ص ۱۲۷ )

«ولید» از امام رضا پرسید آیا بر مردم چیزی در مالش غير از زكات (واجب) هست؟ حضرت فرمود: پس آنچه خدا در این آیه فرموده کجاست؟! (طرفداران حق) کسانی هستند که پیوندهایی را که خداوند امر به حفظ آن کرده برقرار می دارند، آنها از

پروردگارشان خشیت دارند و از بدی حساب در دادگاه قیامت می ترسند. (۱) 1 - سورة رعد ٫ آيه ۲۱ )

برقراری پیوند با خویشاوندان مخصوصاً آنها که حق بیشتری بر ما دارند مصداق يَصِلُونَ مَا أَمَرَ اللَّهِ بِهِ أَنْ يُوصِلَ» است و قطع پیوند با آنها قطع ما امر الله به آن یوصل» است. زیرا خداوند پیوسته ما را به حفظ و تقویت رابطه با آنها توصیه فرموده است.

قال على بن موسى الرضاء : إِنَّ صَاحِبَ النَّعْمَةِ عَلَى خَطَرٍ، إِنَّهُ يَجِبُ عَلَيْهِ حُقُوقُ اللَّهِ فِيهَا وَ اللَّهِ إِنَّهُ لِيَكُونَ عَلَى النَّعَمِ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ، فَمَا أَزَالَ مِنْهَا عَلَى وَجْلٍ، وَحَرَّكَ يَدَهُ ، حَتَّى أُخْرِجَ مِنَ الْحُقُوقِ الَّتِي تَجِبُ لِلَّهِ عَلَى فِيهَا، قُلْتُ : جُعِلْتُ فِدَاكَ أنتَ في قَدْرِكَ تَخَافُ هَذَا؟ قَالَ : نَعَمْ فَأَحْمَدُ رَبِّي عَلَى مَا مَنَّ بِهِ عَلَى.(2) - بحار الانوار، جلد ۴۹ ، ص ۱۰۵ )

امام رضا فرمود : کسی که ثروتمند است پیوسته خطر او را تهدید میکند و حقوق خدا بر او واجب است. قسم به خداوند باری تعالی مرا نعمتهایی داده پیوسته از جانب آنها بیمناکم در این هنگام امام دست مبارک خود را حرکت داد و افزود: تا وقتی حقوقی را که خدا واجب کرده خارج کنم راوی گوید پرسیدم فدایت شوم ای امام شما با این مقامی که دارید باز میترسید؟ فرمود ،آری خدا را ستایش میکنم بر این احساس مسئولیتی که به من ارزانی داشته است.

عن ابن ابي نصر قال : قرأت في كتاب ابى الحسن الرضا الى ابی جعفر : يا اَبا جَعْفَر!

بَلَغَني ان الموالى إِذَا رَكِبْتَ اَخْرَجُوكَ مِنَ الْبَابِ الصَّغِيرِ فَإِنَّمَا ذلك من بخل منهم لِئَلَّا يَنَالَ مِنْكَ أَحَدٌ خَيْراً وَ أَسْأَلُكَ بِحَقَى عَلَيْكَ لا يَكُنَّ مَدْخَلَكَ وَ مَخْرَجَكَ إِلَّا مِنَ الْبَابِ الْكَبِيرِ، فَإِذَا رَكِبْتَ فَلْيَكُن مَعَكَ ذَهَبٌ وَ فِضَّةٌ ثُمَّ لَا يَسْأَلُكَ أَحَدٌ شَيْئاً إِلَّا أَعْطَيْتَهُ ، وَ مَنْ سَأَلَكَ مِنْ عَمُومَتِكَ أَنْ تَبَرَّهُ فلا تعطه أقل من خمسين دينارا و الكثير اليك وَ مَنْ سَأَلَكَ مِنْ عَمَاتِكَ فَلَا تُطِعْها اقل من خمسة و عشرين دينارا، و الكثير اليك، إِنِّي إِنَّمَا أُريدُ بِذلِكَ أَنْ يَرْفَعَكَ اللَّهِ ، فَأَنْفِقُ وَ لَا تَخْشَ مِنْ ذِي الْعَرْشِ اقتارا»(3) - فروع کافی، جلد ۴، ص ۴۳ )

صدوق در کتاب عیون اخبار الرضا از احمد بن محمد بزنطی روایت میکند که گفت من آن نامه ای را که حضرت علی بن موسی الرضا به فرزند بزرگوارش امام محمد تقی نوشته بود خواندم در آن نامه نوشته بود ای ابو جعفر به من خبر رسیده در موقعی که تو میخواهی از منزل خارج شوی غلامانت به جهت آن بخلی که دارند تو را از باب صغیر بیرون میبرند که خیر تو به کسی نرسد تو را به آن حقی که من به گردن تو دارم قسم میدهم که از باب كبير اياب و ذهاب کنی هر وقت سوار میشوی درهم و دینار با خود بردار که هر کسی از تو چیزی بخواهد به او عطا کنی.

اگر عموهایت چیزی از تو بخواهند کمتر از پنجاه اشرفی به آنان عطا نکنی اگر عمه هایت چیزی از تو تقاضا کنند کمتر از بیست و پنج اشرفی به ایشان نبخشی، چنانچه بخواهی از این مبلغ به ایشان عطا نمایی مختاری اگر این بذل و بخششها را بکنی خدای توانا تو را بر می گزیند و مقام تو را بالا خواهد برد پس جا دارد که همه وقت انفاق کنی و از تهیدست شدن باکی نداشته باشی