در محضر آشنای غریب (امام رضا(ع))  ( 85-108 ) شماره‌ی 5133

موضوعات

سيره امام رضا (عليه السلام) > سيره علمی و فرهنگی امام > ارتباط امام با شيعيان > ارتباط امام با شيعيان > پس از شهادت > زيارت امام

خلاصه

ناظر

متن

زیارتهای امام رضا 
برای هر یک از امامان زیارتهای مخصوصه و جامعه وجود دارد زیارتهای مخصوصه زیاراتی است که مخصوص یک امام یا امامانی که در کنار هم مدفونند - مانند ائمه بقیع - میباشد و زیارات جامعه زیارتهایی است که برای همه امامان - به صورت دسته جمعی یا تک تک - میتوان قرائت کرد. مشهورترین زیارتهای جامعه، زیارت امین الله و زیارت جامعه کبیره است که زائر باید از خواندن آنها غفلت نکند. زيارتهای مخصوصه امام رضا متعدد است اما بهترین زیارت مخصوصة حضرت زیارتی است که در کتب معتبره همانند من لا يحضره الفقيه و عيون اخبار الرضا آمده است و ما اینک آن را از کتاب مفاتیح الجنان مرحوم حاج شیخ عباس قمی در اینجا ذکر میکنیم 
اما کیفیت زیارت آن حضرت : 
پس بدان که از برای آن بزرگوار زیارات چندی نقل شده و زیارت مشهور آن حضرت زیارتی است که در کتب معتبره مذکور است و به شیخ جليل القدر محمد بن  الحسن بن الولید که از مشایخ جناب صدوق است، منسوب  گردانیده اند و از مزار ابن قولویه معلوم میشود که از ائمه مروی بوده باشد و کیفیت آن موافق كتاب «من  لا يحضره الفقیه چنان است که چون اراده نمایی زیارت کنی قبر امام رضا را در طوس پس غسل کن پیش از 
آنکه از خانه بیرون روی و بگو در وقتی که غسل میکنی اللَّهُمَّ طَهِّرْنِي وَ طَهِّرْلِي قَلْبِي وَاشْرَحْ لِي لي صَدْرِي وَ أَجْرٍ عَلَى لِسَانِي مِدْحَتَكَ وَالثَّنَاءَ عَلَيْكَ فَإِنَّهُ لَاقُوَّةَ إِلَّا بِكَ اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ لِي طَهُوراً وَ شِفَاءً و میگویی در وقت بیرون رفتن: بِسْمِ اللهِ وَ بِاللهِ وَ إِلَى اللَّهِ وَ إِلَى ابْنِ رَسُولِ اللَّهِ حَسْبِيَ اللهُ تَوَكَّلْتُ عَلَى اللَّهِ اللَّهُمَّ إِلَيْكَ تَوَجَّهْتُ وَ إِلَيْكَ قَصَدْتُ وَ مَا عِنْدَكَ أَرَدْتُ پس چون بیرون روی بر در خانه خود بایست و بگو: اَللَّهُمَّ إِلَيْكَ وَجَّهْتُ وَجْهِي وَ عَلَيْكَ خَلَّفْتُ أَهْلِي وَ مَالِي وَ مَا خَوَّلْتَني وَ بِكَ وَثِقْتُ فَلَا تُخَيِّبْنِي يَا مَنْ لَا يُخَيِّبُ مَنْ أَرَادَهُ وَ لا يُضَيِّعُ مَنْ حَفِظَهُ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَالِ مُحَمَّدٍ وَاحْفَظْنِي بِحِفْظِكَ فَإِنَّهُ لَا يَضِيعُ مَنْ حَفِظْتَ پس هرگاه رسیدی به سلامت انشاء الله پس هر گاه خواهی به زیارت بروی غسل کن و بگو در وقتی که غسل میکنی اللَّهُمَّ طَهِّرْنِي وَ طَهِّرْلِي قَلْبِي وَاشْرَحْ لِي صَدْرِي وَ أَجْرِ عَلَى لِسَانِي مِدْحَتَكَ وَ مَحَبَّتَكَ وَ الثَّنَاءَ عَلَيْكَ فَإِنَّهُ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِكَ وَ قَدْ عَلِمْتُ أَنَّ قَوَامَ دِينِي التَّسْلِيمُ لِأَمْرِكَ وَ الاِتِّبَاعُ  
لِسُنَّةِ نَبِيِّكَ وَ الشَّهَادَةُ عَلَى جَمِيعِ خَلْقِكَ اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ لِي شِفَاءً وَنُورًا إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدیرٌ پس بپوش پاکیزه ترین جامه های خود را و برو با پای برهنه به آرامی و وقار و دلت به یاد خدا باشد و اللهُ أَكْبَرُ ولا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ سُبْحَانَ اللَّهِ وَالْحَمْدُ لِلَّهِ بگو و گامهای خود را کوتاه بردار و چون به درب روضه مقدسه رسيدى اذن دخول بگیر و بگو: اللهم إِنِّي وَقَفْتُ عَلَى بَابٍ مِنْ أَبْوَابِ بُيُوتِ نَبِيِّكَ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ قَدْ مَنَعْتَ النَّاسَ أَنْ يَدْخُلُوا إِلَّا بِإِذْنِهِ فَقُلْتَ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلَّا أَنْ يُؤْذَنَ لَكُمْ اللَّهُمَّ إنِّي أَعْتَقِدُ حُرْمَةَ صَاحِبِ هَذَا الْمَشْهَدِ الشَّرِيفِ فِي غَيْبَتِهِ كَمَا أَعْتَقِدُهَا فِي حَضْرَتِهِ وَ أَعْلَمُ أَنَّ رَسُولَكَ وَ خُلَفَائِكَ عَلَيْهِمُ السَّلَامُ أَحْيَاءٌ عِنْدَكَ يُرْزَقُونَ يَرَوْنَ مَقَامِي وَ يَسْمَعُونَ كَلَامِي وَ يَرُدُّونَ سَلَامِي وَ أَنَّكَ حَجَبْتَ عَنْ سَمْعِي كَلَامَهُمْ وَ فَتَحْتَ بَابَ فَهْمِي بِلَذِيذِ مُنَاجَاتِهِمْ وَ إِنِّي أَسْتَأْذِنُكَ يَا رَبِّ أَوَّلاً وَ أَسْتَأْذِنُ رَسُولَكَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ ثَانِياً وَ أَسْتَأْذِنُ خَلِيفَتَكَ الْإِمَامَ الْمَفْرُوضَ عَلَيَّ طَاعَتُهُ 
عَلِيَّ بْنَ مُوسَى الرِّضَا عَلَيْهِ السَّلَامِ وَ الْمَلَائِكَةَ الْمُوَكَّلِينَ بِهَذِهِ الْبُقْعَةِ الْمَبَارَكَةِ ثَالِثاً أَدْخُلُ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَدْخُلُ يَا حُجَّةَ اللَّهِ وَأَدْخُلُ يَا مَلَائِكَةَ اللَّهِ الْمُقَرَّبِينَ الْمُقِيمِينَ فِي هَذَا الْمَشْهَدِ فَأْذَنْ لِي يَا مَوْلايَ فِي الدُّخُولِ أَفْضَلَ مَا أَذِنْتَ لِأَحَدٍ مِنْ أَوْلِيَائِكَ فَإِنْ لَمْ أَكُنْ أَهْلاً لِذَلِكَ فَأَنْتَ أَهْلُ لِذَلِكَ و چون داخل روضه مقدسه شوی بگو : بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ عَلَىٰ مِلَّةِ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لا شريكَ لَهُ وَ اَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ وَ أَنَّ عَلِيًّا وَلِيُّ الله پس برو نزد ضریح و قبله را پشت خود بگیر و روبروی آن حضرت بایست و بگو: أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ وَ أَنَّهُ سَيِّدُ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ وَ أَنَّهُ سَيِّدُ الْأَنْبِيَاءِ وَ الْمُرْسَلِينَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَ رَسُولِكَ وَ نَبِيِّكَ وَ سَيِّدِ خَلْقِكَ أَجْمَعِينَ صَلُوةً لا يَقْوى عَلَى إِحْضَائِهَا غَيْرُكَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيِّ بْنِ أَبِيطَالِبٍ عَبْدِكَ وَ أَحْي رَسُولِكَ الَّذِي انْتَجَبْتَهُ بِعِلْمِكَ وَ جَعَلْتَهُ هَادِيًا لِمَنْ شِئْتَ 
مِنْ خَلْقِكَ وَ الدَّليلَ عَلَى مَنْ بَعَثْتَهُ بِرِسَالَاتِكَ وَ دَيَّانَ الدِّينِ بِعَدْلِكَ وَ فَصْلِ قَضَائِكَ بَيْنَ خَلْقِكَ وَ الْمُهَيْمِنَ عَلَى ذَلِكَ كُلِّهِ وَ السَّلامُ عَلَيْهِ وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَكَاتُهُ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى فَاطِمَةَ بِنْتِ نَبِيِّكَ وَ زَوْجَةِ وَلِيِّكَ وَ أُمِّ السِّبْطَيْنِ الْحَسَنِ وَ الْحُسَينِ سَيِّدَى شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ الطُّهُرَةِ الطَّاهِرَةِ الْمُطَهَّرَةِ التَّقِيَّةِ النَّقِيَّةِ الرَّضِيَّةِ الزَّكِيَّةِ سَيِّدَةِ نِسَاءِ أَهْلِ الْجَنَّةِ أَجْمَعِينَ صَلَوَةً لا يَقْوى عَلَى إِحْضَائِهَا غَيْرُكَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ سِبْطَيْ نَبِيِّكَ وَ سَيِّدَيْ شَبَابٍ أَهْلِ الْجَنَّةِ الْقَائِمَيْنِ فِي خَلْقِكَ وَ الدَّلِيلَيْنِ عَلَى مَنْ بَعَثْتَ بر سالاتِكَ وَ دَيَّانَي الدِّينِ بِعَدْلِكَ وَ فَصْلَيْ قَضَائِكَ بَيْنَ خَلْقِكَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ عَبْدِكَ الْقَائِمِ فِي خَلْقِكَ وَ الدَّلِيلِ عَلَى مَنْ بَعَثْتَ بِرِسَالَاتِكَ وَ دَيَّانِ الدِّينِ بِعَدْلِكَ وَ فَصْلِ قَضَائِكَ بَيْنَ خَلْقِكَ سَيِّدِ الْعَابِدِينَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيّ عَبْدِكَ وَ خَلِيفَتِكَ فِي أَرْضِكَ بَاقِرِ عِلْمِ النَّبِيِّينَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى جَعْفَرِ بْنِ مِحَمَّدٍ الصَّادِقِ عَبْدِكَ وَ وَلِيِّ دينِكَ وَ حُجَّتِكَ عَلَى خَلْقِكَ أَجْمَعِينَ الصَّادِقِ الْبَارِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ عَبْدِكَ الصَّالِحِ وَ لِسَانِكَ فِي خَلْقِكَ النَّاطِقِ بِحُكْمِكَ وَ الْحُجَّةِ عَلَى بَرِيَّتِكَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى عَلِيِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا الْمُرْتَضَى عَبْدِكَ وَ وَلِيِّ دينِكَ الْقَائِمِ بِعَدْلِكَ وَ الدَّاعِي إِلَى دِينِكَ وَ دِینِ آبَائِهِ الصَّادِقِينَ صَلَوَةً لا يَقْوى عَلَى احْضَائِهَا غَيْرُكَ اللَّهُمَّ صَلَّ عَلَى عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَ وَلِي دِينِكَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّنِ الْعَامِلِ بِأَمْرِكَ الْقَائِمِ فِي خَلْقِكَ وَ حُجَّتِكَ الْمُؤَدِّي عَنْ نَبِيكَ وَ شَاهِدِكَ عَلَى خَلْقِكَ الْمَخْصُوصِ بِكَرَامَتِكَ الدَّاعِي إِلَى طَاعَتِكَ وَ طَاعَةِ رَسُولِكَ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى حُجَّتِكَ وَ وَلِيِّكَ الْقَائِمِ فِي خَلْقِكَ صَلَوَةً تَامَّةً نَامِيَةً بَاقِيَةً تُعَجِّلُ بِهَا فَرَجَهُ وَ تَنْصُرُهُ بِهَا وَ تَجْعَلُنَا مَعَهُ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ اللَّهُمَّ إِنِّي أَتَقَرَّبُ إِلَيْكَ بِحُبِّهِمْ وَ أُوَالِي وَلِيَّهُمْ وَ أَعَادِي عَدُوَّهُمْ فَارْزُقْنِي بِهِمْ خَيْرَ الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَاصْرِفْ عَنِّي بِهِمْ شَرَّ الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَ أَهْوَالَ يَوْمِ الْقِيَمَةِ پس مینشینی نزد سرد آن حضرت و می گوئی اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يَا وَلِيَّ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا حُجَّةَ اللَّهِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا نُورَ اللهِ فِي ظُلُمَاتِ الْأَرْضِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا عَمُودَ الدِّينِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ آدَمَ صِفْوَةِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ نُوحٍ نَبِيِّ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ ابْرَهِيمَ خَلِيلِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ اسْمَعِيلَ ذَبِيحِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ مُوسَى كَلِيمِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ عيسى رُوحِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ مُحَمَّدٍ رَسُولِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ اَميرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلِي وَلِيِّ اللَّهِ وَ وَصِيِّ رَسُولِ رَبِّ الْعَالَمِينَ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ فَاطِمَةَ الزَّهْزَاءِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ سَيِّدَى شَبَابٍ أَهْلِ الْجَنَّةِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ زَيْنِ الْعَابِدِينَ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيِّ بَاقِرِ عِلْمٍ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الصَّادِقِ الْبَارَ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ السَّلامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الصِّدِّيقُ الشَّهِيدُ السَّلَامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الْوَصِيُّ الْبَارُ التَّقِيُّ اَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلوةَ وَآتَيْتَ الزَّكَوٰةَ وَ اَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ عَبَدْتَ اللَّهَ حَتَّى أَتَيْكَ الْيَقِينُ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا الْحَسَنِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکاتُهُ پس خود را بر ضریح می چسبانی و می گوئی: اَللَّهُمَّ إِلَيْكَ صَمَدْتُ مِنْ أَرْضِي وَ قَطَعْتُ الْبِلادَ رَجَاءَ رَحْمَتِكَ فَلَا تُخَيِّبْني وَلَا تَرُدَّنِي بِغَيْرِ قَضَاءِ حَاجَتِي وَارْحَمْ تَقَلُّبِي عَلَى قَبْرِ بْنِ أَخِي رَسُولِكَ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَالِهِ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي يَا مَوْلايَ أَتَيْتُكَ زَائِرًا وَافِدًا غَائِدًا مِمَّا جَنَيْتُ عَلَى نَفْسِي وَ احْتَطَبْتُ عَلَى ظَهْرِي فَكُنْ لي شَافِعًا إِلَى اللَّهِ يَوْمَ فَقْرِي وَ فَاقَتِي فَلَكَ عِنْدَ اللهِ مَقَامٌ مَحْمُودٌ وَ اَنْتَ عِنْدَهُ وَجِيهٌ پس دست را بلند میکنی و دست چپ را بر قبر میگشائی و می گوئی: اَللَّهُمَّ إِنِّي أَتَقَرَّبُ إِلَيْكَ بِحُبِّهِمْ وَ بِوِلايَتِهِمْ أَتَوَلَّى آخِرَهُمْ بِمَا تَوَلَّيْتُ بِهِ أَوَّلَهُمْ وَ أَبْرَءُ مِنْ كُلِّ وَلِيجَةٍ دُونَهُمْ اللَّهُمَّ الْعَنِ الَّذِينَ بَدَّلُوا نِعْمَتَكَ وَ اتَّهَمُوا نَبِيَّكَ وَ جَحَدُوا بَايَاتِكَ وَ سَخِرُوا بِاِمَامِكَ وَ حَمَلُوا النَّاسَ عَلَى أَكْتَافِ الِ مُحَمَّدٍ اللَّهُمَّ إِنِّي أَتَقَرَّبُ إِلَيْكَ بِاللَّعْنَةِ عَلَيْهِمْ وَ الْبَرَائَةِ مِنْهُمْ فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ يَا رَحْمَنُ پس بر می گردی و به نزد پای آن حضرت میروی و میگوئی : صَلَّى اللهُ عَلَيْكَ يَا أَبَا الْحَسَنِ صَلَّى اللهُ عَلَى رُوحِكَ وَ بَدَنِكَ صَبَرْتَ وَ أَنْتَ الصَّادِقُ الْمُصَدَّقُ قَتَلَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَكَ بِالْأَيْدِي وَ الْأَلْسُنِ پس تضرع و مبالغه کن در لعنت کردن بر کشنده امیرالمؤمنین و قاتلان حسن و حسین و قاتلان جميع اهل بيت رسول پس در نزد سر آن حضرت دور رکعت نماز بجا آور در رکعت اول سوره یس و در رکعت دوم سورة الرحمن بخوان و سعی کن در دعا و تضرّع و بسیار دعا کن از برای خود و پدر و مادر خود و جميع برادران مؤمن خود و آنچه خواهی نزد سر آن حضرت بمان و باید که نمازهای خود را نزد قبر بخوانی و بدان نیز که لعنت کردن بر قاتلان ائمه به هر زبانی که کرده شود خوب است و اگر این عبارت را که از بعضی ادعیه اخذ شده بخواند شاید مناسب تر باشد: اللَّهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ وَ قَتَلَةَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ عَلَيْهِمُ السَّلَامُ وَ قَتَلَةَ أَهْلِ بَيْتِ نَبِيِّكَ اللَّهُمَّ الْعَنْ أَعْدَاءَ الِ مُحَمَّدٍ وَ قَتَلَتَهُمْ وَ زِدْهُمْ عَذَابًا فَوْقَ الْعَذَابِ وَ هَوَانًا فَوْقَ هَوَانٍ وَ ذُلَّا فَوْقَ ذُلٍ وَ خِزْيًا فَوْقَ خِزْيِ اللَّهُمَّ دُعَهُمْ إِلَى النَّارِ دَعَا وَ أَرْكِسْهُمْ فِي أَلِيمٍ عَذَابِكَ رَكْسًا وَاحْشُرْهُمْ وَ أَتْبَاعَهُمْ إِلَى جَهَنَّمَ زُمَرًا و در تحفة الزائر است که شیخ مفید ذکر کرده که مستحب است که بعد از نماز زیارت امام رضا این دعا بخوانند: اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ يَا اللَّهُ الدَّائِمُ فِي مُلْكِهِ الْقَائِمُ فِي عِزّهِ الْمُطَاعُ فِي سُلْطَانِهِ الْمُتَفَرِّدُ فِي كِبْرِيَائِهِ الْمُتَوَجِدُ فِي دَيْمُومِيَّةِ بَقَائِهِ الْعَادِلُ فِي بَرِيَّتِهِ الْعَالِمُ فِي قَضِيَّتِهِ الْكَرِيمُ فِي تَأخِيرِ عُقُوبَتِهِ إِلهِي حَاجَاتِي مَصْرُوفَةٌ إِلَيْكَ وَ امَالِي مَوْقُوفَةٌ لَدَيْكَ وَ كُلَّمَا وَفَّقْتَنِي مِنْ خَيْرٍ فَأَنْتَ دَليلي عَلَيْهِ وَ طَريقِي إِلَيْهِ يَا قَدِيرًا لَاتَؤُدُهُ الْمَطَالِبُ يَا مَلِيًّا يَلْجَأُ إِلَيْهِ كُلُّ رَاغِبٍ مَازِلْتُ مَصْحُوبًا مِنْكَ بِالنِّعَمِ جَارِيَّا عَلَى عَادَاتِ الْإِحْسَانِ وَ الْكَرَمِ اَسْئَلُكَ بِالْقُدْرَةِ النَّافِئَةِ فِي جَمِيعِ الْأَشْيَاءِ وَ قَضَائِكَ الْمُبْرَمِ الَّذِي تَحْجُبُهُ بِأَيْسَرِ الدُّعَاءِ وَ بِالنَّظْرَةِ الَّتِي نَظَرْتَ بِهَا إِلَى الْجِبَالِ فَتَشَامَخَتْ وَ إِلَى الْأَرَضِينَ فَتَسَطَّحَتْ وَ إِلَى السَّمَوَاتِ فَارْتَفَعَتْ وَ إِلَى الْبِحَارِ فَتَفَجَّرَتْ يَا مَنْ جَلَّ عَنْ أَدَوَاتِ لحَظَاتِ الْبَشَرِ وَ لَطُفَ عَنْ دَقَائِقِ خَطَرَاتِ الْفِكَرِ لَا تُحْمَدُ يَا  سَيِّدِي إِلَّا بِتَوْفِيقِ مِنْكَ يَقْتَضِي حَمْدًا وَ لَا تُشْكَرُ عَلَى أَصْغَرِ مِنَّةٍ إِلَّا اسْتَوْجَبْتَ بِهَا شُكْرًا فَمَتَى تُحْصَى نَعَفَاؤُكَ يا إِلهِي وَ تُجَارَى الْأَؤُكَ يَا مَوْلايَ وَ تُكَافَى صَنَابِعُكَ يَا سَيِّدِي وَ مِنْ نِعَمِكَ يَحْمَدُ الْحَامِدُونَ وَ مِنْ شُكْرِكَ يَشْكُرُ الشَّاكِرُونَ وَ اَنْتَ الْمُعْتَمَدُ لِلذُّنُوبِ فِي عَفْوِكَ وَ النَّاشِرُ عَلَى الْخَاطِئِينَ جَنَاحَ سِتْرِكَ وَ أَنْتَ الْخَاشِفُ لِلضُّرِ بِيَدِكَ فَكَمْ مِنْ سَيِّئَةٍ أَخْفَاهَا حِلْمُكَ حَتَّى دَخِلَتْ وَ حَسَنَةٍ ضَاعَفَهَا فَضْلُكَ حَتَّى عَظُمَتْ عَلَيْهَا مُجَازَاتُكَ جَلَلْتَ أَنْ يُخَافَ مِنْكَ إِلَّا الْعَدْلُ وَ أَنْ يُرْجِى مِنْكَ إِلَّا الْإِحْسَانُ وَالْفَضْلُ فَامْنُنْ عَلَى بِمَا أَوْجَبَهُ فَضْلُكَ وَلَا تَخْذُلْني بِمَا يَحْكُمُ بِهِ عَدْلُكَ سَيِّدي لَوْ عَلِمَتِ الْأَرْضُ بِذُنُوبِي لَسَاخَتْ بِي أَوِ الْجِبَالُ لَهَدَّتْنِي أَوِ السَّمَوَاتُ لَاخْتَطَفَتْني أَوِ الْبِحَارُ لَأَغْرَقَتْنِي سَيِّدِي سَيِّدي سَيِّدِي مَوْلايَ مَوْلايَ مَوْلايَ قَدْ تَكَرَّرَ وُقُوفِي لِضِيَافَتِكَ فَلَا تَحْرِمْنِي مَا وَعَدْتَ الْمُتَعَرِّضِينَ لِمَسْئَلَتِكَ يَا مَعْرُوفَ الْعارِفينَ يَا مَعْبُودَ الْعَابِدِينَ يَا مَشْكُورَ الشَّاكِرِينَ يَا جليسَ الذَّاكِرِينَ يَا مَحْمُودَ مَنْ حَمِدَهُ يَا مَوْجُودَ مَنْ طَلَبَهُ يَا مَوْصُوفَ مَنْ وَحْدَهُ يَا مَحْبُوبَ مَنْ أَحَبَّهُ يَا غَوْثَ مَنْ أَرَادَهُ يَا مَقْصُودَ مَنْ أَنَابَ إِلَيْهِ يَا مَنْ لا يَعْلَمُ الْغَيْبَ إِلَّا هُوَ يَا مَنْ لَا يَصْرِفُ السَّوءَ إِلَّا هُوَ يَا مَنْ لا يُدَبِّرُ الْأَمْرَ إِلَّا هُوَ يَا مَنْ لَا يَغْفِرُ الذَّنْبَ إِلَّا هُوَ يَا مَنْ لا يَخْلُقُ الْخَلْقَ إِلَّا هُوَ يَا مَنْ لَا يُنَزِّلُ الْغَيْثَ إِلَّا هُوَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اغْفِرْ لِي يَا خَيْرَ الْغَافِرِينَ رَبِّ إِنِّي أَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ حَيَاءٍ وَ اسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ رَجَاءٍ وَ اَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ إِنَابَةٍ وَ اسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ رَغْبَةٍ وَ اَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ ايْمَانِ وَ اَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ اِقْرَارٍ وَ اَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ إِخْلَاصٍ وَ اسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ تَقْوى وَ اَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ تَوَكَّلِ وَ اسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ ذِلَّةٍ وَ اسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ عَامِلٍ لَكَ هَارِبٍ مِنْكَ إِلَيْكَ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ تُبْ عَلَيَّ وَ عَلَى وَالِدَيَّ بِمَا تُبْتَ وَ تَتُوبُ عَلَى جَمِيعِ خَلْقِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ يَا مَنْ يُسَمّى بِالْغَفُورِ الرَّحِيمِ يَا مَنْ يُسَمّى بِالْغَفُورِ الرَّحِيمِ يَا مَنْ يُسَمّى بِالْغَفُورِ الرَّحِيمِ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَاقْبَلْ تَوْبَتِي وَ زَبِّ عَمَلي وَاشْكُرْ سَعْيِي وَارْحَمْ ضَرَاعَتِي وَ لا تَحْجُبْ صَوْتِي وَ لا تُخَيِّبْ مَسْئَلَتِي يَا غَوْثَ الْمُسْتَغيثينَ وَ أَبْلِغْ اَئِمَّتِي سَلامي وَ دُعَائِي وَ شَفَعْهُمْ فِي جَمِيعَ مَا سَئَلْتُكَ وَ اَوْصِلْ هَدِيَّتِي إِلَيْهِمْ كَمَا يَنْبَغِي لَهُمْ وَ زِدْهُمْ مِنْ ذَلِكَ مَا يَنْبَغِي لَكَ بِأَضْعَافٍ لَا يُحْصِيهَا غَيْرُكَ وَ لا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى أَطْيَبِ الْمُرْسَلِينَ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهرین مؤلف گوید که علامه مجلسی در بحار الأنوار از بعض مؤلّفات قدما و اصحاب زیارتی برای حضرت امام رضا نقل کرده که معروف است به جوادیه و در آخر آن زیارت است که نماز زیارت به جا آور و تسبیح کن و هدیه نما آن را به آن حضرت پس بگو: اَللَّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُكَ يَا اللَّهُ التَّائِمُ ... و این دعا را تا به آخر نقل کرده پس هرگاه در آن مشهد مقدس آن زیارت را خواندی این دعا را ترک مکن زیارت دیگر زیارتی است که ابن قولویه از بعض ائمه روایت کرده که فرمودند: چون به نزد قبر امام رضا بروی بگو: اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى عَلِيِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا الْمُرْتَضَى الْإِمَامِ التَّقِيِّ النَّقِيِّ وَ حُجَّتِكَ عَلَى مَنْ فَوْقَ الْأَرْضِ وَ مَنْ تَحْتَ الثَّرى الصِّدِّيقِ الشَّهِيدِ صَلُوةً كَثِيرَةً تَامَّةً رَاكِيَةً مُتَوَاصِلَةً مُتَوَاتِرَةً مُتَرَادِفَةً كَأَفْضَلِ مَا صَلَّيْتَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ أَوْلِيَائِكَ. زیارت دیگر زیارتی است که شیخ مفید در کتاب مقنعه نقل کرده فرموده می ایستی نزد قبر آن حضرت بعد از آنکه غسل زیارت کرده باشی و پاکیزه ترین جامه های خود را پوشیده باشی و میگوئی: اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يَا وَلِيَّ اللَّهِ وَابْنَ وَلِيْهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا حُجَّةَ اللهِ وَابْنُ حُجَّتِهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا إِمَامَ الْهُدى وَ الْعُرْوَةَ الْوُثْقَى وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ أَشْهَدُ أَنَّكَ مَضَيْتَ عَلَى مَا مَضَى عَلَيْهِ آبَاءُكَ الطَّاهِرُونَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ لَمْ تُؤْثِرْ عَمَى عَلَى هُدى وَ لَمْ تَمِلْ مِنْ حَقِّ إِلَى باطِلٍ وَ أَنَّكَ نَصَحْتَ لِلَّهِ وَلِرَسُولِهِ وَ أَدَّيْتَ الْأَمَانَةَ فَجَزَاكَ اللَّهُ عَنِ الْإِسْلَامِ وَ أَهْلِهِ خَيْرَ الْجَزَاءِ أَتَيْتُكَ بِأَبِي وَ أُمِّي زَائِرًا عَارِفًا بِحَقِّكَ مُوَالِيًا لِأَوْلِيَائِكَ مُعَادِيًا لِأَعْذَائِكَ فَاشْفَعْ لِي عِنْدَ رَبِّكَ پس بچسبان خود را به قبر و ببوس آن را و بگذار دو طرف روی خود را بر آن پس بگرد به جانب سر و بگو السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا مَوْلايَ يَابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ أَشْهَدُ أَنَّكَ الْإِمَامُ الْهَادِي وَ الْوَلِيُّ الْمُرْشِدُ أَبْرَءُ إِلَى اللَّهِ مِنْ أَعْذَائِكَ وَ أَتَقَرَّبُ إِلَى اللَّهِ بِوِلايَتِكَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَكَاتُهُ پس دو رکعت نماز زیارت به جا آور و بعد از آن هرچه خواستی نماز به جا آور و بگرد به طرف پا پس دعا کن به آنچه میخواهی انشاء الله 
وداع با امام رضا الا و کیفیت زیارت وداع 
غمبارترین لحظه زندگی یک عاشق لحظه جدایی از معشوق است. آخر معشوق جان عاشق است و مگر می توان از جان جدا شد؟ زائر على بن موسى الرضا شیفته آقاست و مدتی را در جوار حضرت آرمیده و اینک آوای رحیل نواخته شده و باید با حضرتش وداع کند و به وطن خویش برگردد ولی چطور و چگونه؟ مگر میتوان از حرم و صاحب حرم دل کند؟ 
به نظر ما تنها یک راه دارد و بس شاید این راه کمی  مشکل باشد، اما بسیار شیرین است راه اینست که دلت را در حرم بگذاری و با حضرت وداع کنی و با زبان جان بگویی گر بر کنم دل از تو و برگیرم از تو مهر این مهر بر که افکنم این دل کجا برم 
زيارت وداع حضرت را در صورت امکان با غسل انجام بده و کاملاً متوجه باش که شاید این آخرین دیدار تو از امام رضا باشد. پس زیارتی با رعایت تمام آداب علمی و عملی زیارت بجا بیاور و تصمیمهایی که در این مکان مقدّس در ذهن خود گرفتی مرور کن و بخش عهدنامه این جزوه را کامل کن و برای تکمیل وداع با حضرت این زیارت وداع را که در کتاب مفاتیح الجنان آمده است و دارای مضامین بسیار عالی است بخوان : 
زيارت وداع 
السَّلَامُ عَلَيْكُمْ يَا أَهْلَ بَيْتِ النُّبُوَّةِ وَ مَعْدِنَ الرِّسَالَةِ سَلَامَ مُوَدِّعِ لِأَسَئِمٍ وَلَا قَالٍ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الْبَيْتِ إِنَّهُ حَمِيدٌ مَجِيدٌ سَلَامَ وَلِي غَيْرِ رَاغِبٍ عَنْكُمْ وَلَا مُنْحَرِفٍ عَنْكُمْ وَلَا مُسْتَبْدِلٍ بِكُمْ وَلَا مُؤْثِرٍ عَلَيْكُمْ وَلَا زَاهِدٍ فِي قُرْبِكُمْ لَا جَعَلَهُ اللَّهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ زِيَارَةِ قُبُورِكُم وَإِثْيَانِ مَشَاهِدِكُمْ وَالسَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَ حَشَرَنِيَ اللَّهُ فِي زُمْرَتِكُمْ وَ أَوْرَدَنِي حَوْضَكُمْ وَ أَرْضَاكُمْ عَنّي وَ مَكَّنَنِي فِي دَوْلَتِكُمْ وَ أَحْيَانِي فِي رَجْعَتِكُمْ وَ مَلَّكَني في أَيَّامِكُمْ وَ شَكَرَ سَعْيِي لَكُمْ وَ غَفَرَ ذُنُوبِي بِشَفَاعَتِكُمْ وَ اَقَالَ عَثْرَتِي بِحُبِّكُمْ وَ أَعْلَى كَعْبِي بِمُوالاتِكُمْ وَ شَرَّفَنِي بِطَاعَتِكُمْ وَ أَعَزَّنِي بِهُدِيَكُمْ وَ جَعَلَنِي مِمَّنْ يَنْقَلِبُ مُفْلِحًا مُنْجِحًا سَالِمًا غَائِمًا مُعَافًا غَنِيًّا فائِزًا بِرِضْوَانِ اللَّهِ وَفَضْلِهِ وَ كِفَايَتِهِ بِأَفْضَلِ مَا يَنْقَلِبُ بِهِ أَحَدٌ مِنْ زُوَارِكُمْ وَ مَواليكُمْ وَ مُحِبّيكُمْ وَ شِيعَتِكُمْ وَ رَزَقَنِيَ اللَّهُ العَوْدَ ثُمَّ الْعَوْدَ مَا أَبْقَانِي رَبِّي بَنِيَّةٍ صَادِقَةٍ وَ ايْمَانٍ وَ تَقْوى وَ إِخْبَاتٍ وَ رِزْقٍ وَاسِعٍ حَلَالٍ طَيِّبِ اللَّهُمَّ لَا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ زِيَارَتِهِمْ وَذِكْرِهِمْ وَالصَّلَوَةِ عَلَيْهِمْ وَأَوْجِبْ لِيَ الْمَغْفِرَةَ وَ الرَّحْمَةَ وَالْخَيْرَ وَالْبَرْكَةَ وَالنُّورَ وَالْإِيمَانَ وَ حُسْنَ الْإِجَابَةِ كَمَا أَوْجَبْتَ لِأَوْلِيَائِكَ الْعَارِفِينَ بِحَقِّهِمْ الْمُوجِبِينَ طَاعَتَهُمْ وَ الرَّاغِبِينَ فِي زِيَارَتِهِمْ الْمُتَقَرِّبِينَ إِلَيْكَ وَإِلَيْهِمْ بِأَبِي اَنْتُمْ وَ أُمّي وَ نَفْسِي وَ مَالِي وَ أَهْلِي اجْعَلُونِي مِنْ هَمِّكُمْ وَصَيّرُوني في حِزْبِكُمْ وَ أَدْخِلُونِي فِي شَفَاعَتِكُمْ وَ اذْكُرُونِي عِنْدَ رَبِّكُمْ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَالِ مُحَمَّدٍ وَ أَبْلِغْ أَرْوَاحَهُمْ وَ أَجْسَادَهُمْ عَنِّي تَحِيَّةً كَثِيرَةً وَ سَلَامًا وَالسَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ. 
دستاوردهای سفر به مشهد الرضا السلام 
فرصتها همچون ابر میگذرد و عمر همانند برق ره میسپرد و ما در خواب غفلت آرمیده ایم. 
کاروان رفت و تو در خواب و بیابان در پیش 
کی روی ره ز که پرسی چه کنی چون باشی 
یکی از فرصتهای طلایی عمر شما همین مدتی است که در جوار مرقد منوّر على بن موسى الرضا بسر میبرید پس باید حداکثر استفاده را ببرید در فرصتهای طلایی باید تصمیمهای طلایی گرفت و کارهای طلایی کرد بخشی از این تصمیمها و کارهای طلایی را برایت مینویسم 
۱ - پیش از هر کار باید از گناهان گذشته ات توبه کنی توبه به نظر فقها و مراجع تقلید واجب عینی فوری است يعني تأخیر بردار نیست دستور تو به این است: 
ابتدا غسل توبه میکنی و سپس وضو می گیری و چهار رکعت نماز، یعنی دو تا دو رکعتی میخوانی در هر رکعت پس از حمد، ۳ مرتبه قل هو الله احد و ۱ مرتبه قل اعوذ برب الناس و ۱ مرتبه قل اعوذ برب الفلق و پس از نماز دوم ۷۰ مرتبه میگویی استغفر الله ربّی و اتوب الیه و سپس می گویی: لاحَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمُ و سپس می گویی: یا عَزیزُ یا غَفَّارُ اغْفِرْلِي ذُنُوبِي وَ ذُنُوبَ جَمِيعِ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ فَإِنَّهُ لَا يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا أَنْتَ. 
۲ - تصمیم بگیر توبه ات را نشکنی و اگر گناهی کردی بلافاصله با استغفار و اعمال نیک جبران کنی یعنی همیشه خود را در محضر خدا و امام رضا ببین. 
- تصمیم بگیر همه واجبات خود را بجا آورده و همهٔ محرمات الهی را برای همیشه ترک کنی بخصوص نمازهایت را اول وقت بجا آور و خمس مالت را نیز بپرداز 
۴ - تصمیم بگیر همیشه حق طلب حق گو، حق خواه و خلاصه حق محور باشی و از باطل بگریزی 
۵ - تصمیم بگیر با همه با اخلاق خوش روبرو شوی بویژه مؤمنان و بخصوص خویشاوندان و مخصوصاً پدر و مادر که بر گردن تو حق بزرگی دارند و اگر از دنیا رفته اند به یاد آنها باش و با کارهای خیر به نیت آنها روحشان را شاد ساز 
۶ - تصمیم بگیر سالی یکبار - حداقل - به محضر امام رضا بشتابی و عهد خود را با حضرتش تجدید کنی. 
- تصمیم بگیر مثل امام رضا بخشنده باشی و شیر صفت بر دیگران ببخشی نه مور صفت فقط برای خود جمع کنی. بخصوص محتاجانی که دوست دارند به زیارت امام رضا بیایند و نمیتوانند اگر مورد کمک مالی تو قرار گیرند و به زیارت بیایند بسیار برایت مفید است. زیرا در هر قدمی که بر میدارند و هر عمل خیری که بجا می آورند تو هم شریک خواهی بود و مانند آن است که خودت به زیارت مشرف شده باشی. 
- تصمیم بگیر در فراگیری مسائل و معارف دینی خود بکوشی و با امام رضا که عالم آل محمد ﷺ است در این زمینه پیمان ببند. 

مخاطب

نوجوان ، جوان ، میانسال ، کارشناسان و صاحبنظران

قالب

کتاب معارفی