.

. شخصیت همسر امام

امام رضا با چه کس یا کسانی ازدواج کردند؟

از بانو سبیکه به عنوان همسر امام رضا یاد میکنند. او را دره نیز گفته اند؛ اما امام او را خیزران نامیدند سبیکه از کنیزان منسوب به نوب و مریس از نواحی مصر است؛ از این رو به سبیکه نوبیه و مرسیه شهرت دارد. در متون تاریخی سبیکه را از خاندان ماریه قبطیه همسر پیامبراکرم می شمارند که او نیز مصری بود(2. کافی، ج ۱، ص ۴۹۲؛ الإرشاد، ج ۲، ص ۲۷۳) برای سبیکه نامهای دیگری همچون سکینه خورنال(3. ابن ابي الثلج، تاریخ الائمة (مجموعة نفيسه)، ص ۲۵)  ریحانه و کنیه ام الحسن ذکر کرده اند.(4. دلائل الامامة، ص ۲۰۸؛ المناقب، ج ۴، ص ۳۷۹) ناگفته نماند که سبیکه مادر امام محمد جواد بود.

 همچنین مأمون عباسی در سال پایانی عمر امام رضا، دخترش ام حبیبه (حبیب) را به ازدواج حضرت درآورد(5. عيون أخبار الرضا، ج ۲، ص ۳۴۵؛ كشف الغمة، ج ۲، ص۳۳۲) بنابر نقل یعقوبی، مأمون می گفت: من دوست دارم جد مردی باشم که پیامبر خدا و علی بن ابی طالب پدران او باشند. لیکن ام حبیبه از آن حضرت فرزندی نداشت.(6. ترجمه تاریخ یعقوبی، ج ۲، ص ۴۷۳)

ص42