۱ - تمکین پشتیبانی و دلجویی از شوهر

تأثیر و قدرت عشق و محبت در روابط بین زن و شوهر از هر عامل دیگری مؤثرتر است زیرا زندگی بدون عشق سرانجام به سردی و خستگی گراییده زمینه نامساعدی را برای رشد کجرویهای اخلاقی فراهم می آورد زنی که وظایف خود را با شوق و عشق انجام دهد. کارهایش هر چند که سخت و دشوار باشد در نظر او جنبه بازی و تفریح پیدا میکند. ستاره اقبال و موفقیت در طالع کسی طلوع میکند که به کارش عشق و علاقه داشته باشد. شوهرانی که زنانی مهربان دارند در کار و اجتماع شانس موفقیت بیشتری نصیبشان میشود. بدون شک این زنان نیز پاداش کار خود را دریافت خواهند نمود.

قَالَ عَلِيُّ بْنُ مُوسَى الرّضا :

وَاعْلَمْ : أَنَّ النِّسَاءَ شَتَّى : وَمِنْهُمُ الْغَنِيمَةُ وَ الْعَزَامَةُ وَهِيَ الْمُتَحَبِّبَةُ لِزَوْجِهَا وَالْعَاشِقَةُ لَهُ) (1) ۱ - مستدرک الوسائل، جلد ۲، ص ۵۳۲ )

امام رضا فرمود :

بدان زنان چند دسته اند. بعضی زنها برای شوهرانشان بهترین غنیمت هستند. زنانی که به شوهرانشان اظهار عشق و محبت میکنند.

مؤمن کسی بود که زصدق و ره عمل *** جز راه حق نپوید و فکر جزا کند

گردد به دور شمع رخ دوست، بی درنگ *** پروانه سان بسوزد و خود را فدا کند

به زنان باید هشدار داد در هنگامی میتوانید به عشق و صفای خانواده بیفزایید که اصول زیر را رعایت نمایید

۱ - خود را ملزم کنید تحت امکانات شرعی در حوزه خانوادگی مرد را از هر جهت تأمین کنید و در مقابل تمایلات طبیعی او تسلیم شوید تا در حصار عفت خانوادگی، محیط اجتماعی از نظر اخلاق و عفت عمومی محفوظ بماند و مرد به چشم چرانی و هوسبازی آلوده نشود.

۲ - همیشه با کلماتی محبت آمیز عشق و محبت خود را به شوهر اظهار دارید. هیچ مصیبتی زیان بارتر از آن نیست که ما چنین موضوعی را که در واقع پرارزش ترین هدیه زندگی» است، به قدری ساده فرض کنیم که کوچکترین توجهی به آن نشان ندهیم تا اینکه آن نعمت از چنگمان به در رود و دیگر قابل حصول نباشد.

بر هر زنی لازم است در مورد عشق و محبت نسبت به شوهر بی تفاوت نباشد، زیرا «دل مرد وحشی و رمنده است هر کس آن را رام کند (آن) دل مجذوب او گردد.»(2) –قُلُوبُ الرِّجَالِ وَحْشِيَةٌ ، فَمَنْ تَأَلَّفَهَا اقْبَلَتْ عَليه ، (نهج البلاغه ، حکمت (۵۰)

دل مردان رمنده چون آهوست *** هر که رامش کند جهان با اوست

3- بکوشید با پیدا کردن رگ خواب شوهر استعداد و لیاقت کار او را ظاهر سازید.

۴ - در برابر ناملایمات خونسرد و بردبار باشید کمبودها و نارسایی ها را تحمل کرده با خونسردی و ملاطفت در صدد جبران آن برآیید.

 ۵ - با گذشت و بلند همت باشید فکر انتقام را از خود دور کنید. هرگز در برابر وظیفه ناشناسی یا رفتار نامناسب شوهر رفتار مقابله به مثلی نداشته باشید.

6- کوشش کنید مشکلات شوهر را با حسن تفاهم درک کنید

7- هرگز شوهرتان را با کسی مقایسه نکنید.

8- در برخی موارد اگر دیدید شوهرتان سر مسائل جزئی بهانه گیری میکند درباره کج خلقی او داوری سطحی نکنید و بدانید جز فرد احمق کسی بر سر هیچ و پوچ دعوا نمیکند حتی کودکان هم چنین نمیکنند پس جوش و خروش به راه نیندازید و مسلم بدانید که در پشت پرده اسراری است. سعی کنید آن اسرار را کشف کنید و در حل آن بکوشید. (۱) ۱ - به کتاب «اسرار مگو» نوشته مؤلف مراجعه کنید. )

9- موقع شناس باشید هر مسأله ای را در وقت و جای مناسب خود مطرح کنید. مثلی است که میگویند از یک غیرتمندی بی موقع ممکن است صد بی غیرتی پدید آید. در روابط زناشویی نیز ممکن است از یک حجب و شرم بی موقع صدمات غیر قابل جبرانی برای مرد به وجود آید.

۱۰ - پیوسته با فراهم آوردن جاذبه های گوناگون همچون : تهیه غذاهای مطبوع و متنوع تروتازه نگهداشتن روابط همسری (...) مقدمات دلگرمی خانوادگی و جذب شوهر را فراهم آورید. اگر نتوانید دلبستگیهای نوی برای شوهر پدید آورید خاموشی بر خانواده پرده می افکند. متأسفانه بسیاری از زن و شوهرها پس از چند سال زندگی، روابطشان به مرحله ای از سکوت و سکون میرسد که در آن همه چیز از گردش باز می ماند و این عامل زمینه نامساعدی را برای ایجاد اختلافات و کشمکشها که پایانی رقت بار دارد هموار می نماید.

برتراند راسل در کتاب زناشویی و اخلاق می نویسد :

کسانی که هرگز از وحدت صمیمانه و عمق رفاقت پرشور یک عشق طرفینی بویی نبرده اند در حقیقت شیرینی جنبه های زندگی را نچشیده اند و بی آنکه خود بدانند. محرومیت از آن عواطف آنان را به سوی قساوت حسادت و زورگویی سوق می دهد.

166

7- وفاداری در زندگی

در کلام امام هشتم همه آراستگیهای اخلاقی زن در اصول وفاداری او نسبت به شوهر و فرزندانش متمرکز میشود. آن حضرت در بیانی جامع چنین فرموده است:

مَا أَفَادَ عَبْدٌ فَائِدَةً خَيْراً مِنْ زَوْجَةٍ صَالِحَةٍ إِذَا رَاهَا سَرَّتْهُ وَإِذَا غَابَ عَنْهَا حَفَظَتْهُ فِي نَفْسِهَا وَ ماله.(1) - وسائل الشيعه، جلد ۱۴ ، ص ۲۲ )

بزرگترین موهبتی که نصیب بنده خدا میگردد این است که همسر شایسته ای داشته باشد که هرگاه مرد او را ببیند شاد شود و آن) (زن) در غیاب شوهر حافظ عفت خویش و اموال وی باشد (خود را از خیانت در پیمان زناشویی و خیانت در اموال شوهرش حفظ کند).

عن أبي الحسن الرضاء قال : قال امير المؤمنين الله : خَيْرُ نِسَائِكُمُ الْخَمْسُ. قيل: يا امير المؤمنين وَ مَا الْخَمْسُ !

قال : الْهَيِّنَةُ ، اللَّيْنَةُ ، الْمُوَانِيَةُ الَّتِي إِذا غَضَبَ زَوْجُهَا لَمْ تَكْتَحِلْ بِغَمْضٍ، حَتَّى يَرْضِيَ وَإِذَا غَابَ عَنْهَا زَوْجُهَا حَفَظَتْهُ فِي غَيْبَتِهِ ، فَتِلْكَ عَامِلٌ مِنْ عُمَالِ اللَّهِ وَ عَامِلُ اللَّهِ لَا يَحْيِبُ.(2) - مسند الامامام الرضا، جلد ۲، ص ۲۵۵ - کافی، جلد ۵ ، ص ۳۲۴ )

امام رضا روایت کرده که حضرت علی فرمود :

«بهترین زنان شما آن زنی است که خوش اخلاق و بردبار باشد. هرگاه شوهرش بر وی خشمگین شود با نظر غضب به شوهرش نگاه نکند تا هنگامی که از وی خشنود گردد و هرگاه شوهرش از وی غایب شد حقوق شوهری را حفظ کند. اینچنین زن از کارگزاران الهی است و عاملان خداوند از رحمت او ناامید نیستند.»

در دو حدیث مذکور امام رضا مسؤولیتها و تکالیف بزرگ زن را در رعایت اصول وفاداری او نسبت به زندگی مشترک بیان فرموده است که میتوان اهم آنها را در ۱۰ مورد خلاصه کرد :

۱ - تربیت فرزند

2- دوستی و محبت

3- راز پوشی

۴ - عفت و ادب

۵ - پوشاندن اندامی که برای شوهر سزاوار است در نزد نامحرمان

۶- مکتوم نساختن و مخفی نکردن آنچه برای شوهر با اهمیت است

7- آرایش و خودنمایی در برابر شوهر

8- تسلیم شدن در برابر خواسته های مشروع شوهر و پاسخ به آنها

۹ - نگهداری اموال شوهر و حفظ آبروی او

۱۰ - سعی و جدیت در حفظ طراوت زیبایی و جذابیت خود

179