امامت و زمامداری

امام رضا (ع)» ... الامام الأنيس الرفيق، و الوالد الشفيق، والآخ الشقيق، والام البَرَّةُ بالولد الصغير، و مَفْزَعُ العباد في الداهية الناد.... (اصول کافی ۲۰۰٫۱؛ مسند الإمام الرضا (ع) ۹۸٫۱)

... امام مونسی است غمگسار و پدری است مهربان و برادری است دلسوز و در عواطف مانند مادری است نیک رفتار نسبت به فرزند خردسال و او پناه مردمان است به هنگام پیش آمدهای ناگوار در این حدیث که از امام بزرگ آوردیم آرمانی ترین شکل رابطه دولت و مردم به نمایش گذارده شده است. امام با به کار بردن واژه های «انیس» و «رفیق» نزدیکی و انس با مردم و در دسترس بودن زمامداران را مطرح ساخته است. مردم دوستی و عواطف مردم گرایانه امام با تعبیرهای پدر شفیق» و «برادر» شفیق مشخص شده است؛ بلکه از این فراتر رفته و زمامدار و امام را در جامعه اسلامی چون مادر مهربان نسبت به کودک خردسال معرفی کرده است. و سرانجام امام باید در هر مشکلی و رویدادی پناهگاه اصلی توده های مردم باشد و در برابر هیچ رخدادی مردم را تنها نگذارد. این دست رابطه بسیار انسانی و ارزشی در تعالیم دیگر اسلامی آمده است. چون امام علی «ع»: و جعلكم من الوالي، وجَعَل الوالي منكم بمنزلة الوالد من الولد، والولد من الوالد...».

... خداوند نسبت شما را به حاکم و نسبت حاکم و زمامدار را به شما مانند نسبت فرزند به پدر و نسبت پدر به فرزند قرار داده است.... این سخن امام رضا (ع) بخش کوتاهی است از حدیثی که در آن مجموعه ویژگیها و مسئولیتهای زمامداران آمده است، در اینجا با رعایت

اهداف این کتاب از دیگر فرازهای آن صرف نظر گردید.

صص 30-29