معارف دينی در کلام امام رضا (عليه السلام) > اعتقادات > نبوت > پيامبران و انبيای قبل از رسول خدا صلی الله > ابراهيم (عليه السلام)
معارف دينی در کلام امام رضا (عليه السلام) > اعتقادات > نبوت > پيامبران و انبيای قبل از رسول خدا صلی الله > اسماعيل (عليه السلام)
معارف دينی در کلام امام رضا (عليه السلام) > اعتقادات > امامت > امامان معصوم > امام حسين (عليه السلام)
معارف دينی در کلام امام رضا (عليه السلام) > قرآن > تفسير آيات و سُوَر > تفسير آيه 107 سوره صافات

فضل بن شاذان می‌گويد: از حضرت رضا عليه السّلام شنيدم که می‌فرمود: وقتی که خداوند تبارک و تعالی به حضرت ابراهيم عليه السّلام دستور داد به جای فرزندش اسماعيل، گوسفندی را که خداوند فرستاده بود قربانی کند، حضرت ابراهيم عليه السّلام در دل آرزو کرد که ای کاش فرزندش اسماعيل عليهما السّلام را به دست خود قربانی می‌کرد و دستور ذبح گوسفند به جای فرزندش به او داده نشده بود، تا با اين کار، احساس پدری را که عزيزترين فرزندش را به دست خود قربانی می‌کند، داشته باشد و شايسته بالاترين درجات ثواب صبر بر مصائب شود. خداوند عزّوجلّ به او وحی فرمود که: ای ابراهيم! محبوب ترين خلق من، نزد تو کيست؟ ابراهيم عليه السّلام گفت: خدايا! مخلوقی خلق نکرده ای که از حبيب تو محمّد صلّی الله عليه و آله نزد من محبوبتر باشد. خداوند به او وحی فرمود که: ای ابراهيم! آيا او را بيشتر دوست داری يا خودت را؟ او گفت: البته که او را بيشتر از خودم دوست دارم. خداوند فرمود: آيا فرزند او را بيشتر دوست داری يا فرزند خودت را؟ ابراهيم عليه السّلام گفت: بلکه فرزند او را بيشتر دوست دارم. خداوند فرمود: آيا قربانی کردن فرزند او از روی ظلم، به دست دشمنانش دل تو را بيشتر به درد می‌آورد يا قربانی کردن فرزندت به دست خودت برای اطاعت از فرمان من؟ ابراهيم عليه السّلام گفت: پروردگارا! بلکه قربانی کردن فرزند او به دست دشمنانش دل مرا بيشتر به درد می‌آورد. خداوند فرمود: ای ابراهيم! گروهی که خود را از امت محمّد صلّی الله عليه و آله می‌دانند، فرزندش حسين را از روی ظلم و دشمنی، مانند گوسفند سر می‌برند و با اين کار مستوجب خشم من خواهند شد. ابراهيم عليه السّلام به خاطر اين مطلب جزع و فزع کرد و دلش به درد آمد و گريه کرد. خداوند عزّوجلّ هم به او چنين وحی فرمود: ای ابراهيم! به خاطر اين ناراحتی تو برای کشته شدن حسين، ناراحتی و اندوه تو را در صورتی که اسماعيل را قربانی می‌کردی، پذيرفتم، و بالاترين درجات ثواب صبر در مصائب را به تو خواهم داد. و خداوند می‌فرمايد: (قربانی بزرگی را جايگزين او کرديم). (سوره مبارکه صافات، آيه 107) و لا حول و لا قوّه إلّا بالله العلیّ العظيم.

فضل بن شاذان می‌گويد: از حضرت رضا عليه السّلام شنيدم که می‌فرمود: وقتی که خداوند تبارک و تعالی به حضرت ابراهيم عليه السّلام دستور داد به جای فرزندش اسماعيل، گوسفندی را که خداوند فرستاده بود قربانی کند، حضرت ابراهيم عليه السّلام در دل آرزو کرد که ای کاش فرزندش اسماعيل عليهما السّلام را به دست خود قربانی می‌کرد و دستور ذبح گوسفند به جای فرزندش به او داده نشده بود، تا با اين کار، احساس پدری را که عزيزترين فرزندش را به دست خود قربانی می‌کند، داشته باشد و شايسته بالاترين درجات ثواب صبر بر مصائب شود. خداوند عزّوجلّ به او وحی فرمود که: ای ابراهيم! محبوب ترين خلق من، نزد تو کيست؟ ابراهيم عليه السّلام گفت: خدايا! مخلوقی خلق نکرده ای که از حبيب تو محمّد صلّی الله عليه و آله نزد من محبوبتر باشد. خداوند به او وحی فرمود که: ای ابراهيم! آيا او را بيشتر دوست داری يا خودت را؟ او گفت: البته که او را بيشتر از خودم دوست دارم. خداوند فرمود: آيا فرزند او را بيشتر دوست داری يا فرزند خودت را؟ ابراهيم عليه السّلام گفت: بلکه فرزند او را بيشتر دوست دارم. خداوند فرمود: آيا قربانی کردن فرزند او از روی ظلم، به دست دشمنانش دل تو را بيشتر به درد می‌آورد يا قربانی کردن فرزندت به دست خودت برای اطاعت از فرمان من؟ ابراهيم عليه السّلام گفت: پروردگارا! بلکه قربانی کردن فرزند او به دست دشمنانش دل مرا بيشتر به درد می‌آورد. خداوند فرمود: ای ابراهيم! گروهی که خود را از امت محمّد صلّی الله عليه و آله می‌دانند، فرزندش حسين را از روی ظلم و دشمنی، مانند گوسفند سر می‌برند و با اين کار مستوجب خشم من خواهند شد. ابراهيم عليه السّلام به خاطر اين مطلب جزع و فزع کرد و دلش به درد آمد و گريه کرد. خداوند عزّوجلّ هم به او چنين وحی فرمود: ای ابراهيم! به خاطر اين ناراحتی تو برای کشته شدن حسين، ناراحتی و اندوه تو را در صورتی که اسماعيل را قربانی می‌کردی، پذيرفتم، و بالاترين درجات ثواب صبر در مصائب را به تو خواهم داد. و خداوند می‌فرمايد: (قربانی بزرگی را جايگزين او کرديم). (سوره مبارکه صافات، آيه 107) و لا حول و لا قوّه إلّا بالله العلیّ العظيم.

حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَاحِدِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عُبْدُوسٍ النَّیْسَابُورِیُّ الْعَطَّارُ بِنَیْسَابُورَ فِی شَعْبَانَ سَنَةَ اثْنَتَیْنِ وَ خَمْسِينَ وَ ثَلَاثِمِائَةٍ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ قُتَیْبَةَ النَّیْسَابُورِیُّ عَنِ الْفَضْلِ بْنِ شَاذَانَ قَالَ سَمِعْتُ الرِّضَا ع یَقُولُ‏ لَمَّا أَمَرَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی إِبْرَاهِيمَ ع أَنْ یَذْبَحَ مَکَانَ ابْنِهِ إِسْمَاعِيلَ الْکَبْشَ الَّذِی أَنْزَلَهُ عَلَیْهِ تَمَنَّی إِبْرَاهِيمُ ع أَنْ یَکُونَ یَذْبَحُ ابْنَهُ إِسْمَاعِيلَ ع بِیَدِهِ وَ أَنَّهُ لَمْ یُؤْمَرْ بِذَبْحِ الْکَبْشِ مَکَانَهُ لِیَرْجِعَ إِلَی قَلْبِهِ مَا یَرْجِعُ إِلَی قَلْبِ الْوَالِدِ الَّذِی یَذْبَحُ أَعَزَّ وُلْدِهِ بِیَدِهِ فَیَسْتَحِقَّ بِذَلِکَ أَرْفَعَ دَرَجَاتِ أَهْلِ الثَّوَابِ عَلَی الْمَصَائِبِ فَأَوْحَی اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَیْهِ یَا إِبْرَاهِيمُ مَنْ أَحَبُّ خَلْقِی إِلَیْکَ فَقَالَ یَا رَبِّ مَا خَلَقْتَ خَلْقاً هُوَ أَحَبُّ إِلَیَّ مِنْ حَبِيبِکَ مُحَمَّدٍ ص فَأَوْحَی اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَیْهِ یَا إِبْرَاهِيمُ أَ فَهُوَ أَحَبُّ إِلَیْکَ أَوْ نَفْسُکَ قَالَ بَلْ هُوَ أَحَبُّ إِلَیَّ مِنْ نَفْسِی قَالَ فَوَلَدُهُ أَحَبُّ إِلَیْکَ أَوْ وَلَدُکَ قَالَ بَلْ وَلَدُهُ قَالَ فَذَبْحُ وَلَدِهِ ظُلْماً عَلَی أَعْدَائِهِ أَوجَعُ لِقَلْبِکَ أَوْ ذَبْحُ وَلَدِکَ بِیَدِکَ فِی طَاعَتِی قَالَ یَا رَبِّ بَلْ ذَبْحُهُ عَلَی أَیْدِی أَعْدَائِهِ أَوْجَعُ لِقَلْبِی قَالَ یَا إِبْرَاهِيمُ فَإِنَّ طَائِفَةً تَزْعُمُ أَنَّهَا مِنْ أُمَّةِ مُحَمَّدٍ ص سَتَقْتُلُ الْحُسَیْنَ ع ابْنَهُ مِنْ بَعْدِهِ ظُلْماً وَ عُدْوَاناً کَمَا یُذْبَحُ الْکَبْشُ فَیَسْتَوْجِبُونَ بِذَلِکَ سَخَطِی فَجَزِعَ إِبْرَاهِيمُ ع لِذَلِکَ وَ تَوَجَّعَ قَلْبُهُ وَ أَقْبَلَ یَبْکِی فَأَوْحَی اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَیْهِ یَا إِبْرَاهِيمُ قَدْ فَدَیْتُ جَزَعَکَ عَلَی ابْنِکَ إِسْمَاعِيلَ لَوْ ذَبَحْتَهُ بِیَدِکَ بِجَزَعِکَ عَلَی الْحُسَیْنِ ع وَ قَتْلِهِ وَ أَوْجَبْتُ لَکَ أَرْفَعَ دَرَجَاتِ أَهْلِ الثَّوَابِ عَلَی الْمَصَائِبِ فَذَلِکَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ‏ وَ فَدَیْناهُ بِذِبْحٍ عَظِيمٍ‏ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ‏ الْعَلِیِّ الْعَظِيمِ‏

نوجوان ، جوان ، میانسال ، کارشناسان و صاحبنظران

سخنرانی ، کتاب داستان كوتاه ، کتاب معارفی