مباحثه امام با یکی از منکران روز معاد
یکی از منکران وجود خدا و معاد و روز قیامت برای مناظره نزد امام رضا آمد. گروهی در محضر آن حضرت بودند. پس از بحث و گفت و گوی بسیار درباره اثبات وجود خدا و مسأله معاد و روز قیامت به این که در آن روز هر کس به جزای اعمال نیک و بد خود میرسد، امام رضا به او فرمود:
شما معتقدید روز رستاخیزی در کار نیست و سرنوشت انسان با مرگ برای همیشه خاتمه یافته و نابود میشود و کیفر و پاداشی در رابطه با اعمال نیک و بد وجود ندارد. اگر حق با شما باشد که چنین نیست - در این صورت ما و شما یکسان و برابریم و نماز روزه عقیده و ایمان ما به ما ضرر و زیانی نمیرساند ولی اگر حق با ما باشد که چنین هست - در این صورت ما رستگار و سعادتمند میشویم؛ اما شما زیان کار شده هلاک خواهید شد.
آن مرد ملحد و منکر خدا پس از این گفت و گو مسلمان شد. (1) 1. عيون الاخبار الرضا، ج ۱، ص ۱۳۱ ؛ توحید شیخ صدوق، ص ۲۵۰ ؛ مسند الرضا ، ج ۲، ص ۷۲ ، ج ۱، ص ۱۰ ؛ اصول کافی، ج ۱، ص ١٠۱ ؛ بحار، ج 3 ، ص ٣٦ ؛ با میزان الحكمة، ج ۲، ص ٩٦ . )
امام رضا در باره اطاعت عبادت و سپاس گزاری از خداوند بدون طمع به بهشت و ترس و هراس از جهنم می فرماید
اگر خداوند مردم را به وسیله بهشت و جهنم نمی ترساند باز بر مردم لازم و واجب بود که از او اطاعت و سپاس گزاری نموده، معصیت و نافرمانی نکنند؛ آن هم به خاطر فضل و احسان و نعمتهایی که خداوند بر آنها عنایت کرده است در حالی که هیچ گونه استحقاق آن را ندارند. (1) ا. عيون الاخبار الرضا علي ، ج ۲، ص ۱۸۰ ، باب ۴۴ . )
امام علی بن موسی الرضا بر حسب دو روایت میفرماید
«مَنْ تَوَاضَعَ قَلْبُهُ لِلَّهِ لَمْ يَسْأَمَ بَدَنُهُ مِنْ طَاعَةِ اللَّهِ».
هر کس دلش برای خدا کرنش کند هرگز وجودش از اطاعت خدا خسته نمی شود. (2) آثار الصادقين، ج ٢٦ ، ص ١٣٢ . )
پروردگار را ظرفی است و آن قلب میباشد و محبوبترین قلبها در پیشتگاه او با صفاترین و محکم ترین و نرم ترین دلی است که از گناهان پاک و پاکیزه و در ایمان و اعتقاد دینی خود راسخ و استوار و در معاشرت با برادران دینی خود نرم و خوش رو باشد. (3) بحار، ج ۶۷ ، ص ۵٦ ؛ فقه الرضا الا ص ٣٨١ ، باب ١٥٦ . )