معدن حکمت
پیشوایان معصوم شیعه هر کدام به نوبه خود سرچشمه کمالات و منبع فضائل و صفات عالی انسانی محسوب میشوند نه تنها شیعیان بلکه افراد و گروه های مختلفی که با آن بزرگان در ارتباط بوده اند به این نکته اذعان دارند. حتی مخالفین و معاندین آنان گاهی در لابه لای سخنان خویش این حقیقت را ابراز کرده اند یکی از کارگزاران حکومتی مأمون به نام رجاء بن ضحاک - که مأمور آوردن امام هشتم(ع) از مدینه به خراسان بود - می گوید: هنگامی که امام رضا (ع) را به دستور مأمون از مدینه به خراسان آوردم، مأمون از رفتار و حالات و خصوصیات وی از من سؤالاتی کرد و من آنچه را که در طول سفر و در اوقات شبانه روز از علی بن موسی بن الرضا (ع) دیده بودم به خلیفه گزارش دادم.
مأمون به من گفت:
يَأْبَنَ أَبِي الضَّحَاكَ! هَذَا خَيْرُ أَهْلِ الْأَرْضِ وَ أَعْلَمُهُمْ وَ أَعْبَدُهُمْ فَلَا تُخْبِر أَحداً بِمَا شَاهَدْتَهُ مِنْهُ
ای پسر ضحاک این شخص بهترین داناترین و عابدترین فرد روی زمین است آنچه را که از فضائل و مناقب و صفات والای او دیده ای نزد کسی فاش نکن تا اینکه فضائل او توسط من منتشر شود). (۱. عيون اخبار الرضا (ع)، ج ۲، ص ۱۸۶)
ائمه اطهار (ع) معدن علم و حکمت و اخلاق و معارف عالی انسانی بوده و به تمام علوم مورد نیاز بشر آگاهی کامل دارند. به فرموده امام هشتم (ع) تمام نیازمندیهای فرزندان آدم در نزد ا امامان معصوم (ع) می باشد و جمیع علوم مختلف بشری نزد آنهاست. (۱. همان، ج ۱، ص ۱۶۹)
برتری بر دانشمندان
اساساً سخن گفتن از علم و دانش و اندیشه ها و تفکرات حضرت رضا(ع) که یک شخصیت ملکوتی و حجت الهی است از سطح اندیشه های بشری بسی فراتر است و عظمت دانش و عمق تفکرات چنین پیشوائی با نص پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت کرامش به اثبات رسیده و به شهادت تاریخ و اعتراف دوست و دشمن گویندگان زبردست و نویسندگان برجسته و اندیشوران عمق نگر افقهای فکر و اندیشه خود را در مورد شخصیت والای حضرتش ناتوان دیده اند احمد بن عبدالله اندلسی مالکی (م ۳۲۸ هـ ق) معروف به ابن عبد ربه از دانشمند معروف اهل سنت در کتاب معروف خود عقد الفرید مینویسد:
مامون از دانشمندان فرهیخته و چیره دست عصر خود دعوت میکرد تا در جلسات مختلف با امام رضا (ع) گفتگو کرده و مناظره نمایند، در یکی از آن مجالس چهل تن از مشهورترین قضات را گرد آورد و هر یک از آنان چهل سؤال بر امام رضا (ع) مطرح کردند، حضرت همه را بدون تأمل پاسخ داد آنان از این همه شکوه و عظمت علمی و دانش سرشار شگفت زده شده و به اعملیت و برتری آن گرامی اقرار کرده و در مقابل عظمت علمی حضرتش سر تعظیم فرود آوردند. (۲. همراه با راستگویان ٫ ص ۳۱۴ و ۳۰۳ به نقل از عقد الفرید، ج ۳، ص ۴۲.)
ص62