از یادگیری علم و دانش خجالت نکشید
امام رضا فرمود: پدرم امام موسی بن جعفر برایم تعریف کرد و گفت: از امام علی نقل شده که فرمود:
پنج خصلت است که اگر شما داخل آن شوید و آن را رعایت کنید قدرت و توانایی بی نظیری به دست می آورید
اول بنده از هیچ کس و هیچ چیز نترسد مگر از گناه و معصیت خودش».
دوم به کسی امیدوار نباشد مگر به پروردگار خود
سوم: کسی که چیزی را نمیداند از سؤال کردن درباره آن موضوع خجالت نکشد و اگر در مورد مسأله ای از او سؤال شد، چنان چه پاسخ آن را نمی داند بگوید خدا و رسول خدا داناتر است و از این که بگوید نمیدانم خجالت نکشد.
چهارم: «از تحصیل کردن و یادگیری آن چه نمی داند، شرم نکند.
پنجم در زندگی صبر و شکیبایی پیشه کند؛ زیرا رابطه صبر با ایمان مثل رابطه سر با بدن است؛ پس ایمان ندارد کسی که صبر ندارد. (2) . صحيفه الرضا، حدیث ۱۷۷ ؛ عيون الاخبار، ج ۲، ص ۴۴ . )
امام علی بن موسی الرضا بر حسب چندین روایت فرموده است
طَلَبُ الْعِلْمِ فَرِيضَةٌ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ».
کسب علم و دانش بر هر فرد مسلمانی لازم و ضروری است. (1) ا. بحار، ج ۱، ص ۱۷۱ ؛ مسند الرضا ل ، ج ۱، ص ۷. )
وَ الْأَدَبُ كُلْفَةٌ، فَمَنْ تَكَلَّفَ الْأَدَبَ قَدَرَ عَلَيْهِ».
ادب و تربیت صحیح - و کسب علم دانش و تجربه - با مشقت و سختی به دست می آید هر کس در راه فرا گرفتن علم و ادب زحمت بکشد به دانش و ادب دست یافته مؤدب و با تربیت میشود. (2) بحار، ج ۷۵ ، ص ۳۵۵ و ۳۴۲ ؛ مسند الرضا ل ، ج ۱، ص ۳ ، ۳۰۴ ، ۳۰۵؛ تحف العقول. )
وَالْعِلْمُ أَجْمَعِ لِأَهْلِه مِنَ الْآبَاء».
علم و دانش برای اهلش خیر دنیا و آخرت را بهتر از میراث پدرانی که برای فرزندان خود مال و ثروتی را انباشته میکنند فراهم می آورد. (3) عيون الاخبار، ج ۲، ص ۱۳۱ ، باب ۳۵ ، ح ۱۲ ؛ میزان الحکمة، ج ۶ ، ص ۴۴۸ .)
الْعِلْمُ خَزَايِنُ وَ مَفَاتِيحُهُ الْسُّوَالُ»
علم و دانش گنجینه های کمال و کلید آن پرسش است. (4) ۴. عیون الاخبار، ج ۲، ص ۲۸ ؛ مسند الرضا ا ، ج ۱، ص ۵؛ صحيفة الرضا ، ح .۱۱ )
«خداوند شما را رحمت کند هر چه میخواهید بپرسید و بر علم و دانش خود بیفزایید؛ زیرا در پرسشهای علمی و دینی به چهار نفر اجر و پاداش داده می شود: ۱ - سؤال کننده ۲ - استاد و معلم ۳ - شنونده ۴ - پاسخ دهنده و کسی که آنها را دوست میدارد. »(5) ۵ مدرک سابق. )
هر کس بدون علم و آگاهی برای مردم فتوا دهد، فرشتگان آسمان و زمین او را لعنت میکنند.
فردوسی میگوید:
چنان دان که هر کس دارد خرد *** به دانش روان را همی پرورد