مناظرات امام رضا علیه السلام
از عالم آل محمد مناظرات فراوانی نقل شده است، در این قسمت گزارشی از این مناظرات را تقدیم می کنیم
از حسن بن محمد نوفلی هاشمی نقل شده است که می گوید: مأمون علمای ادیان و بزرگان دین و مذاهب مختلف را جمع کرد و پس از خوش آمدگویی به آنان چنین گفت: شما را برای امر خیری فراخواندم مایلم با پسر عمویم که از مدینه به اینجا آمده است مناظره کنید. فردا اول وقت بیایید و کسی از این دستور سرپیچی نکند آنان اطاعت کردند و گفتند: آن شاء الله اول وقت در اینجا حاضر خواهیم شد.
فردا صبح مأمون، یاسر را به دنبال حضرت فرستاد . یاسر به امام گفت: مأمون می گوید که می خواهم شما در این جلسه شرکت کنید." حسن بن محمد نوفلی ظاهرا از این مسأله ترسی داشت. امام رضا السلام به او رو کردند و فرمودند: «نوفلی تو عراقی هستی و عراقی ها طبع ظریف و نکته سنجی دارند؛ نظرت درباره برگزاری این گردهمایی علمای ادیان و اهل شرک توسط مأمون چیست؟ نوفلی گفت می خواهد شما را بیازماید و کار نامطمئن و خطرناکی کرده است. حضرت فرمودند: چطور؟ گفت: متکلمان و اهل بدعت مثل علما نیستند چون عالم مطالب درست و صحیح را انکار نمی کند ولی آنها همه اهل انکار و مغالطه اند. اگر با در نظر گرفتن وحدانیت خدا با آنان بحث کنید خواهند گفت: وحدانیتش را ثابت کن و اگر بگویید محمد رسول خداست می گویند: رسالتش را ثابت کن. سپس مغالطه میکنند و باعث میشوند خود شخص، دلیل خود را باطل کند و دست از حرف خویش بردارد. سپس گفت: "قربانت گردم از آنان برحذر باشید و مواظب خودتان باشید. حضرت تبسمی فرمودند و گفتند: ای نوفلی آیا میترسی آنان ادله مرا باطل کنند و مجابم کنند؟ نوفلی گفت به خدا درباره شما ترسی ندارم و امید دارم خداوند شما را بر آنان پیروز کند. سپس حضرت فرمودند: ای نوفلی میخواهی بدانی چه زمانی مأمون پشیمان خواهد شد؟ گفت: «بله» حضرت فرمودند: «زمانی که با اهل تورات با توراتشان و با اهل انجیل با انجیلشان و با اهل زبور با زبورشان و با صابئین به زبان عبری و با زرتشتیان به فارسی و با رومیان به رومی و با هر فرقه ای از علما به زبان خودشان صحبت کنم، آن گاه که همه را مجاب سازم و در بحث بر همگی پیروز شوم و همه آنان سخنان مرا بپذیرند مأمون خواهد دانست آنچه در صددش میباشد شایسته او نیست. در این موقع است که مأمون پشیمان خواهد شد و لا حول و لا قوه الا بالله العلى العظيم (همان، ص ۳۱۵)
امام پس از این که وضو ساختند و مقداری سویق نوشیدنی یا آش يا حلیم میل فرمودند به جایگاه مناظره رفتند مامون آن حضرت را به جائلیق ( کاتولیک) بزرگ مسیحیان معرفی کرد و خواست که با امام رضا السلام بحث و انصاف را رعایت کند.