مدیریت غير متخصص

(ناواردان کم فهمان)

امام رضا

 .... البرائة مِمَّنْ نَفَى الأَخيار... و أوى الطَّرَدَاءَ اللُّعَناء...وَاسْتَعْمَلَ السُّفَها .... (عیون اخبار الرضا، ج ۲، ص ۱۲۶؛ الحياة، ج ۳، ص ۱۶۰ و ج ۴، ص ۳۲۵.)

جزء اسلام خالص است بیزار بودن از کسانی که نیکان را تبعید کردند و آنان را که پیامبر رانده و لعنت کرده بود در مرکز اسلامی پناه دادند و کم خردان و بی تشخیصان را به کارها گماردند.

این سخن بخشی از نامه ای است که امام رضا به    نوشتند درباره تبیین اسلام خالص و کلیات دین. در این نامه که به درخواست مأمون نگاشته شده، کلیات اصول و فروع دین بیان شده است. 

از محورهای اصلی که در این نامه بر آن تکیه شده که جزء اسلام ناب و دین خالص است، چند برائت بیزاری جویی، طرد و جبهه گیری و چند ولایت پذیرفتن و اطاعت و همکاری است. برائت از گروههایی از جمله برائت از کسانی که نیکان را از مراکز کشور اسلامی دور ساختند و طرد شدگان دور از خدا را در کادر حاکمیت جای دادند و اموال را میان اغنیا به گردش گذاشتند و سفیهان و نادانان و بی تشخیصان را در پستهای مملکت به کار گماردند و.....

امام در این فراز بلند محورهای اصولی در مسائل اجتماعی را مطرح میکند که رعایت آنها کار مردم و جامعه را سامان میبخشد و حاکمیت را استوار می سازد؛ و نادیده گرفتن آنها تزلزل نابسامانی و سقوط هر امت و حکومتی را موجب می گردد.

در اینجا جمله: «وَاسْتَعْمَلَ السُّفهاء كم خردان و بی تشخیصان، مورد گفتگو است که مسئله مهم ضرورت هوشیاری و بینایی تخصص و وارد بودن در برنامه ریزیهای اقتصادی - اجتماعی را مطرح کرده است.

امام رضا الله نابسامانی بی عدالتی تبعیض، فقر، محرومیت و مشکلات آن دوره از تاریخ اسلام و حاکمیت اسلامی را به عللی نسبت میدهد که از آن جمله به کار گماردن جاهلان و ناآگاهان و غیر متخصصان است. چون مدیریت بخشهای مهم جامعه به دست سفیهان سپرده شده بود، موجب عقب ماندگی و بینوایی و فساد اجتماعی گردید.