این گونه شکر نعمت را به جا آورید

معمر بن خلاد گفت: امام رضا به ما فرمود:

«اتَّقُوا اللَّهُ وَعَلَيْكُمْ بِالتَّوَاضُعِ وَ الشُّكْرِ وَالْحَمْدِ»

تقوای الهی را پیشه کنید و متواضع و فروتن باشید و شکر و سپاس گزاری پروردگار را به جا آورید.

حضرت در ادامه سخن خود فرمود یک شب مردی از بنی اسرائیل در خواب دید که شخصی به او گفت نصف از عمرت را با ثروت و دارایی در وسعت و گشایش و راحتی هستی و نصف دیگرش را در سختی و تنگ دستی حال انتخاب کن که کدام یک از این دو نیمه عمرت را میخواهی در آسایش و راحتی باشی نیمه اول یا نیمه دوم؟

مرد گفت: من در زندگی شریکی دارم با او مشورت میکنم و بعد پاسخ می دهم.

وقتی صبح شد مرد به همسرش گفت: دیشب من چنین خوابی دیدم حال تو میگویی چه کنم؟ آیا نیمه اول عمر را انتخاب کنم یا نیمه دوم را؟

همسرش گفت نیمه اول عمرت را انتخاب کن

نیمه شب در خواب همان شخص را دید و به او گفت. نیمه اول عمر خود را انتخاب کردم.

درخواست او پذیرفته شد. پس از آن شب در نعمت دنیا به روی او گشوده شد.

هر وقت نعمتی از جانب خداوند به او داده می شد، همسرش به او می گفت اگر فلان همسایه ات احتیاج دارد به او رسیدگی کن اگر فلان دوست رفیق و فامیل نیازی دارد، نیاز او را برآورده کن

به همین صورت هرگاه نعمتی به آنها می رسید، بذل و بخشش می کردند و صدقه میدادند و شکر و سپاسگزاری مینمودند تا این که شبی از شبها در خواب دید همان شخص آمد و گفت:

ای مرد دوران آسایش و بی نیازی به پایان رسید. حال فکر میکنی چه باید کرد؟

مرد گفت من با شریک زندگی خود مشورت میکنم و جواب میدهم وقتی صبح شد خواب خود را برای همسرش تعریف کرد و با او مشورت نمود.

همسرش گفت نگران نباش خداوند به ما نعمت داد و ما هم شکر و سپاسگزاری او را با بذل و بخشش و انفاق و رسیدگی به نیازمندان - به جا آوردیم به همین خاطر خداوند سزاوارتر است به وفا و عهد خود ـ به سبب این که چون شکر نعمت او را این گونه به جا آوردیم ما را به حال خود در سختی و تنگدستی رها نمیکند ..

نیمه شب شد. مرد دوباره آن شخص را در خواب دید. قبل از آن که سخنی بگوید، آن شخص به او گفت: راحت باش که تمام عمرت را - به علت آن که شکر نعمت را با عمل نیک به جا آوردی؛ - در آسایش و راحتی خواهی بود». (1) 1. مشعاة الانوار، ص ۳۷ . )

شکر بر سه گونه است

۱ - شکر زبانی

۲ - شکر قلبی

۳- شکر عملی

شکر زبانی ذکر و دعایی است که انسان به شکر نعمت دایماً بر زبان خود جاری میکند و می گوید: «الْحَمْدُ لِلَّهِ»

شکر قلبی رضایت و خشنودی دل است به آن چه خداوند به او عطا فرموده است.

شکر عملی حق نعمت را به جا آورد و از نعمت الهی به درستی بهره برداری کند و در طریق حق و راه صحیح و درست مصرف نماید.

امام علی بن موسی الرضا درباره شکر نعمت فرموده است

«أَنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَتَعَالَى، إِذَا أَنْعَمَ عَلَى عَبْدَهُ نَعْمَةِ أَحْبَّ أَنْ يرى أَثَرَ تِلْكَ الْنِّعْمَةِ».

«خداوند تبارک و تعالی هنگامی که نعمتی را به بنده ای عطا فرمود دوست دارد اثر نعمت خود را ببیند. (2) ٢. فقه الرضا الله ، باب ۹۵ ، ص ۳۵۴ . )

به هر کس از جانب خداوند نعمتی داده شد، سزاوار است شکر و سپاس او را به جا آورد هر گاه رزق و روزی و نعمت او کم شد، به درگاه خداوند استغفار نموده طلب آمرزش و مغفرت نماید. (3) . صحيفة الرضا الله ، ح ۱۹۲ ؛ عيون الاخبار الرضا ل ، ج ۲، ص ۴۶ . )

کسی که خدا را در موقع بهره وری از نعمتی شکر نماید به راستی که شکر و سپاس خدا را به جا آورده است و این ستایش برتر و با فضیلت تر از آن نعمت است». (1) . مشكاة الانوار، ص ۳۸ ؛ آثار الصادقين، ج ۴، ص ۲۲۳ )

طُوبَى لِمَنْ شَغَلَ قَلْبَهُ بِشُكْرُ الْنْعَمَةِ».

خوشا به حال کسی که دلش همیشه شاکر نعمت الهی باشد. (2) بحار، ج ۷۵، ص ۳۵۳؛ مسند الرضا ل ، ج ۱، ص ٣0٣ . )

ای مردم از خداوند نیز بترسید و از نعمتهای خداوند سپاس گزاری کنید. با گناه و نافرمانی خود باعث زوال نعمت نشوید؛ بلکه با شکر و سپاس و طاعت خود از خداوند بخواهید تا نعمتهای خود را از شما دریغ نکند و بر احسان و انعام خود بیفزاید.(3) . عيون الاخبار، ج ۱، ص ١٦٩ ؛ مسند الرضا الله ، ج ۱، ص ۳۰۴؛ بحار، ج ۷۵، ص ۳۵۵؛ آثار الصادقين، ج ۲۳، ص ۳۶۴ . )

«أَحْسِنُوا جِوَارَ النِّعَمِ، فَإِنَّهَا وَحِشِيَّةٌ مَانَاتِ عَنْ قَوْمٍ فَعَادَتِ إِلَيْهِمْ».

با نعمتهای الهی همسایه خوبی باشید - و قدر نعمتها را بدانید . زیرا که نعمتها رام نشدنی و فراری هستند اگر از دست مردم بگریزند دیگر به سوی آنان باز نمی گردند. (4) . بحار، ج ۷۵، ص ۳۴۱؛ ميزان الحكمة، ج ۱۰ ، ص ۱۰۹، تحف العقول، مواعظ آن حضرت)

پس تا نعمت در دست شما است قدر آن را بدانید و شکر آن را به جا آورید و در راه صحیح و درست به خوبی از آن استفاده کنید.