مناظره با مامون پیرامون خلافت

روزی مامون به امام رضا (ع) گفت ای پسر رسول خدا(ص) من به فضیلت و علم و زهد و تقواء و عبادت تو پی بردم و فهمیدم که تو از من به

خلافت شایسته تری حضرت فرمود

من به عبادت در پیشگاه الهی افتخار میکنم و به زهد و ساده زیستی در دنیا به امید نجات از ضررها و گرفتاریهای مادی روی آورده ام و با پرهیز از معاصی و محارم الهی امیدوارم به مقامات معنوی و غنمیتهای حقیقی برسم با تواضع و فروتنی چشم امید به رسیدن به درجات عالی در نزد خداوند دارم مامون گفت من چون شایستگی شما را احساس نموده ام میخواهم خود را از خلافت عزل کرده و با شما بعنوان خلیفه بیعت کنم. امام رضا (ع) فرمود اگر این خلافت را خداوند برای تو معین کرده است تو حق نداری لباسی را که خداوند برایت پوشانده از تن درآوری و به دیگری بپوشانی و اگر تو شایستگی این مقام را نداری تو نمی توانی منصبی را که از برای تو نیست برای من قرار دهی مامون گفت باید این امر را بپذیری حضرت فرمود من به دلخواه خود هیچگاه به این امر ذلت آور تن نخواهم داد. امام خواست به او بفهماند که منصب امارت و رهبری مسلمانان را خداوند به ما خانواده داده و تو در این وسط کاره ای نیستی تا ما را به خلافت برسانی یا از آن عزل کنی !(۱. المناقب، ج ۴، ص ۳۶۳)

مامون آنقدر اصرار کرد که حضرت نپذیرفت در نهایت گفت باید ولایتعهدی را بپذیری؟

ص124