پاسخ بدی نزدیکان خود را به خدا واگذار کنید - حقیقت صله رحم -

احمد بن حسین کاتب ابی فیاض از پدرش نقل میکند که گفت

در مدینه یک روز در مجلس حضرت علی بن موسی الرضا نشسته بودم در این هنگام مردی از برادرش نزد امام شکایت کرد. آن بزرگوار برای دلداریش این اشعار را بیان فرمود

اعذراً خاكَ عَلى ذُنُوبه *** وَاسْتُر وَغَطَّ عَلَى عُيُوبِهِ

و اصْبُرَ عَلَى بُهْتِ السَفِيهِ *** وَلِلزَّمَانِ عَلَى خُطُوبِه

ودَعِ الْجَوابَ تَفَضْلاً *** وَ كِلِ الْظُّلُومَ إِلَى حَسيبه

عذر و تقصیر برادر خود را در گناهانی که از او نسبت به تو صادر شده بپذیر و عیبهای او را بپوشان و از آن در گذر

و بر افترا و تهمت زدن و بیان سخن ناحق و کلام بیهوده اشخاص بی خرد و مشکلات و سختیهای روزگار صبر و شکیبایی پیشه کن و از روی فضیلت و شخصیت خود از جواب دادن به جفا کاران دوری کن و پاسخ ایشان را به کسی که از او حساب میکشند واگذار نما.(1) . عيون الاخبار الرضا، ج ۲، ص ١٧٦ ؛ مسند الرضا الله ، ج ۲، ص ۴۸۱ ؛ بحار، ج ۷۱، ص ۹۲ ؛ اعلام الورى طبرسی)

امام علی بن موسی الرضا فرمود:

ای بندگان خدا بزرگان و پیر مردان را گرامی بدارید و با خویشاوندان خود بپیوندید و بدانید که هیچ رابطه خویشاوندی بهتر از خودداری از اذیت و آزار ایشان نمی باشد. (2) مشكاة الانوار، ص ۱۷۱ . )

«صل رَحِمَكَ وَلَو بِشَرْبَةٍ مِنْ مَاءٍ.»

با خویشاوندان خود رابطه داشته و به ایشان محبت و مهربانی کنید؛ اگر چه با یک جرعه آب باشد. (1) 1. مسند الرضا ال ، ج 1 ، ص ٢٦٦ ؛ اصول کافی، ج ۳، ص ۲۲۲ ؛ عیون الاخبار، ج ۲، ص ۴۴؛ بحار، ج ۷۱ ، ص ۸۸ و ۹۱ و ۱۱۷ ؛ تحف العقول. )

«وَأَفْضَلُ مَا تُوصَلُ بِهِ الرَّحِمُ كَفُّ الْأَذِى عَنْهَا».

بهترین صله رحم و رابطه خویشاوندی این است که به آنها اذیت و آزاری نرسانی». (2) ۲ و ۳ و ۴ و ۵ مسند الرضا ل ، ج ۱، ص ٢٦٦ ، اصول کافی، ج ۳، ص ۲۲۲ ؛ عيون الاخبار، ج ۲، ص ۴۴ ؛ بحار، ج ۷۱ ، ص ۸۸ و ۹۱ و ۱۱۷ ؛ تحف العقول. )

صِلَةُ الرَّحِمِ مَنْسَأَةٌ فِي الْأَجَلِ»

رابطه خویشاوندی، مرگ را به تأخیر می اندازد و عمر انسان را زیاد می کند». (3) ۲ و ۳ و ۴ و ۵ مسند الرضا ل ، ج ۱، ص ٢٦٦ ، اصول کافی، ج ۳، ص ۲۲۲ ؛ عيون الاخبار، ج ۲، ص ۴۴ ؛ بحار، ج ۷۱ ، ص ۸۸ و ۹۱ و ۱۱۷ ؛ تحف العقول. )

«صِلَةُ الرَّحِمِ مَحْبَبَةٌ فِي الْأَهْلِ»

رابطه خویشاوندی مهر و محبت ایجاد نموده صلح صفا و صمیمیت به وجود می آورد. (4) ۲ و ۳ و ۴ و ۵ مسند الرضا ل ، ج ۱، ص ٢٦٦ ، اصول کافی، ج ۳، ص ۲۲۲ ؛ عيون الاخبار، ج ۲، ص ۴۴ ؛ بحار، ج ۷۱ ، ص ۸۸ و ۹۱ و ۱۱۷ ؛ تحف العقول.)

هر کس دوست دارد مرگش به تأخیر افتد و عمرش زیاد گشته - رزق و روزیش فراوان شود با خویشاوندان خود رفت و آمد نماید. (5) ۲ و ۳ و ۴ و ۵ مسند الرضا ل ، ج ۱، ص ٢٦٦ ، اصول کافی، ج ۳، ص ۲۲۲ ؛ عيون الاخبار، ج ۲، ص ۴۴ ؛ بحار، ج ۷۱ ، ص ۸۸ و ۹۱ و ۱۱۷ ؛ تحف العقول. )

خداوند تبارک و تعالی به تقوا و صله رحم امر کرده است؛ پس آن کس که با خویشاوندان خود رابطه نداشته باشد متقی و پرهیز کار نیست. (6) 6. بحار، ج ۷۱ ، ص ۹۸؛ عيون الاخبار، ج ۱، ص ۲۵۸ ؛ خصال، باب ثلاثه، ح ١٩٦ ؛ آثار الصادقين، ج ۳۲ ، ص ۲۴۳ )

بر هر صاحب مال ثروت و نعمتی حقوقی واجب است. یکی از آنها رسیدگی و کمک مالی به خویشاوندان است.(7) 7. مشكاة الانوار، ص ٢٧٦ . )

«صله رحم، عمر انسان را زیاد و مال انسان را فراوان و ایمان انسان را تقویت میکند. (1) ۱. بحار، ج ۷۱ ، ص ۹۷ ؛ صحيفة الرضا الله ، ح ۱۸۳ ؛ (مجموعه سه حدیث)