مناظره با عالم مسیحی

صفوان بن یحیی، (۳. ابو محمد بجلی کوفی ملقب به بیاع سابری و مشهور به صفوان بن یحیی از اصحاب امام کاظم امام رضا و امام جواد (ع) میباشد او مورد اعتماد و وکیل ویژه حضرت رضا (ع) و از نزدیکان خاص آن بزرگوار بود. علمای امامیه او را از اصحاب اجماع دانسته و در صحت روایات وی اتفاق نظر دارند. صفوان نزد اهل حدیث مورد وثوق و در عصر خود عابدترین فرد شمرده می شود. وی با اینکه به شغل پارچه فروشی اشتغال داشت در علم حدیث به مقام والایی دست یافت و در نزد علمای حدیث جایگاه ویژه ای دارد آثار وی را تاسی جلد شمرده اند. صفوان بن یحیی در سال ۲۱۰ در مدینه منوره وفات یافت امام جواد (ع) برایش کفن و حنوط فرستاد و به اسماعیل فرزند امام موسی بن جعفر (ع) دستور داد تا برایش نماز بخواند. امام عَنْهَا رُعَاتُها باضر في دين الْمُسْلِم مِنْ حب الرياسة ثُمَّ قَالَ لكن صفوان لا يُحب رضا(ع) در تأیید صفات نیک صفوان فرمود: «ما دنبانِ ضَارِيانِ فِي غَنَمٍ قَدْ غَابَ الرئاسة؛ ضرر دو گرگ درنده حریص برای گوسفندانی که چوبان آنها غائب است زیادتر از حب ریاست برای دین مسلمان نخواهد بود. سپس فرمود ولی صفوان ریاست را دوست نمی دارد. مستدرک الوسائل، ج ۱۱، ص ۳۸۱ ، رجال کشی ، ج ۲، ص ۷۹۳) از د دوستان نزدیک امام رضا (ع) می گوید: یوحنای مسیحی از اندیشمندان علم کلام در جهان مسیحیت از من خواست که او را به حضور حضرت رضا (ع) ببرم من از امام اجازه گرفته و او را به حضور آن گرامی بردم یوحنا فرش زیر پای امام (ع) را بوسه زد و گفت: دین ما چنین از ما خواسته که این گونه به شریف ترین افراد زمان خود احترام کنیم.

سپس از امام پرسید نظر شما درباره گروهی که ادعایی میکنند و گروه دیگر آن ادعا را تایید میکنند، چیست؟».

امام فرمود: ادعای فرقه اول درست است.

یوحنا پرسید: «نظر شما درباره گروه دیگری که ادعایی دارند ولی گروه دیگری غیر از خودشان آن را تصدیق نمی نمایند، چیست؟»

امام فرمود ادعای این گروه دوم بی اساس است.

یوحنا گفت: «ما (مسیحیان ادعا داریم که عیسی بن مریم روح الله و کلمه خداست مسلمانان در این ادعا با ما موافقند

ولی مسلمانان ادعا دارند که محمد (ص) پیامبر است، ولی ما آنرا قبول نداریم، بنابراین بهتر است در آن چیزی که اتفاق نظر داریم همان را بگیریم و این کارشایسته تر از اختلاف است.

امام رضا (ع) فرمود: نام تو چیست؟ او گفت: «یوحنا» فرمود: «ای یوحنا! ما ایمان به عیسایی داریم و آن عیسی را روح خدا و کلمه (مخلوق) خدا می دانیم که ایمان به محمد (ص) داشته باشد و بشارت به آمدن او داده باشد و بر خود اقرار کند که بنده مربوب خداست و اگر به ادعای شما عیسی روح خدا و کلمه خدا است ولی ایمان به محمد (ص) ندارد و بشارت به آمدن او نداده است و اقرار به عبودیت خود در برابر خدا نمی کند ما از او بیزاریم بنابراین در کدام نقطه ما با هم موافق هستیم تا در همان نقطه با هم باشیم و آن را محور حل اختلافاتمان قرار دهیم؟

 او از این پاسخ دندان شکن در بن بست قرار گرفت و برخاست و با ناراحتی تمام به صفوان گفت: برخیز برویم از این مجلس چیزی عاید ما نمی شود». (۱. عيون اخبار الرضا (ع) ٫ ج ۲ ص ۲۳۲ ، وسائل الشيعه ٫ ج ۱۲ ٫ ص ۲۲۸)

ص118