سيره امام رضا (عليه السلام) > سيره سياسی > سخنان سياسی حضرت رضا (عليه السلام) > تقليد نکردن از دشمن در پوشش، غذا و مسلک

بعد امام رضا عليه السّلام فرمود: پس هر کس از شيعيان ما است، بايد از خوردن شراب بپرهيزد، زيرا آن از نوشابه های ساخته دشمن ما است، و اگر کسی از آن نپرهيزد، از پيروان مکتب ما نخواهد بود، چرا که پدرم از پدرش از پدرانش از اميرمؤمنان عليهم السّلام برای من حديث کرد که رسول خدا صلّی الله عليه و آله فرمودند: لباس دشمنان مرا نپوشيد، و غذای دشمنان مرا نخوريد، و راه دشمنان مرا ادامه ندهيد، زيرا اگر اين گونه باشيد جزء دشمنان من هستيد، چنان که آنان دشمنان من هستند.

عبدالسّلام بن صالح هروی می گويد: از امام رضا عليه السّلام شنيدم که می فرمود: اولی کسی که در اسلام برای او شراب ساختند، يزيد- لعنه الله عليه- در شام بود، برايش آوردند در حالی که سر سفره غذا بود، و در کنار سر امام حسين عليه السّلام آن را گسترده بودند، و شروع به نوشيدن شراب کرد و به يارانش هم شراب می داد، و به آن ها می گفت: بنوشيد که اين شراب مبارک است و ما اولين کسانی هستيم که آن را می نوشيم در حالی که سر دشمن در مقابل ما و زير ميز غذای ماست و ما با کمال آرامش فکر و قلب مطمئن، مشغول خوردن و نوشيدن آن هستيم، همين مطلب برای مبارک بودن آن کافی است. بعد امام رضا عليه السّلام فرمود: پس هر کس از شيعيان ما است، بايد از خوردن شراب بپرهيزد، زيرا آن از نوشابه های ساخته دشمن ما است، و اگر کسی از آن نپرهيزد، از پيروان مکتب ما نخواهد بود، چرا که پدرم از پدرش از پدرانش از اميرمؤمنان عليهم السّلام برای من حديث کرد که رسول خدا صلّی الله عليه و آله فرمودند: لباس دشمنان مرا نپوشيد، و غذای دشمنان مرا نخوريد، و راه دشمنان مرا ادامه ندهيد، زيرا اگر اين گونه باشيد جزء دشمنان من هستيد، چنان که آنان دشمنان من هستند. مؤلّف اين کتاب رحمه الله می گويد: منظور از لباس دشمنان، لباس سياه است، و منظور از طعام دشمنان، شراب خرما و آبجو و گِل، و مارماهی و زمّير (يک نوع ماهی که تيغ های خشن و بلند در پشت آن است)و طافی (يک نوع ماهی که در آب مُرده است و لاشه اش روی آب می رود)و هر ماهی که دارای فلس نيست، و گوشت سوسمار و خرگوش و روباه، و پرندگانی که هنگام پرواز کمتر بال می زنند و آن تخم پرنده که دو طرفش يکسان باشد، و ملخ دريايی که به خاطر کوچک بودن، قدرت فرار ندارد و نمی تواند پرواز کند، و طحال. و راه دشمنان محل هايی است که مورد تهمت است، و مجالس شرابخواری، و مجالس لهو و لعب به حرام، و ديوان هايی که در آن از روی عدالت حکم نمی کنند، و مجالسی که در آن از ائمّه عليهم السّلام و از مؤمنين بدگويی می کنند و مجالس معصيت و ظلم و فساد و قمار. [و من شنيده ام که بعضی از شراب ها بسيار مستی می آورد، و هر چه بسيار مستی آور بشادف کم و بسيارش هر دو حرام است].

حَدَّثَنَا تَمِيمُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ تَمِيمٍ الْقُرَشِیُّ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا أَبِی عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عَلِیٍّ الْأَنْصَارِیِّ عَنْ عَبْدِ السَّلَامِ بْنِ صَالِحٍ الْهَرَوِیِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِ عَلِیَّ بْنَ مُوسَی الرِّضَا ع یَقُولُ‏ أَوَّلُ مَنِ اتُّخِذَ لَهُ الْفُقَّاعُ فِی الْإِسْلَامِ بِالشَّامِ یَزِيدُ بْنُ مُعَاوِیَةَ لَعَنَهُ اللَّهُ فَأُحْضِرَ وَ هُوَ عَلَی الْمَائِدَةِ وَ قَدْ نَصَبَهَا عَلَی رَأْسِ الْحُسَیْنِ ع فَجَعَلَ یَشْرَبُهُ وَ یَسْقِی أَصْحَابَهُ وَ یَقُولُ لَعَنَهُ اللَّهُ اشْرَبُوا فَهَذَا شَرَابٌ مُبَارَکٌ وَ لَوْ لَمْ یَکُنْ مِنْ بَرَکَتِهِ إِلَّا أَنَّا أَوَّلُ مَا تَنَاوَلْنَاهُ وَ رَأْسُ عَدُوِّنَا بَیْنَ أَیْدِينَا وَ مَائِدَتُنَا مَنْصُوبَةٌ عَلَیْهِ وَ نَحْنُ نَأْکُلُهُ وَ نُفُوسُنَا سَاکِنَةٌ وَ قُلُوبُنَا مُطْمَئِنَّةٌ فَمَنْ کَانَ مِنْ شِيعَتِنَا فَلْیَتَوَرَّعْ عَنْ شُرْبِ الْفُقَّاعِ فَإِنَّهُ مِنْ شَرَابِ أَعْدَائِنَا فَإِنْ لَمْ یَفْعَلْ فَلَیْسَ مِنَّا وَ لَقَدْ حَدَّثَنِی أَبِی عَنْ أَبِيهِ عَنْ آبَائِهِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص لَا تَلْبَسُوا لِبَاسَ أَعْدَائِی وَ لَا تَطْعَمُوا مَطَاعِمَ أَعْدَائِی وَ لَا تَسْلُکُوا مَسَالِکَ أَعْدَائِی فَتَکُونُوا أَعْدَائِی کَمَا هُمْ أَعْدَائِی‏ قال مصنف هذا الکتاب رحمه الله لباس الأعداء هو السواد و مطاعم الأعداء النبيذ المسکر و الفقاع و الطين و الجری من السمک و المارماهی و الزمير و الطافی و کل ما لم يکن له فلوس من السمک و لحم الضب و الأرنب و الثعلب و ما لم يدف من الطير و ما استوی طرفاه من البيض و الدبی من الجراد و هو الذی لا يستقل بالطيران و الطحال و مسالک الأعداء مواضع التهمة و مجالس شرب الخمر و المجالس التی فيها الملاهی و مجالس الذين لا يقضون بالحق و المجالس التی يعاب فيها الأئمة ع و المؤمنون و مجالس أهل المعاصی و الظلم و الفساد و القمار و قد بلغنی أن فی أنواع الفقاع ما قد يسکر کثيره و ما أسکر کثيره فقليله و کثيره حرام‏

جوان ، میانسال ، کارشناسان و صاحبنظران

سخنرانی ، کتاب معارفی