عبادت چه کسانی تا چهل روز پذیرفته نیست؟

حسین بن خالد گفت یک روز خدمت امام رضا شرفیاب شدم و به ایشان عرض کردم که میگویند از پیغمبر اکرم ﷺ روایت شده که هر کس شراب - یا یک نوع نوشیدنی مست کننده - بنوشد، نماز و عبادات او تا چهل روز قبول نمیشود؟ آیا این سخن صحیح است یا خیر؟

حضرت فرمود راست گفته اند

پرسیدم چرا چهل روز؛ نه کمتر و نه بیشتر؟

فرمود: خداوند خلقت انسان را به این صورت مقدر نموده که چهل روز نطفه» چهل روز «علقه» و چهل روز مضغه» باشد تا به این شکل مراحل تکمیلی را برای کامل شدن سپری کند پس اگر کسی شراب بنوشد تا چهل روز آثار آن در بدن و مثانه اش باقی می ماند؛ همان گونه که آثار آب و غذا تا چهل روز در بدن و مثانه باقی است. (1) ۱. مسند الرضا ال ، ج ۲، ص ۳۵۶؛ علل الشرایع، ج ۲، ص ۴۱؛ وسائل، ج ۱۷ ، ص ۲۳۹؛ بحار، ج ٧٦ ، ص ۱۳۵ . )

امام رضا الله فرمود: خداوند هیچ خوراکی و نوشیدنی را حلال نکرد مگر این که صلاح و منفعت بشر در آن بود و هیچ یک را حرام ننمود مگر این که مایه ضرر و زیان و فساد و نابودی است. (2) ٢ . فقه الرضا الله ، ص ۲۵٦؛ مستدرك الوسائل، ابواب الطمعه محرمه، باب ۱. )

امام رضا فرمود: خداوند تبارک و تعالی شراب را حرام کرد برای این که منشأ فساد فردی خانوادگی و اجتماعی است؛ عقل را از درک حقایق باز میدارد؛ و شرم و حیا را از وجود شراب خور می برد - به طوری که در برخورد با مردم شرم و حیا نمیکند و با این همه باعث بیماری پنهانی در اعضای داخلی بدن میشود. (3) مستدرك الوسائل، ابواب اشربه محرمه باب ۵ ، ح ۱۰ ؛ بحار، ج ۷۶ ، ص ۱۴۲ ؛ فقه الرضا الله ، ص ۲۸۲ . )

امام رضا فرمود خداوند متعال نوشیدن مشروبات الکلی - را به این علت حرام کرده که از آشامیدن آن فساد و فحشا تولید میگردد و عقل و اندیشه آدمی شست و زایل میشود و انسان را وادار میکند تا منکر ذات پروردگار گردد - و مقدسات را انکار کند و بر خداوند دروغ و افترا ببندد و پیامبران را دروغگو بداند و در زندگی خود مرتکب ،فساد فحشا و گناه شود. از طریق حق و حقیقت منحرف گردد آدم شراب خور و مست وقتی عقل خود را از دست میدهد ممکن است در حین مستی آدم بکشد و مرتکب هتک ناموس مردم شود زنا کند و...(1) 1. علل الشرایع، ج ۲، ص ۱۸۷ ؛ وسائل، ج ۱۷ ، ص ۲۶۲ ؛ مسند الرضا ، ج ٢ ، ص ۳۵۷ . )

امام رضا الله فرمود: هر کس در دنیا مشروب بخورد. خداوند - در روز قیامت - از چرک خون و کثافات دوزخیان او را سیراب میکند. (2) . فقه الرضا الله ، ص ۲۸۲ ؛ بحار، ج ۷۹ ، ص ۱۴۳ ؛ مستدرك الوسائل، ابواب اشربه محرمه، باب ۵ ، ح ۱۰ . )

امام رضا الله فرمود: هر کس به کودکی - یا نوجوانی - جرعه ای از شراب مست کننده بیاشاماند خداوند از چرک و کثافات اهل جهنم به او می آشاماند». (3) . فقه الرضا الله ، ص ۲۸۲ ، بحار، ج ۷۶ ، ص ۱۴۳ ؛ مستدرك الوسائل، ابواب اشربه محرمه، باب ۵ ، ح ۱۰ )

امام رضا الله فرمود: شراب و هر نوع نوشیدنی مست کننده چه کم و چه زیاد به هر مقدار که باشد حرام است و هر چیزی که زیادش مستی آورد، کمش نیز حرام است. شخص درمانده و ناچار - و مریض و بیمار - هرگز از آن نیاشامد که باعث هلاکت او میشود؛ زیرا در شراب شفا نیست و شراب و یا هر نوع مشروبات الکلی هرگز درمانده و بیمار را درمان نمی کند.(4) عيون الاخبار الرضا، ج ۲، ص ۱۲۹ ، بحار، ج ۷۶ ، ص ۱۳۴ ؛ وسائل، ج ۱۷ ، ص ۳۰۳ ، ۳۷۷ ، ٢٦٢ )

عاقبت شراب و مستی مرگ بد و آتش دوزخ است

 سلیمان بن جعفر جعفری گفت در «حمراء» - منطقه ای در نزدیکی مدینه - در حضور امام رضا نشسته بودم وقت خوردن غذا شد. سفره را پهن کردیم و مشغول خوردن غذا شدیم در همین حال سر خود را بلند کردیم دیدیم مردی به سرعت به سوی ما میآید. حضرت دست از غذا کشید. وقتی آن مرد نزد ما رسید به امام گفت:

آقا بشارت زبیری از دنیا رفت

با شنیدن این خبر رنگ چهره امام تغییر کرد و صورتش زرد شد. بعد سر مبارک خود را به زیر انداخت پس از چند لحظه سر خود را بلند کرد و فرمود:

زبیری دیشب مرتکب گناهی شد که بزرگترین گناهش نبود. بعد فرمود: به خدا سوگند برخی افراد به واسطه آلودگی به بعضی از گناهان هلاک و نابود شده وارد آتش (دوزخ) شدند.

حضرت بعد از این سخن دست دراز کرد و شروع کرد به خوردن غذا اما هنوز دقایقی نگذشته بود که یکی از خدمتکارانش با عجله آمد و گفت:

آقا زبیری مرد

حضرت پرسید علت مرگش چه بود؟

گفت آن قدر شراب نوشید تا از کثرت مستی مرد. (1) ۱. بحار، ج ۴۹ ، ص ۴۶۹؛ اثبات الهداة شيخ حر عاملی، ج 1 ، ص ١٣٦ . )

فَقَالَ عَلَى بْنِ مُوسَى الرِّضا ا : «أَشْهَدُ بِاللَّهِ وَأَشْهَدُ لِلَّهِ، شَارِبُ الْخَمْرِ كَعَابِدِ الْوَثَنِ».

امام رضا فرمود: به خدا سوگند آدم شراب خور مانند کافر و بت پرست است. (1) ۱. مستدرك الوسائل ابواب اشر به محرمه باب ۵ ، ح ۱ ، باب ۱۲ ، ح ۴ . )

قال الرضا ل : «شَارِبُ الْخَمْرِ مَلْعُونَ».

امام رضا فرمود : کسی که مشروب میخورد ملعون است. (2) ٢. فقه الرضا الله ، ص ۲۵۴ ، باب ۳۷ . )

امام رضا فرمود: «خداوند هیچ پیغمبری را مبعوث نکرد مگر این که هر نوشیدنی مست کننده - و مشروبات الکلی - را حرام کرده است. »(3) وسائل، ج ۱۷ ، ص ۲۴۰ ؛ بحار، ج ۷۶ ، ص ۱۳۵ و ۱۳۴ ؛ توحید، شیخ صدوق، باب ۵۴ ، ص ۳۳۴ . )

قَالَ الرَّضًا : «وَالْخَمْرِ يُورِثُ فَسَادِ الْقَلبِ وَ يُبعدُ مِنْ اللَّهِ وَ يُقْرِبُ مِنْ سِخَطِهِ، وَ هُوَ مِنْ شَرَابُ ابْليس».

امام رضا الله فرمود : «مشروبات مست کننده باعث فساد و تاریکی قلب میشود و شراب خور را از خداوند دور کرده به خشم و غضب الهی نزدیک میکند و نوشابه ابلیس است. (4) . فقه الرضا الله ، ص ۲۵۴ ، باب ۲۷؛ مستدرک الوسائل ابواب اشریه محرمه، باب ۵، ح 10 . )

قَالَ الرِّضا : «وَلَا تُجَالِسٌ شَارِبَ الْخَمْرِ، وَلَا تُسَلَّمْ عَلَيْهِ».

امام رضا فرمود : با شراب خور همنشین مباش و سلام و علیک نکن».(5) 5. فقه الرضا الله ، ص ۲۸۱ ؛ بحار، ج ۷۶ ، ص ۱۴۲ . )

امام رضا فرمود: با مشروب خورها در یک مجلس و محفل جمع نشوید و با آنها منشینید؛ زیرا اگر قهر و غضب الهی فرود آید، همه اهل مجلس را فرا میگیرد. (6) ٦. فقه الرضا الله ، ص ۲۸۱ ؛ بحار، ج ۷۶ ، ص ۱۴۳ ؛ مستدرک، ابواب الشربه محرمه، باب ۷.)

امام رضا فرمود: مبادا دختر خود را به شراب خور بدهی پس اگر چنین کنی مانند آن است که او را به عمل نامشروع زنا کشیده ای». (1) ۱. همان مدارک )

امام رضا فرمود: گفتار و سخنان شراب خوران را باور نکنید و شهادت و گواهی آنها را نپذیرید و آنها را بر مال و دارایی خود امین قرار ندهید و چیزی به آنها به امانت نسپارید. پس اگر آنها را امین و امانتدار خود قرار دادید کسی ضامن اموال شما نخواهد بود و دارایی و اموالتان تلف خواهد شد». (2) ۲. مدارک سابق. )

بی بند و باری شیعیان ممنوع است

چند تن از منافقین نزد امام رضا آمدند یکی از آنها به حضرت گفت من به چشم خود دیدم که بعضی از شیعیان شما در انظار مردم در کوچه و خیابان مشروب میخورند؟ حضرت با شنیدن این جمله عرق بر پیشانی مبارکش نشست سخت ناراحت و غمگین شد، فرمود:

«خداوند بزرگواتر از آن است که در دل مؤمن هم میل و علاقه به خوردن شراب و هم دوستی و محبت ما خاندان اهل بیت را قرار دهد. (3) اقتباس از بحار، ج ۲۷ ، ص ۰۳۱۴ )

کسی که محب پیرو شیعه حقیقی اهل بیت پیغمبر اکرم ﷺ است هرگز به سوی مشروبات الکلی نمیرود و با این گونه اعمال زشت بهانه به دست منافقین و مخالفین دین آیین و مذهب نمی دهد و دل دشمنان ایشان را شاد نمیسازد و باعث خشم غضب و ناخشنودی حق تعالی و ناراحتی و ناخرسندی ائمه اطهار نمی شود.

امام رضا می فرماید: «كُلُّ مُسْكِرٍ حَرَامٌ وَكُلُّ مُخْمِرٍ حَرَامٌ وَ الْفُقَاعُ حَرَامٌ»

هر نوشیدنی مست کننده هر نوع مشروبات الکلی از قبیل، عرق و آب جو حرام است. (1) 1. وسائل، ج ۱۷ ، ص ۲۸۸ ؛ فروع کافی، ج ۶، ص ۴۲۴ ، مسند الرضا ل ، ج ۲، ص ۳۵۵ ؛ مستدرک ابواب اشربه محرمه باب ۱۹ . )

به روایت دیگر حضرت فرمود: آن کسی که ادعا میکند از دوستان و شیعیان ما است از خوردن مشروبات الکلی از قبیل آب جو خودداری میکند؛ زیرا عرق و آب جو نوشیدنی دشمنان ما است؛ پس آن کسی که آب جو بنوشد از ما نیست و میان ما و او هیچ ارتباطی نخواهد بود.(2) ۲ و ۳ وسائل، ج ۱۷ ، ص ۲۹۰؛ عیون الاخبار، ج ۲، ص ۲۳ ؛ نظیر آن در، مندالرضا ، ج ۱، ص ۱۴۸ ، ۱۴۷ ؛ و ج ۲ ، ص ۳۵۵؛ عیون الاخبار، ج ۲، ص ۲۲؛ مواعظ شیخ صدوق، ص ۱۳۱. )

 اما درباره لباس و پوشاک نامناسب امام رضا به نقل از جد بزرگوارش نبی اکرم ﷺ فرمود:

«لا تَلْبَسُوا لِبَاسَ أَعْدَائِي، وَلا تُطْعِمُوا مَطَاعِمَ أَعْدَائِي، وَ لَا تَسْلَكُوا مَسَالِكَ أَعْدَائِي فَتَكُونُوا أَعْدَائِي كَمَا هُم أَعْدَائي».

لباسی مثل لباس دشمنان من نپوشید و خوراک و نوشیدنی مثل خوراک و نوشیدنی دشمنان من نخورید و نیاشامید و راه و روش شما مانند شیوه دشمنان من نباشد اگر غیر از این عمل کنید، بدانید شما نیز با من دشمنی کرده اید چنان که آنها دشمن من هستند». (3) ۲ و ۳ وسائل، ج ۱۷ ، ص ۲۹۰؛ عیون الاخبار، ج ۲، ص ۲۳ ؛ نظیر آن در، مندالرضا ، ج ۱، ص ۱۴۸ ، ۱۴۷ ؛ و ج ۲ ، ص ۳۵۵؛ عیون الاخبار، ج ۲، ص ۲۲؛ مواعظ شیخ صدوق، ص ۱۳۱. )