فضیلت شب نیمه شعبان
حسن بن علی بن فضال گفت خدمت علی بن موسى الرضا رسیدم و از ایشان درباره شب نیمه شعبان سؤال کردم
حضرت فرمود: در این شب خداوند عده ای را از آتش جهنم آزاد میکند و گناهان زیادی را میبخشاید
دوباره از حضرت پرسیدم آیا برای چنین شبی، نماز مخصوصی به غیر از نماز سایر شبها سفارش شده است یا خیر؟
حضرت فرمود: این شب عزیز نماز مخصوصی ندارد؛ ولی اگر خواستی در این شب نماز مستحبی به جا آوری نماز جعفر طیار را بخوان و زیاد ذکر خدا را بگو و دعا و استغفار کن من از پدر بزرگوارم شنیدم که فرمود «الدُّعَاءَ فِيهَا مُسْتَجَابٌ.»
دعا در این شب مستجاب میشود.
باز از حضرت سؤال کردم که میگویند این شب شب صدور برات نامه آزادی بندگان خدا از آتش جهنم و نزول مقدرات است؟
حضرت فرمود شب صدور برات و نزول مقدرات مربوط به شب قدر در ماه مبارک رمضان است.(2) عيون الاخبار، ج ۱، ص ۲۹۳ ؛ امالی : شیخ صدوق، مجلس ۸؛ بحار، ج ۹۴ ، ص ۸۴؛ روضة الواعظين، ص ۴۴۱؛ مسند الرضا علي ، ج ۲، ص ۱۴ . )
ماه شعبان ماه شست و شو و آمادگی است
ماه شعبان ماه خانه تکانی دل آمادگی روح پاکیزگی نفس نظافت جسم و جان و پالایش تمام وجود از پلیدی ها است.
ماه شعبان ماه تهیه زاد و توشه و مهیا شدن برای سفر به ضیافت الهی در رمضان است.
در این ماه عزیز برای مؤمنین بالله و متقربین الی الله، سفارشهایی شده است. از جمله تلاوت قرآن قرائت دعای شعبانیه، ذکر، دعا و استغفار اقامه نماز مناجات با خدا صدقه دادن و انجام کارهای نیک تا پرهیزکاران و بندگان خالص خدا با بهره گیری از این دستورها با پاکی نفس از رذایل تطهیر درون از پلیدیها تصفیه روح از آلودگی ها با قلبی سلیم و دلی ،پاک در ضیافت الهی ماه مبارک رمضان شرکت نمایند.
چنان که آن عارف ربانی میگوید
شست و شویی کن و آنگه به خرابات خرام *** خانه خالی کن دلا تا منزل جانان شود
عبدالسلام بن صالح هروی گفت: جمعه آخر ماه شعبان بود که برای دیدار و زیارت علی بن موسی الرضا الله به منزل ایشان رفتم امام پس از سلام و احوال پرسی فرمود
ای اباصلت! ماه شعبان هم گذشت. اکنون روز جمعه آخر ماه است. در این چند روزی که از این ماه عزیز باقی مانده گذشته را به هر صورتی که شده جبران بنما و آن چه در نظر داری و میتوانی عمل کن و انجام بده زیاد قرآن بخوان و طلب آمرزش و مغفرت بنما از گناهانی که مرتکب شده ای توبه و استغفار کن و با دل پاک خود را برای ماه مبارک رمضان مهیا و آماده نما پس اگر امانتی بر گردن داری - حق الله، حق الناس، حقی از خالق و مخلوق بر عهده تو است - آن را ادا کن اگر از شخص مسلمان و مؤمنی بغض و کینه ای در دل داری آن بغض و کینه را از دل خود بیرون کن اگر گناهی انجام داده ای از خداوند طلب آمرزش نموده، بخواه تا تو را عفو کند بر خداوند توکل داشته و از او بترس و خوف داشته باش؛ زیرا هر کس در کارهای خود به خداوند توکل داشته باشد خداوند به تنهایی او را کفایت میکند و وی را به مقصودش میرساند؛ پروردگار برای هر چیزی اندازه ای قرار داده است.
ای اباصلت در این روزهای آخر که از این ماه عزیز باقی مانده است این دعا را زیاد بخوان و بگو
«اللَّهُمَّ إِنْ لَمْ تَكُنْ غَفَرْتَ لَنَا فِيمَا مَضَى مِنْ شَعْبَانَ فَاغْفِرْ لَنَا فِيمَا بَقِيَ مِنْهُ».
«خدایا! اگر در این روزهایی که از این ماه عزیز شعبان گذشت تو ما را نیامرزیده ای در روزهای باقی مانده از این ماه ما را ببخش و بیامرز
به راستی که خداوند به احترام و بزرگداشت این ماه عزیز به طور حتم عده ای را از عذاب آتش دوزخ نجات میدهد. (1) ا عيون الاخبار الرضا، ج ۲، ص ۵۱؛ بحار، ج ۹۴ ، ص ۷۳ ؛ مسند الرضا ل ، ج ۲، ص ۱۴ ؛ وسائل، ج ۷، ص ۲۱۸)
امام رضا فرمود: «هر کس در هر روز از ماه شعبان هفتاد بار بگوید أَسْتَغْفِرُ اللهَ وَ اَسْئَلُهُ التوبة خداوند برای او نجات از عذاب آتش دوزخ و عبور از روی پل صراط را مینویسد و وی را در بهشت وارد می کند. (2). عيون الاخبار الرضا، ج ۲، ص ۵۷ ؛ روضة الوعظين، ص ۴۴۱ ؛ وسائل، ج ۷، ص ۳۷۹؛ بحار، ج ۹۴ ، ص ۹۰ . )
امام رضا فرمود: هر کس هر روز ماه شعبان در پیشگاه خداوند هفتاد بار استغفار و طلب آمرزش نماید تمام گناهانش آمرزیده میشود؛ هر چند گناهانش به اندازه ستارگان آسمان باشد. (1) 1. عيون الاخبار الرضا، ج ۱، ص ۲۹۲ ؛ مسند الرضا ل ، ج ۲، ص ۱۳ ؛ امالی شیخ صدوق، مجلس ۵ ؛ بحار، ج ۹۴ ، ص ۹۰؛ وسائل، ج ۷، ص ۳۸۰؛ روضة الواعظين، ص ۴۴۱. )
کسی در هر روز از ماه شعبان هفتاد بار استغفار کند در روز قیامت در زمره یاران رسول خدا الله محشور میشود و از طرف خداوند احترام و اکرام او واجب می گردد». (2) ۲ و ۳ و ۴ وسائل، ج ۷، ص ۳۷۴ و ۳۷۸ ؛ بحار، ج ۹۴ ، ص ۷۲ ؛ عيون الاخبار الرضا، ج ۱، ص ۲۵۵ ؛ خصال ابواب سبعين و ما فوقه، ح ٦ . )
هر کس در ماه شعبان صدقه بدهد؛ حتی اگر نصف خرما باشد، خداوند آتش را بر پیکر او حرام میکند. (3) ۲ و ۳ و ۴ وسائل، ج ۷، ص ۳۷۴ و ۳۷۸ ؛ بحار، ج ۹۴ ، ص ۷۲ ؛ عيون الاخبار الرضا، ج ۱، ص ۲۵۵ ؛ خصال ابواب سبعين و ما فوقه، ح ٦ . )
کسی که یک روز از ماه شعبان را به امید اجر و پاداش الهی روزه بگیرد داخل بهشت میشود. (4) ۲ و ۳ و ۴ وسائل، ج ۷، ص ۳۷۴ و ۳۷۸ ؛ بحار، ج ۹۴ ، ص ۷۲ ؛ عيون الاخبار الرضا، ج ۱، ص ۲۵۵ ؛ خصال ابواب سبعين و ما فوقه، ح ٦ . )
هر کس روز اول ماه شعبان را روزه بگیرد مورد رحمت الهی قرار می گیرد. (5) بحار، ج ۹۴ ، ص ۸۰؛ وسائل، ج ۷، ص ٣٧٦ . )
هر کس با اخلاص و ایمان و با نیت پاک سه روز آخر ماه شعبان را روزه بگیرد و آن را به ماه مبارک رمضان متصل کند، از گناهان خود خارج می شود؛ مانند روزی که از مادر متولد شده است. (6) بحار، ج ۹۴ ، ص ۸۰ )